Иммунитет (мағыналары)

Уикипедия:Айрық

Иммунитет (лат. immunitas) — босап шығу, арылу, құтылу.

Иммунитет түсінігі биологияда, конституциялық құқықта, халықаралық құқықта қолданылады.

  • Иммунитет конституциялық құқықта – мемлекеттің кейбір санаттағы лауазымды адамдарының ешкім тиіспейтін пұрсаттылығы. Парламенттік иммунитет, президенттік иммунитет және сот иммунитетті болып ажыратылады.
    • Парламенттік иммунитет — депутатты оның барлық әрекеттері үшін, соның ішінде парламенттік міндеттерін атқару кезінде жасаған әрекеттері үшін де қамауға алып, сот алдында жауапқа тартуға тыйым салуды білдіреді.
    • Президенттік иммунитет — мемлекет басшысы өзінің міндетін атқарып тұрған кезінде тұтқындалмайтынын, қамауға алынбайтынын, сот алдында жауапқа тартылмайтынын білдіреді.
    • Сот иммунитеті бойынша, судья тиісті құзыретті органның келісімінсіз қылмыстық жауапқа тартылмайды, қамауға алынбайды, айдап әкелінбейді.
  • Иммунитет халықаралық құқықтамемлекеттік иммунитет және дипломатиялық иммунитет деп аталатын түрлері бар.
    • Мемлекеттік иммунитет – дербес мемлекетті шет ел сотының соттамайтындығын білдіреді. Дербес мемлекет иммунитетінің құқықтық негізі БҰҰ Жарғысымен баянды етілген мемлекет егемендігі болып табылады.
    • Дипломатиялық иммунитет – шетелдік дипломатиялық өкілдіктерге, олардың келген еліндегі басшыларына және қызметкерлеріне берілетін ерекше құқықтар мен пұрсаттылықтар.