Жоба:Инкубатор/Ресей Империялық Үйі

Ресей империялық үйі, империялық фамилия-Ресей империясының империялық тағына ие болған Гольштейн-Готторп-Романовтар отбасының тікелей өкілдері және олардың құқықтары мен міндеттері Ресей империясының заңдарымен, әсіресе империялық фамилиялар туралы заңдармен — 1797 және 1886 жылдардағы "империялық фамилияның мекемелері".

Family of Paul I of Russia

ХІХ—ХХ ғасырлар тоғысындағы романовтардан басқа, олхтенберг, Олденбург және мекленбург билеушілерінің әулеттерінің кейбір өкілдері әйелдер императорларының ұрпақтары ретінде кірді.

Тегі өңдеу

"Заңды түрде әулетті атау туралы мәселе 1762 жылы Елизавета Петровна қайтыс болғаннан кейін шешілген жоқ.Петр III мұны істеуге үлгермеген, ал Екатерина II бұл нәзік мәселеге ерекше назар аудармады. Кейін, билік әулеті күшейген сайын, бұл мәселеге қажеттілік жойылды". Әулетті атау мәселесін зерттеген Ю. А. Кузьмин "билеуші әулетті атау туралы көмескі жағдай оны көрсетудің тоқтатылуына әкелді"деп жазады. "Романовтар" фамилиясы 1906 жылғы негізгі мемлекеттік заңдарда айтылмаған, ал 25-бапта тек "Бүкілресейлік империялық тақ қазіргісәтті гүлденген империялық үйде мұрагерлік етеді"делінген. XIX ғасырдың энциклопедиялық сөздіктерінде де бұл проблема ескерілмейді. Ресейде патша Михаил Федоровичтің таққа сайлануының 300 жылдығы қарсаңында "Романовтар" туралы еске алдынды. Бұған дейін "Романовтар үйі" ұғымы тіпті кітаптардың атауларында да сирек кездесетін. Салтанатты мерекелер монархияның оң имиджін қалыптастыруға ықпал етіп, халық бұқарасының патша алдындағы адалдығын көрсетуі керек еді.Мереке идеологиясындағы маңызды сәт Николай II мен Романовтардың нағыз тегі арасындағы сабақтастықты көрсету болды. Осы мерейтойдан кейін "Романовтар үйі"ұғымы өмірде және әдебиетте белсенді қолданыла бастады".Алайда, бұл оқиғаның қарсаңында шенеуніктер "Ресей императорлық фамилиясын Романовтар үйі деп атау дұрыс емес, өйткені олар іс жүзінде Романовтар емес, тіпті бұл отбасының тегі мүлдем жоқ"деген қорытындыға келді.Бұл морганатикалық некеге тұрған адамдарды немесе олардың ұрпақтарын атауға қиындық тудырды. 1911 жылы Ұлы князьдер императордың өтініші бойынша морганатикалық неке туралы жиналыс өткізді. Ондаосындай әйелдер мен ұрпақтарға берілетін фамилиялар талқыланды.Онда айтылған пікірлер: "...әділет министрі Романовтардың Тегі негізгі заңдарда Романовтар үйінің рулық Елтаңбасын суреттеу кезінде ғана айтылғанын еске салды, Ұлы князьдер мен ханшайымдар, князьдер мен Императорлық Қан ханшайымдары құжаттарда тек аты мен әкесінің атыменжазылған;Императорлық Тегі туралы Мекеменің күші бойынша, оның мүшелеріне ешқандай фамилия, атап айтқанда Романовтардың тегі берілмеді, және сондықтан патша империялық үйіне жатпайтын адамдарға князь Романовтардың фамилиясын беру империялық үй мүшелерінің құқықтарын пайдаланатын адамдарға қарағанда ерекше артықшылық беру деп есептелетін еді".Нәтижесінде унификация жүзеге аспады.

Мүшелері өңдеу

Ресейде тақтың мұрагерлігін заң бойынша енгізетін тақтың мұрагерлік актісі (1797) қабылданған кезде, Ресей императорлық үйінің мүшелері белгілі бір жағдайларда тақтың мұрагерлігіне шақырылуы немесе тақтың құқығы бар адамдармен заңды некеге байланысты болуы мүмкін деген негізде сол кездегі сословиялық жүйеден бөлінген ерекше класс болып есептелген.

