Нарцисс[1] (Нәркес, лат. Narcissus) – амариллистер тұқымдасына жататын баданалы көп жылдық шөптесін өсімдік.

Нарцисс
Тау етегінде өсіп тұрған нарцисстер (Narcissus poeticus)
Тау етегінде өсіп тұрған нарцисстер (Narcissus poeticus)
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Дара жарнақтылар
Сабы: Asparagales
Тұқымдасы: Amaryllidaceae
Кіші тұқымдасы: Amaryllidoideae
Тайпасы: Narcisseae
Тегі: Narcissus
Карл Линней
Үлгілік түрі
Narcissus poeticus
L.
түрлері

50 түрі белгілі

A.
Жазық даладағы нарцисс.
Narcissus poeticus


Негізінен Жерорта теңізі аймағында өседі, 30-ға, кейбір мәліметтер бойынша 60-қа жуық түрі бар. Нарциссті ежелден әсемдік үшін өсіреді, оның қазір 12 мыңнан астам сорты белгілі. Баданасының сырты қоңыр қабыршақпен қапталған. Жапырағы таспа пішінді. Гүлі ақ, сары түсті, хош иісті, жеке-жеке немесе топтанып гүл сидамының ұшында жетіледі. Гүлшоғыры қоңырау не шатыр тәрізді. Жемісі – етті қауашақ. Нарцисстің гүлінен эфир майы алынады, баданасында алкалоид болады. Нарцисс – улы өсімдік. Қазақстанда қолдан өсіріледі. Баданаларын шамамен тереңд. 10 – 15 см шұңқыр қазып, күзде отырғызады. Отырғызылған соң 2-, 3-жылдары жақсы гүлдейді. Бұлардың баданасын жапырақтары түгел сарғайған кезде қазып алып, көлеңкелі жерде кептіріп, 16 – 18С температурада сақтайды.

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ Энциклопедиясы"Қазақ Энциклопедиясы", 6 том