Египтология немесе мысыртануКөне Египеттің тарихы, мәдениеті, тілі және жазуымен шұғылданатын тарихи-филологиялық ғылымдардың қиынтығы. Лингвистикалық Египтологияның пайда болуы египет жазуын ажыратып танумен байланысты. Египет жазуының ерекиіе жүйесін, оның иератика, демотика сияқты шапшан жазу варианттарын кезінде египеттіктердің өздері де ұмыткан. Египеттіктердің өмірін, көне египет тілінің даму кезендерін білдіретін Египет жазба ескерткіштері 3 мын жылдан артық уақыт — 19 ғасырға дейін оқылмай қалды. Кейбір ғалымдардың египет жазуын оқудагы әрекеттері нәтиже бермеді. Египтология ғылымының негізін салған француз ғалымы Ж. Ф. Шампольон. Ол көп жыл зерттеп египет жазуының жүйесін танып ажыратты. 1824 жылы египет тілінің алғашкы грамматикасын, 1841 жылы сөздігін жариялады. 1828 жылы Египетке алғашқы ғылыми экспедицияны баскарып, нәтижесінде "Египет пен Нубия ескерткіштері" еңбегін жазды. Египтологияның өркендеген кезі 19 ғасырдың 90 жылдарында неміс ғалымы А. Эрман басқарған Берлин мектебінің зерттеулерімен байланысты. Эрман египет тілінің классикалық грамматикасын жазды, оның зерттеулерін шәкірттері және басқа елдерден шыққан египтологтер ары қарай дамытты. Ресейде Египтологияның зерттелуі В. С. Голенищев, О. Э. Лемм, Б. А. Тураев есімдерімен байланысты.[1]

Берлин музейі

Тағы қараныз: өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы. «Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9