Комплементарлық

Комплементарлық — молекулалардың, не олардың бөлшектерінің бір-бірімен сәйкестілігі.[1]

Мұндай сәйкестік олардың арасында екіншілік (Ван-дер-Ваальстық, сутектік, иондық) байланыстардың пайда болуына әкеледі. Атомдар тобының не күш қуатының байланыстары «кілт-құлып» тәрізді сәйкестікте болады. Көпшілік биологиялық комплекстер осы К. арқасында пайда болады. Мысалы: антиген-антидене, фермент — субстрат, ДНҚ — РНҚ т. б. Комплементарлықтың ең белгілі мысалы тізбекті ДНҚ мен РНҚ құрылымы арасындағы байланыс. Мұнда полинуклеотид тізбегі пурин және пиримидин негіздерінің сәйкестігіне (А—Т, Г—Ц) байланысты қос тізбекті молекула құрады. Комплементарлық молекулалық сатыдагы көп биологиялық тәнділіктердің негізін калайды. Мысалы: ферментті катализ, биологиялық құрылымдардың өзінше құралуы, негізгі түзілу, иммунитет механизмдері.[2]

Дереккөздер өңдеу

  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – Павлодар: 2007 - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
  2. Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. – Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993 жыл. ISBN 5-630-0283-X