Спинорлық қисап

Спинорлық қисап – спинорды зерттейтін математикалық теория. Әдетте физикалық шамалар белгілі бір координаттар жүйесінде зерттеледі, әрі осы жүйеде физикалық шамалардың компоненттерінің жиынтығы беріледі. Координаттар жүйесі өзгерген кезде, бұл компоненттер белгілі бір заң бойынша түрленеді. Әр түрлі түрлендіру заңдарына қарай физикалық шамаларды вектор, тензор, псевдотензор, спинор, т.б. топтарға бөледі. Бір валентті спинорлар екі комплекс сандарымен беріледі. Координаттар жүйесін cos1, cos2, cos3 косинустарының бағыты бойынша ось төңірегінде  бұрышына бұрғанда спинордың координаттары мына формулалар бойынша түрленеді:

 =+і, =+і, , , ,  , ,  . 

Жүйені 2-ге бұрғаннан өзгеріс болмайтындықтан пен координаттары бір спинорға сай келеді. Жүйелердің осьтерін бір-біріне параллель көшіру формулалары да бар. r валентті спинорлар үшін де жүйелерді бұру және параллель көшіру формулалары анықталады. Спинорлық қисаптар көбіне, кванттық механикада қолданылады. Тензорлық қисап тәрізді спинорлық қисап та ковариантты және контравантты болып бөлінеді.


[1]

Пайдаланған сілтеме өңдеу

  1. Қазақ энциклопедиясы