 
House of Romanov family tree (1762-1917) by shakko (RU)

1762 жылдан 1917 жылдар аралығында империялық фамилияның құрамында 7 император мен 7 императрица, 31 Ұлы герцог, 17 Ұлы герцогиня, 30 Ұлы ханшайым болды (олардың 5-і орыс ұлы герцогинясы болды), 14 Императорлық Қан князі, 1 Императорлық Қан герцогинясы және 12 ханшайым болды. Барлығы 114 адам санаттарға бөлінді: 1. Император 2. Императрица; жесір императрица 3. Мұрагер-царевич және оның жұбайы Империялық фамилияның басқа мүшелері үш санатқа бөлінеді: 1. Балалар, бауырлар, әпкелер, ал ерлер ұрпағында — императорлардың немерелері императорлық мәртебелі, ұлы князьдер мен Ұлы князьдер атағын алады 2. (1885 жылдан бастап) императорлардың шөберелері (және әр шөберенің отбасында — тек үлкен ұлы мен оның үлкендері, туа біткен құқығы бойынша, еркек пен ұрпақтың ұрпақтары) жоғары мәртебелі князьдер мен Императорлық Қан ханшайымы атағын алады 3. (1885 жылдан бастап) шөберелердің кіші балалары мен олардың ұрпақтары ерлер қатарында мәртебелім, князьдер және Императорлық Қан ханшайымы атағын алады Бұл атаулардың айырмашылығы Елтаңба, бұйрық, құқықтарының айырмашылығымен және т.б. сыртқы артықшылықтары мен қамтылуымен анықталады. Әр түрлі жағдайларға байланысты, Ресейде Романовтардың қосымша жақтары пайда болды — кейбір шетелдік императорлардың туыстары, ал 3 ұлы ханшайым шетелдік князьдерге үйленіп, өз Отанында қалды. Олар: лейхтенберг (28 адам), олденбург (13), Мекленбург-Стрелицкий (4), Вюртемберг герцогтары және басқалары. Барлығы 40-тан астам адам. Тағы бірнеше ондаған адам Романовтар тегі мүшелерінің морганатикалық және жанама отбасыларына жатады.

Императорлық Тегі туралы Мекеме өңдеу

Император Павел I патша үйі мүшелерінің құқықтары мен міндеттерін дәл анықтау үшін таққа Мұрагерлік туралы Актіні жариялаумен бірге 1797 жылы 5 сәуірде негізгі заңдардың құрамына кіретін "Империялық Тегі туралы Мекеме" шығарды.

 
Statute of Imperial family (Russia, 1797) by shakko

XIX ғасырдың басында Императорлық Отбасының құрамы император Павел I-нің 9 баласымен шектелді, олардың 4 ұлы болды.1899 жылдың 1 қаңтарына қарай Лихтенберг герцогтарын есептемегенде Императорлық Отбасы мүшелерінің саны 51 — ге, оның ішінде Ұлы князьдер саны-21-ге жетті.Император Александр III 1797 жылы 5 сәуірде "Мекемені" қайта қарауды қажет деп таныды, ал 1885 жылы 24 қаңтарда жарлықпен Ұлы князьдер мен Ұлы ханшайымдар атағын тек императордың немерелеріне беруді шектеу туралы шешім қабылданды, ал 1797 жылы ол императордың шөберелері мен шөберелеріне тиесілі болды. Императорлық Қан князі атағы енгізілді. Ұлы Герцог Владимир Александровичтің төрағалығымен арнайы комиссия әзірлеген жаңа "ИмператорлықТегі туралы Мекеме " 1886 жылы 2 шілдеде бекітілді.Императорлық үйдің мүшелерібелгілі бір жағдайларда таққа мұрагерлікке шақырылуы мүмкін немесе олар таққа құқығы бар немесесол адамдармен үйленуі мүмкін адамдардан құралған класс құрды.

Революциядан кейін өңдеу

1918 жылдың 13 шілдесінде (Николай II мен оның отбасын өлімінен бірнеше күн бұрын) Халық Комиссарлары Кеңесі "Ресей императоры мен бұрынғы Империялық Үй мүшелерінің мүлкін тәркілеу туралы" жарлық қабылдады.

Сілттемелер өңдеу

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B4%D0%BE%D0%BC