Портал:Италия

Портал Жоба Талқылау Қатысушылар

Италия порталы
Қош келдіңіздер!

Кіріспе

Италияның елтаңбасы
Италияның елтаңбасы
Италияның туы
Италияның туы
Ита́лия (итал. Italia [iˈtaːlja], ресми атауы — Италия́ Респу́бликасы (итал. Repubblica Italiana) — Еуропаның Оңтүстік бөлігінде, Жерорта теңізі жағалауындағы Апеннин түбегінде, Сицилия, Сардиния және бірнеше ұсақ аралдарда орналасқан мемлекет. Жер көлемі – 301,2 мың км2. Халқы – 57,5 млн. адам (1998). Халқының 94%-ы италиялықтар. Мемлекеттік тілі – италия тілі. Халқы христиан дінінің католик тармағын ұстанады. Астанасы – Рим қаласы (2,8 млн.). Бұған қоса Милан (1,6 млн.), Неаполь (1,2 млн.), Турин (1,1 млн.), т.б. ірі қалалар бар. Италия аумағында тәуелсіз 2 мемлекет (Ватикан, Сан-Марино) орналасқан. Италия – парламенттік республика. 1948 жылы қабылданған конституция бойынша елді Президент басқарады. Ол 7 жыл сайын қос палаталы парламент депутаттары мен облыстардан келген өкілдердің бірлескен жиналысында қайта сайланып отырады. Заң шығарушы орган екі палатадан: Республика сенаты (372 сенатор) мен Депутаттар палатасынан (630 депутат) тұрады. Атқарушы билік Министрлер Кеңесінің қолында.

Таңдаулы мақала

Шығыс Рим империясы (325-1453) - Батыс тарихшылары XIX ғасырда Шығыс Рим империясы атауының орнына Византия империясы деген атау берген. Византия халығы өздерін ромей деп атады.

Византия, Византия империясы – 395 – 1453 жылдар аралығында өмір сүрген мемлекет. Алғашында «Ромейлер империясы» деп аталған. Византия атауын зерттеуші ғалымдар енгізген. «Византий» (гр. Βυζάντιον, лат. Byzantium) деген Босфор бұғазы жанындағы біздің заманымыздан бұрынғы 680 жылы іргесі қаланған ежелгі грек қаласы. 324 жылы Рим империясының астанасы осы қалаға көшті де, 330 жылдан бастап Константинополь, ал 1453 жылдан бері Стамбұл деп аталды. Астана Константинопольге көшкеннен кейін Рим империясы біртіндеп Батыс және Шығыс бөлікке бөліне бастады. Толық бөліну 395 жылы жүзеге асты. Византия құрамына Балқан түбегі, Кіші Азия, Сирия, Палестина, Египет, Киренаика, Месопотамия, Армения, Эгей теңізіндегі аралдар (Кипр, Крит, Родос, т.б.), Қырым түбегі кірді.

Тағы да...

Үздік сурет

Пиза мұнарасы

Жаңа мақалалар

Италия порталына байланысты соңғы жаңадан жазылған мақалалар тізімі:

Таңдаулы тұлға

Галилео Галилей (итал. Galileo di Vincenzo Bonaiuti de' Galilei; 15 ақпан 1564, Пиза — 8 қаңтар 1642, Арчетри, Флоренция маңы) — итальян философы, математик, физик, механик и астроном, өз заманындағы ғылымға өте қатты әсер еткен.

Ол Италияның Пиза қаласында 1564 жылдың 15 ақпанында ақсүйек отбасында туған. 1581 жылы Пиза университетіне түсіп, медицинаны оқып үйренеді. Мұнда ол Аристотель, Евклид, Архимед еңбектерімен танысады. Сөйтіп, геометрия мен механикаға әуестенген Галилей медицинаны тастайды. 1592 жылы Падуяда математика кафедрасын басқарады. Галилей өзінің алғашқы телескопын (1609) құрастырады да, осы телескоптың көмегімен Шолпан планетасының фазасын, Күндегі дақты, Юпитердің төрт серігін, Сатурнның сақинасын ашты. Дін басылары тыйым салған соң (1616), ұзақ уақыт үй тұтқынында ұсталды. Галилей ашқан жаңалықтар дүниенің гелиоцентрлік жүйесі туралы ілімнің жеңіп шығуына ықпал етті. Ол ұлы ғалым болумен бірге, музыкант, суретші, ақын, әдебиетші де болған. Галилей 1642 жылдың сегізінші қаңтарында Флоренция маңындағы Арчетри қаласында дүние салды.

Тағы да...

Әкімшілік бөлінуі

1. Абруццо

2. Валле-д’Аоста
3. Апулия
4. Базиликата
5. Калабрия
6. Кампания
7. Эмилия-Романья
8. Фриули-Венеция-Джулия
9. Лацио
10. Лигурия
11. Ломбардия
12. Марке
13. Молизе
14. Пьемонт
15. Сардиния
16. Сицилия
17. Трентино — Альто-Адидже
18. Тоскана
19. Умбрия

20. Венето

Жобалар

Викиқор Викисөздік Викитека Викидәйек

Бұл порталды толықтырып, Уикипедияға көмектесуге шағырымыз. Жобаның қатысушылары