Потенциометр (лат. potentia — күш және гр. metre - өлшеймін)

  1. жылжымалы түйістіргіші (қозғалтқышы) бар реттелетін резистор. Электрлік кернеуді реттеу үшін, сонымен қатар ығысу датчигі ретінде қолданылады.
  2. потенциометр (компенсатор) - компенсациялық әдіспен электрлік қозғалтқыш күшті, кернеуді және онымен функционалды байланысқан шамаларды өлшеуге арналған салыстыру аспабы. Потенциометрдің түрақты токқа арналған түрі болады. Онда өлшенетін шама (немесе оның бөлігі) нормалды элемент электрлік қозғалтқыш күш салыстырылады. Потенциометрдің тағы да айнымалы токқа арналған түрі болады. Онда өлшенетін кернеу өлшем мен фаза бойынша белгілі бір реттелетін кернеулермен теңестіріледі. Потенциометрдің өлшеу дәлдігі жоғары: түрақты токты өлшегенде қателік %-дың жүзден немесе мыңнан бөлігін құрайды, ал айнымалы токты өлшегенде онның бөлігін құрайды.
  3. магнитті потенциометр — магнит тізбегінің екі нүкте арасындағы магниттік потенциалдарының айырмасын (магниттік қозғалтқыш күш) өлшеуге арналған аспап. Магнитті потенциометрдің икемді түрі болады. Ол - ішінде қатарлар саны жүп болатын біркелкі оралған өткізгіштігі икемді изоляциялық материалдан жасалған таспа (кейде Роговский белбеуі деп аталады). Магнитті потенциометрдің қатаң түрі болады. Оның оралымы жоғарғыдағыдай, бірақ қаңқасы изоляциялық қатты материалдан жасалған.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Полиграфия, өлшеу техникасы, ағаш өңдеу жабдыктары және металл өңдеу техникасы мен технологиясы: Қазақша-орысша терминдердің түсіндірме сөздігі.