Ватубелдер (балама атауы - Ватубела, Матубела) — Шығыс Индонезиядағы халықтардың бірі. Ватубель аралдарында тұрады. Амбон-Тимор халықтары халықтар тобына кіреді. Жалпы саны 3 мың адам.[1] 1916 жылға дейін олар Горонг аралындағы Амар Гесер княздігінің құрамында болды.[2]

Ватубелдер

Ватубела аралының Малуку архипелагының аралдарының арасында орналасуы
Бүкіл халықтың саны

3 000

Ең көп таралған аймақтар

Индонезия Индонезия

Тілдері

Ватубеле тілі

Діні

суннизм

Тілі өңдеу

Ватубеле тілінде сөйлейді.[3] Гесер және индонезия тілдері де кең таралған.

Діні өңдеу

Діні бойынша суниттік мұсылмандар.[4]

Тарихы өңдеу

VII ғасырдың аяғы-VIII ғасырдың басынан бастап XIV ғасырға дейін орталығы Суматра аралы болған Шривиджая мемлекетінің бөлігі болып табылады. XV-XVI жылдары Малукк Сұлтанатының құрамына кіргені де белгілі. 16 ғасырдың ортасынан бастап Ватубела аралы да Индонезияның архипелагтарының ішінде алдымен португалдықтардың, содан кейін келген голландтардың отарлау процесін бастан кешірді.[5]

Кәсібі өңдеу

Негізгі кәсібі - саго өндіру және балық аулау. Олар егіншілікпен айналыспайды.

Өмір салты өңдеу

Елді мекендері жағалау бойына созылып орналасқан. Тұрғын үйлерінің қабырғалары мен төбелері саго пальма жапырақтарының кесінділерінен жабылған, қадаларда бекітілген. Киімдері малайлық үлгідегі дәстүрлі киімдер, еуропалық және амбондық киімдер де дәстүрге енуде. Негізгі тағам - қайнатылған саго крахмалы, жаңа піскен және ашытылған балық, сагодан пісірілген өнімдер, қышқыл көкөніс және балық тұздықтары.[6]

Дереккөздер өңдеу

  1. Словари и энциклопедии на Академике https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1764766
  2. Народы и культуры Ватубельцы https://travel-journal.ru/ethno/30/517/
  3. Современная энциклопедия ВАТУБЕЛЬЦЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/2046-%D0%92%D0%90%D0%A2%D0%A3%D0%91%D0%95%D0%9B%D0%AC%D0%A6%D0%AB
  4. Современная энциклопедия Ватубельцы https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/198478-vatubelcy/
  5. Ватубельцы https://visacon.ru/stati/29588-vatubelcy.html
  6. Әлем халықтарының энциклопедиясы. Ватубелдер http://www.etnolog.ru/people.php?id=VATU