Гуммиарабика (лат. gummi – шырын және лат. arabicus - арабтық) немесе гумми арабикус немесе қараған шайыры - Аравия мен Батыс Азияда жабайы түрінде өсетін қараған талдарының екі түрінен: Senegalia (Acacia) senegal және Vachellia (Acacia) seyal ағаштарынан бөлініп, ауада қататын мөлдір, қою, тұтқыр сұйық зат. Ертеде резенке ретінде кең қолданған.

Senegalia senegal
Қараған шайыры

Гуммиарабик суда ерігенде жабысқақ, әлсіз қышқыл ерітіндісін түзетіндіктен, ол су қосып қыздырғанда аутогидролиз процесіне ұшырап, гидролиз нәтижесінде түрлі сахаридтерге ыдырайды. Гуммиарабик – полиэлектолит, сондықтан оның ерітінділерінің тұтқырлығы өте жоғары. Оны ертеден көптеген өнеркәсіп саларында желім ретінде пайдаланған; полимерлер өндірісінің дамуына байланысты оның маңызы кеміп келеді.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ Совет Энциклопедиясы, 7 том