Аполлон 8
«Аполлон-8» — "Аполлон" ғарыш кемелерінің тобының 3-орындық басқарылатын ғарыш кемесінің аты. Аполлон 8 алғашқы рет адамдарды Ай орбитасына жеткізген. Мақсаты - комплексті байқау, негізгі блокты Ай орбитасына шығару. Бұл ғарышқа сапарының тарихи мәні бар - "Ай жарысындағы" АҚШ-тың едәуір серпілісі болды.
| Аполлон 8 | |
| Apollo 8 | |
 Экспедицияның эмблемасы | |
| Негізгі ақпарат | |
|---|---|
| Түрі |
"Аполлон" ғарыш кемелерінің тобының 3-орындық басқарылатын ғарыш кемесінің аты. |
| Мемлекет |
АҚШ |
| Класс |
NSSDC_ID - 1968-118A |
| Қолданысқа берілді |
21 желтоқсан, 1968 |
| Қолданыстан шықты |
27 желтоқсан, 1968 |
| Сипаттамасы | |
| Техникалық сипаттамасы | |
| Экипаж саны |
Джеймс Ловелл, Уильям Андерс, Фрэнк Борман |
Джеймс Ловелл,
Уильям Андерс,
Фрэнк Борман
Техникалық мәлімет өңдеу
Ғарыш кемесі бір бөліктен тұратын - негігі блок. Құрамында :
- командалық отсек (СМ-103, массасы - 28,9 т)
- жұмыс отсегі (SM-103).
Айға қонатын отсектің орнына макет орналастырған. Ұшыру үшін «Сатурн 5» зымыран тасығышы қолданылды (AS-503).
Экипаж өңдеу
- Командир — Фрэнк Борман (2-ші үшуы)
- Экипаж кабинасының ұшқышы - Джеймс Ловелл (3-ші ұшуы)
- Ай блогының ұшқышы - Уильям Андерс
Бастапқы кезде топқа Майкл Коллинз кірген, бірақ соңына қарай медициналық көрсеткіштер ойынша оның орнына Ловеллді алды.
Старты өңдеу
«Аполлон-8» 21 желтоқсан 1968 жылы сағат 12:51 де Гринвич бойынша ұшты, жоспардан 65 секунд кештеу.
Старттан 55 сағат 38 минуттан кейін ғарыш кемесі Жердің тарту күші аумағынан шығып, Айдың тарту күші аумағына кірді.
Ай орбитасына шығу өңдеу
Ғарыш кемесінің стартынан 68 сағат 4 минут өткеннен кейін астронавттар селеноцентрлік орбитаға кіруге рұқсат алды. Сонан соң 1 сағаттан кейін кеме Айға қарай бағыт алды. Борманның жүрек соғысы сол кезде - минутына 130 болды.
Старттан 72 сағат өткенде астронавттар теледидар байланысына шығып, Айдың көріністерін, жасаған суреттерін көрсетті. Жалпы Ай орбитасын айналып жүргенде астронавттар Жермен 4 теледидар сеанс өткізді.
Ай орбитасында 10 рет айналғаннан кейін старттан 89 сағат 19 минут өткеннен кейін, астронавттар негізгі козғалтқышты қосып, Жерге қарай бағыт алды.
Жерге қайтып оралу өңдеу
Айдан Жерге қарай кері жолында астронавттар дем алды, Андерс 45 минутқа кезекшілік кезінде ұйықтап қалды. Соңғы бесінші теледидар сеансында астронавттардың көңіл-күйі көтерінкі болып, олар ойнап-күліп, кемесінің ішкі құрылысын, иллюминатордан Жердің көрінісін көрсетіп жатты. Теледидар сеанстарының жалпы ұзақтығы - 28 сағаттай болды.
Старттан 146 сағат 31 минут өткенде экипаж отвегі қозғалтқыш отсегінен бөлініп, атмосфераға кірді. 146 сағат 54 минут өткенде тежегіш парашуттар ашылды.
«Йорктаун» авианосецтан 5 км қашықтықта 4°56′ с. е. 165°15′ б. б. / 4.933° с. е. 165.250° б. б. (G) (O) (Я)координатта экипаж аман-есен суға қонды.
Жалпы ұшу сапарының уақыты - 147 сағат 00 минут 11 секунд.
Нәтижелері өңдеу
NASA Аполлон 8 ұшу сапарын өте сәтті болды деп жариялады. Жетістіктердің негізгісі - Айдың беті толық жете зерттелді, Аполлон кемесінің күрделі ғарыш сапарларға шығуға мүмкіндігін дәлелдеді, адам үшін қауыпсіздігін дәлелдеді және көптеген маңызды ғарыш туралы мәлімет алынды.
Галерея өңдеу
-
Алғашқы рет адам қолымен 30,000 км қашықтықтан түсірілген Жердің фотосуреті. Авторы — Уильям Элисон Андерс -
-
Айдың беті. Гоклений кратері, диаметрі 70 км. -
Сыртқы сілтемелер өңдеу
- NASA-ның "Аполлон 8" ұшу сапары туралы бөлімі Мұрағатталған 5 қазанның 2008 жылы.
- Apollo 8 Flight Journal Мұрағатталған 11 ақпанның 2007 жылы.
- «Аполлон-8» «„Аполлон“программасының деректері»
- Apollo 8 в Encyclopedia Astronautica
- Академик В. П. Мишин «Как мы проиграли Луну»
- Н. П. Каманин. Дневники