Мұнай жатынының сарқылуы

Мұнай жатынының сарқылуы - мұнайды өндіруге байланысты оның өнімді қойнауқатындағы бастапқы қорының азаюы. Қойнауқаттық энергияның азаюымен ерекшеленеді. Сарқылудың серпінді суарынды, газданған сұйықтық, гравитациялық, газарынды режимдері ажыратылады. Серпінді суарынды режим жағдайында қойнауқаттан мұнай алу процесі таужыныстардың және оларды тоғытқан сұйықтардың серпінді сығымдалу энергиясы және қойнауқаттық шеткі суларының серпіндік энергиясы есебінен жүзеге асады. Газданған сұйықтық режім жатындағы қойнауқаттық қысымның төмендеу мөлшері мұнайдың газға қанығу қысымынан аз болғанда пайда болады. Мұнайдың ағып келуіне бөлінген газдың көмпию энергиясы себепші болады. Гравитациялық режим ауырлық күшінің әсерінен қойнауқаттан мұнайдың ағып шығуымен сипатталады, ол жатынды газданған сұйықтық режимде пайдаланғаннан кейін пайда болады. Газарынды режим табиғи бастапқы немесе қайталама газды тақиясы бар жатындарда байқалады.

Дереккөздер өңдеу

  • Қазақстанның мұнай энциклопедиясы. 2 томдық - Алматы: "Мұнайшы" Қоғамдық қоры, 2005. ISBN 9965-9765-1-1