Көксауыр етік

Көксауыр етік – малдың сауыр терісенен өңделген былғарыдан сәндер тіккен аяқкиім түрі. Көксауыр – жақсылап иленген көкке, кейде жасылға, қызылға қандыра бояған өте сапалы былғары. Көк сауырмен көбіне кебісті тігіп, әшекейлейді. Ондай кебістерді «көк сауыр кебіс», «көк ала» кебіс деп атайды. Көк сауыр етікке әртүрлі ою-өрнек бастырады.Осындай материалдан тігілген кебіс те көкше кебіс немесе көксауыр кебіс деп аталады. «Кигені Айман қыздың көкше кебіс». Көк етіктің қонышы, күшіні оюланып, кестеленіп тігіледі. Ертеде көк етікті көбінесе сал-серілер, батырлар киген. «Көк етікті кез келмей, көн етіктіге бармай отырған қыз» деген сөз көк етіктің кімдерге лайық екенін аңғартады. Қызыл – етік қызыл түсті былғары етік. Қоңыраулы етік – өкшесі қоңыраушылармен әшекейленген етік, сауыр көк жасыл былғары етік, сармантай – қонышы тізеден жоғары келетін сәнді етік, жібек етік – жібектен тігілмеген, бірақ қонышы жібекпен кестеленген сәнді етік. Әміркен деп жергілікті тілде сырлы былғарыны айтқан. Соған орай қатты жылтырап тұратын әміркен етік, әміркен мәсі, әміркен кебіс аталатын аяқкиімдер тігілген материалына байланысты айтылған. Осындай таспамен кестеленген етікті де сәндік үшін киген.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. "Қазақтың ұлттық киімі" энциклопедиясы