Девон кезеңі
416—359.2 млн ж. бұрын
[[Image:|240px]]
Кезең бойы атмосферадағы O2 орташа есесі шам. 15 % көлемі[1]
(заманауи деңгейден 75 %)
Кезең бойы атмосферадағы CO2 орташа есесі шам. 2200 ppm[2]
(индустрияландыру алдындағы деңгейден 8 рет көп)
Кезең бойы жер бетінің орташа қызымы шам. 20°C [3]
(заманауи деңгейден 6°C жоғары)
Девон оқиғалары
Осы үлгіні: көру · талқылау · өңдеу
-420 —
-415 —
-410 —
-405 —
-400 —
-395 —
-390 —
-385 —
-380 —
-375 —
-370 —
-365 —
-360 —
-355 —
Widespread[5]
shrubs & trees
S. America
glaciation begins
Key events of the Devonian period.
Axis scale: millions of years ago.

Девонпалеозой заманын құрайтын алты кезеңнің төртіншісі және үстіңгі палеозой субзаманының алғашқысы. 416 млн жыл бұрын басталып, 359,2 млн жыл бұрын аяқталған.

Еуропада теңіздік пен құрылықтық фацияларының екеуі де бар. Құрылықтық фациясы кәрі қызыл құмдақ деген атымен белгілі.

Девон деген жерде орналасқан тау жаныс аймағының есімімен аталғанына қарамастан, теңіздік девон стратиграфиялық жағынан Бельгияның Арден деген жеріндегі қазбалы сүйекке бай шөгінділер негізінде айқындалған қабаттарға бөлінеді.

Ол қабаттар:

  • астыңғы девондағы
    • лохков (416-411,2 млн жыл),
    • прага (411,2-407 млн жыл) және
    • эмс (407-397,5 млн жыл),
  • ортаңғы девондағы
    • эйфел (397,5-391,8 млн жыл) мен
    • живет (391,8-385,3 млн жыл) және
  • үстінгі девондағы
    • фран (385,3-374,5 млн жыл) мен
    • фамен.

Теңіздік шөгінділердің бөлімшелеуі литологияға және гониатит пен спириферид брахиоподтары бар мол омыртқасыз фаунаға негізделеді. Құрылықтық кәрі қызыл құмдақ шөгінділеріне примитивті псилофит тобына жататын жақсыз балық фаунасы мен өсімдіктер кіреді. Кеш силур уақытындағы каледон орогенезі нәтижесінде Британ аралдарының талай жерін қызыл қабат фациялары басқан.[6]

Дереккөздер өңдеу

  1. Image:Sauerstoffgehalt-1000mj.svg
  2. Image:Phanerozoic Carbon Dioxide.png
  3. Image:All palaeotemps.png
  4. Kaufmann, B.; Trapp, E.; Mezger, K. (2004). "The numerical age of the Upper Frasnian(Upper Devonian) Kellwasser horizons: A new U-Pb zircon date from Steinbruch Schmidt(Kellerwald, Germany)". The Journal of geology 112 (4): 495-501. doi:10.1086/421077. 
  5. Algeo, T.J. (1998). "Terrestrial-marine teleconnections in the Devonian: links between the evolution of land plants, weathering processes, and marine anoxic events". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences 353 (1365): 113-130. 
  6. Мұнай және газ геологиясы танымдық және кәсіптік-технологиялық терминдерінің түсіндірме сөздігі. Анықтамалық басылым. — Алматы: 2003 жыл. ISBN 9965-472-27-0