Алаш оқулықтары


Алаш оқулықтары - ХХ ғасырдың алғашқы ширегіндегі оқулықтар. Осы кезеңде А.Байтұрсынұлы бастаған Алаш зиялылары қазақша оқытуға арналған әліппелер, оқу құралдар және оқулықтар жаза бастады. А.Байтұрсынұлы 1895 жылдан бастап 1909 жыл аралығындағы Ақтөбе, Торғай, Қарқаралы уездеріндегі оқытушылық тәжірибелері негізінде оқу құралдарын жазды. Олардың ең алғашқысы «Оқу құралы. Қазақша алифба» деген атпен 1912 жылы Орынборда шықты. Бұл кітап ғалымның араб графикасына негізделген «төте жазу» деп аталған әліпбиімен жарық көрді. А.Байтұрсынұлының кітаптары арқылы қазақ тіл білімінің ғылыми және әдістемелік негізі салынды. Осы кезеңде М.Малдыбаевтың 1911 жылы Семейде «Оқулық» кітабы, 1912 жылы Қазанда Ж.Аңдамасовпен бірігіп жазған «Қазақша ең жаңа әліппе» еңбегі жарық көрді. 1912 жылы Қ.Қожықовтың «Әліппе» оқулығы, 1914 жылы К.Ғабдуллиннің «Қазақ балаларына жәрдем» атты қазақша әліппесі жарыққа шықты. Осы кітаптарда латын графикасы негізіндегі қазақ әліпбиін үйрету, қазақ тілінің емле, ережелерін игерту мәселелері қамтылды. А.о. арқылы тіл білімі салаларының ғылыми негізі қалыптасты. [1]

  1. https://tilalemi.kz/books/20201237.pdf(қолжетпейтін сілтеме)