Тарбағатай қандыгүлі

Тарбағатай қандыгүлі (лат. Pedicularis interrupta tarbagataica) – сұңғыла тұқымдасы, қандыгүл туысына жататын көп жылдық шөптесін өсімдік. Тарбағатай жотасы мен Қаракөл өз-нің шатқалында ғана кездеседі. Биікт. 60 см-дей, тамыры жуан, жан-жағына тарамдалып, жайылып өседі. Сабақ түбіндегі жапырақтары қысқа, сабақ бойындағылары ірі, топталып шығады, пішіні қандауыр тәрізді, жиектері тіс сияқты иректелген, ал ұшындағы жапырақтары сағақсыз. 5 тостағанша жапырақшасы қоңырау тәрізді, ұз. 12 см-дей. Күлтесі бесеу, сары түсті, ұз. 28 см-дей. 2 күлтесі кірігіп, үстіңгі ерін (ұшы тұмсыққа ұқсап, төмен қарай иіліп тұрады), 3 күлтесі бірігіп, астыңғы ерін (бір жағына қарай сәл бұрылып тұрады) құрайды. Аталығы – төртеу, жіпшелері күлте түтігіне бекінген. Тұқымынан көбейеді. Маусым – шілде айларында гүлдеп, жеміс салады. Т. қ. өте сирек кездесетін эндемик түр ретінде Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.

Тарбағатай қандыгүлі
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
(unranked) Asterids
Сабы: Lamiales
Тұқымдасы: Orobanchaceae
Тайпасы: Rhinantheae
Тегі: Pedicularis
Түрі: P. interrupta
Кіші түрі: Pedicularis interrupta tarbagataica
Екі-есімді атауы
Pedicularis interrupta
Stephan ex Willd.


Дереккөздер

өңдеу

АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: "Қазақ энциклопедиясы", 2011. - 648 бет. ISBN 9965-893-70-5