Темірлан қақпасы

Темірлан қақпасы немесе Жызақ өткел[1]Саңзар өзені шатқалының ең тар жері – Памир-Алайдың (Өзбекстан) батыс бөлігіндегі Малғұзар мен Нұратаудың жоталарын бөліп тұрған таулардағы өткел.

Темірлан қақпасы
В. В. Верещагинның суреті, 1871
В. В. Верещагинның суреті, 1871
Орналасуы
40°04′18″ с. е. 67°41′31″ ш. б. / 40.0717000° с. е. 67.6920056° ш. б. / 40.0717000; 67.6920056 (G) (O) (Я)Координаттар: 40°04′18″ с. е. 67°41′31″ ш. б. / 40.0717000° с. е. 67.6920056° ш. б. / 40.0717000; 67.6920056 (G) (O) (Я) (T)
Ел Өзбекстан
Темірлан қақпасы (Өзбекстан)
Темірлан қақпасы

Шатқалдың ені жартылай тік жартас қабырғаларынан құралған, 120-130 м; кей жерлерде шатқал 35-40 м-ге дейін тарылады. Шатқал арқылы Ташкенттен Самарқанға баратын тас жолы және теміржол өтеді. Жартастардың басында жазулар, оның ішінде парсы тіліндегі көне жазулар бар. Оның бірі Самарқан билеушісі, астроном, Темірланның немересі — Ұлықбектің бұйрығымен жасалған[2].

Дереккөздер өңдеу

  1. Джизакский проход (Ворота Тамерлана) // Военная энциклопедия / П. С. Грачёв — Мәскеу: Военное издательство, 1995. — Т. 3. — Б. 66. — ISBN 5-203-00748-9.
  2. П. И. Лерх Археологическая поездка в Туркестанский край в 1867 году СПб. : Типография императ. акад. наук, 39 с., 1870