Сыртқы (шалғай) жабдық

Сыртқы (шалғай) жабдық (Внешнее (периферийное) оборудование; peripheral equipment) — компьютерге қосыла алатын кез келген шалғай құрылғыға берілген жалпы атау; компьютердің сыртқы құрылғыларының кешені.[1] Сыртқы (шалғай) құралдардың жоқтығы компьютердің жұмыс істеуіне ешқандай кедергі келтіре алмайды, алайда көптеген тұтынушылар ДК-мен еркін қолдану мақсатында сыртқы жабдықтардың кей түрлерімен кеңінен қолдануда.

Сыртқы құралдардың түрлері өңдеу

Сыртқы(шалғай) жабдықтарды 3 негізгі түрге жіктесек болады:

  • енгізу құралдары - ақпаратты енгізу мақсатында қолданылатын шалғай құралдар:тышқан(тінтуір),пернетақта,тачпад,сенсорлық экран,микрофон,сканер,веб-камера.
  • шығару құралдары - ақпаратты шығару мақсатында қолданылатын шалғай құралдар: экран,видеокарта,принтер, акустикалық жүйе.
  • жинақтау(сақтау) - ақпараттың қандай да бір түрін сақтау мақсатында колданылатын шалғай құралдар: қатты магниттік дискідегі жинақтаушы, иіллгіш магниттік дискідегі жинақтаушы, ленталық жинақтаушы, USB-жинақтаушы.

Кей жағдайда шалғай құралдарды бірден бірнеше типке жатқызуға болады. Мысалы: дыбыстық карта,желілік карта, енгізу-шығару құралдары және т.б.

Компьютердің құрылғыларын 3 негізгі типке қүбөлсе болады:

  • ішкі құрылғылар(орталық процессор,ЖЖҚ),
  • сыртқы(шалғай) құрылғылар,
  • аралық құрылғылар.

Ішкі құрылғылар компьютердің негізгі архитектурасын және аппараттық платформасын құраса, сыртқы құралдар компьютердің архитеурасына тәуелсіз, тек компьютердің мүмкіндіктерін кеңейту үшін ғана қолданылады.

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Информатика және компьютерлік техника / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А. Қ. Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5