Елдос Нүсіпұлы Тоқтарбай


Елдос Нүсіпұлы Тоқтарбай (02 қаңтар 1993 жыл Алматы облысы Көксу ауданы Балпық би - балалар жазушысы, әдебиет сыншысы, алаштанушы-ғалым, ҚР Үкіметінің Дарын жастар сыйлығының лауреаты, Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі.

Өмірбаяны өңдеу

Алматы облысының Көксу ауданы, Балпық би кентінде дүниеге келген. Екі жасында әкесінен айырылып, 1995 жылдан бастап Алматы облысы Ақсу ауданы, Арасан ауылында тұратын нағашыларының тәрбиесінде өскен.[1]

Білімі өңдеу

  • 2000 – 2011 жылдары Арасан ауылындағы Барлыбек Сырттанов атындағы орта мектептің түлегі.
  • 2011 – 2015 жылдары Ы.Алтынсарин атындағы Арқалық мемлекеттік педагогикалық институтының филология факультетін «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығында білім алған.
  • 2015 – 2017 жылдары Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің магистратурасын «Филология» мамандығы бойынша тамамдаған.
  • РФ Ғылым академиясының Әдебиет институты (Пушкин үйі) Әдебиет теориялары мәселелері бойынша курсын оқыған. (Санкт-Петербург қаласы)

Еңбек жолы өңдеу

  • 12.11. 2012 – 03.06.2015 - Арқалық көпсалалы колледжінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің оқытушысы;
  • 28.08.2015 – 01.04.2016 - С.Сейфуллин музейі, Ғылыми-қор бөлімінің ғылыми қызметкері
  • 01.04.2016 – 01.02.2018 - Қазақстанның «Ақ Жол» демократиялық партиясы, идеологиялық жұмыстар бөлімінің консультанты;
  • 09.10.2017 – 01.03.2018 - Қазақстан Республикасы Ұлттық академиялық кітапханасының сектор жетекшісі;
  • 01.03.2018 – 01.10. 2018 - Ахмет Байтұрсынұлы Білім академиясының ғылыми хатшысы
  • 01.10.2018 – 10.05.2020 - Нұр-Сұлтан қаласы әкімдігінің «Руханият» КММ ғылыми қызметкер;
  • 19.02.2019 – 28.08.2019) ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің www.ruh.kz порталының бас редакторы міндетін атқарушы
  • 2019 жылдан бері Алаш тұлғаларын зерттеп, насихаттайтын республикалық Qyr balasy қоғамдық қорының атқарушы директоры.

Шығармалары өңдеу

  • Балалар мен жасөспірімдерге арналған әңгімелері «Кəусар бұлақ» (2012), «Балауса жырлар» (2014), «Аңсар» (2013), «Тəтті алма» (2015), «Жетісуға құйылған жылғалар» (2017), «Əдеби Қазақстан» (2018), «Тәтті алма» (2019), «Қазақстан – Белоруссия» әдеби альманахы (2020), «Құлыншақ. Жетісулық балалар жазушыларының антологиясы» (2021) атты прозалық шығармалар антологиясына енген.[2]
  • «Мен де АрқМПИ түлегімін...» (2014) публицистикалық мен «Ақжелкеннің ұландары» (2015) прозалық шығармалар кітабының және «Сөз-сәуле» (2019), «Жарық сәуле» (2019) әдеби портреттік эсселер, «Барлыбек туралы бірер сөз... Барлыбек Сырттанұлының өмірі мен қызметі туралы тарихи толғам (2019), «Жетісу өңірінің аңыз-әңгімелері» (2020), «Жетісудағы «Алаш» мектебі» (2021) кітаптарын жазған.
  • «Қаламгер, ғалым, қайраткер Ахмет Байтұрсынұлының əдеби мұрасы» (2013), «Қазақ әдебиеті тарихындағы түрмеде жазылған шығармалар және эмигранттық кезең» (Генезис. Эволюция. Поэтика) (2015), «Абай және Алаш. Абайтанудың кейбір мәселелері» (2020) монографияларының авторы.

Еңбектері өңдеу

Елдос Тоқтарбайдың құрастырып, алғысөзі мен ғылыми түсінігін даярлап, шығарған еңбектері:

  • Сатирик-жазушы Сейіт Кенжеахметұлының «Торғайдың текті тумасы» кітабын құрастырушы, жауапты редакторы (2014);
  • «Капитан Әубәкіров» эпистолярлық-хроникалық хикаясының серіктес авторы (2015);
  • Жазушы Төлеубек Жақыпбайдың «Қыран» прозалық кітабын құрастырып, ғылыми түсінігін жазған (2015);
  • «Ə. Бөкейхан тұлғасы және Тəуелсіздік тағылымы» ұжымдық ғылыми-зерттеу жинағын құрастырып, ғылыми түсінігін жазған (2016);
  • «ХХІ ғасырдағы Алаштың Ақ жолы» ғылыми жинақтарының құрастырып, алғы сөзі мен ғылыми түсінігін жазған (2016, 2017);
  • Жазушы-журналист С.Байдалының «Жұртымның керегіне жараса деп...» кітабын құрастырушы, жауапты редакторы (2017);
  • «Сырсандық. ІІІ том. С.Сейфуллиннің «Тар жол, тайғақ кешу» романына жасалған текстологиялық талдау» монографиясының серіктес авторы, ғылыми түсінігін жазған (2017);
  • «Алаштың Асыл азаматтары» ғылыми-зерттеу кітабын құрастырушы, алғы сөзін жазған (2017);
  • «Алаш мұрасы: рухани жаңғыру және ұрпақтар сабақтастығы» монографиясының жауапты редакторы және тарауларын жазған автор (2017);
  • «ХХІ ғасырдағы Алаштың Ақ жолы» ғылыми жинақтарының құрастырып, алғы сөзі мен ғылыми түсінігін жазған (2018);
  • «Ұлы Абайдың ізімен...» ғылыми жинағын құрастырушы, түсінігін жазған (2019);
  • Барлыбек Сырттанұлы. Құжаттар мен материалдар жинағын құрастырып, алғы сөзі мен ғылыми түсінігін жазған (2019);
  • «Матай Бөрібай батыр» Әдеби шығармалар мен зерттеулер жинағы (2020);
  • «Орталық Қазақстанның тарихи тұлғасы – Мұстақым Малдыбаев» Шығармалар жинағы (2020);
  • Біләл Сүлейұлы. Үміт. Шығармалар жинағы (2021);
  • Біләл Малдыбайұлы. Кенесары заманынан. Шығармалар жинағы (2021);
  • Барлыбек Сырттанұлы. Қазақ елінің Уставы. Шығармалар жинағы (2021).

Марапаттары өңдеу

Шығармашылық және қоғамдық-мәдени қызметі үшін алған медальдары мен төсбелгілері

  • «Қазақ Хандығына 550 жыл» естелік медалі (2015);
  • «Алаш партиясына 100 жыл» мерекелік медалі (2017);
  • «Қазалы қаласына 150 жыл» мерекелік медалі(2017);
  • ҚР Ұлттық Ғылым академиясының «Алаш 100 жыл» естелік медалі (2018);
  • Бейімбет Майлин-125 мерейтойлық медалі (2019);
  • І. Жансүгірұлы атындағы «Жыр Құлагері» мерейтойлық төсбелгісі (2020).
  • Алматы облыстық «Janr» Жетісу Әдеби клубының мүшесі әрі басқарма мүшесі (2021);
  • Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі (2021).
  1. Елдос Тоқтарбай
  2. Тәтті алма Мұрағатталған 8 қарашаның 2021 жылы.