Спартак Иосифович Маковский

 Басқа мағыналар үшін Спартак (айрық) деген бетті қараңыз.

Спартак Иосифович Маковский(27.11.1920, Павлодар қаласы - 2000, Ресей, Екатеринбург қаласы) - 2-дүниежүзілік соғысқа қатысушы, ұшқыш, подполковник. Соғысқа дейін «Запорожсталь» зауытында жұмыс істеген. Сонымен қатар жергілікті аэроклубта, ал 1937-39 жылы Кача (Севастополь) ұшқыштар мектебінде оқыды. Қиыр Шығыста 3 жылдан астам уақыт қызмет етті. 1943 жылы 19 сәуірден Ұлы Отан соғысына қатысып, Оңтүстік-Батыс майданы 8-әуе армиясы 278-жойғыш (истребитель) авиация дивизиясы 43-жойғыш авиаполкінде эскадрилья командирі болды. Сол жылдың 20 сәуірінде лейтенант Маковский 4 жойғыш-ұшақтан құралған топты бастап, Новороссийск ауданында шабуылдаушы ұшақтармен бірге ұшты. Оларды кенет «Мессершмитт» «Ме-109» шабуылдады. Маковский жаумен батыл айқасқа кіріп, 1 ұшақты құлатты. 1943 жылы 8 мамырда Маковский басқарған «Як» ұшақтары Крымская станциясы маңында жердегі әскерді әуеден қорғап жүрді. Кенеттен бір топ «Мессершмитт» көрініп, олармен айқаса түсті. Командир ұшағы бір сәтте жалғыз қалып, оны өкшелей бір «Ме-109» ізіне түсті. Маковский тәуекелге бел байлап, жауына қарсы ұмтылды да, нәтижесінде жаудың ұшағын құлатты. 1944 жылы 4 қаңтарда аға лейтенант Маковскийдің тобы әуе шабуылы кезінде дұшпанның 4 ұшағын атып түсірді. Жасаған ерлігі үшін Маковскийге КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен Кеңес Одағының Батыры атағы берілді (13.4.1944). Маковский 216 жауынгерлік ұшу сапарына шығып, 76 рет әуе шайқасына түсті. Жеке өзі жаудың 30 ұшағын, топпен бірге 7 ұшақты атып түсірді. Соғыстан кейін Маковский авиацияда қызмет етті. 1958 жылы запасқа шықты. Ленин, 3 рет Қызыл Ту, Александр Невский, 2 рет l-дәрежелі Отан соғысы, «Қызыл Жұлдыз» ордендерімен және көптеген медальдармен марапатталған.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет. ISBN 9965-893-73-Х