Уикипедия:Таңдаулы мақала критерийлері

Таңдаулы суреттер · Таңдаулы порталдар · Таңдаулы тізімдер · Таңдаулы мақалалар · Жақсы мақалалар

Таңдаулы мақала - дегеніміз қауым мүшелерінің пікірі бойынша Уикипедия талаптарына барынша жауап беретін және қарастырған тақырып жөнінде толық ақпарат беретін мақала.

Таңдаулы мақала критерийлері өңдеу

Таңдаулы мақалалар біздің үздік жұмыстар болып саналады және келесі қасиеттерге ие: [1]

1. Жоғары және сенімді сапа. (a) кәсіби стандартқа жақын мәтін; (b) негізгі факттар, егжей-тегжей және контекстті тиянақты қамту; (c) сенімді дереккөздер бойынша дәйеккөздері бар іс жүзіндегі дәлділік.
2. Детальды стиль стандарттары. Мақалаларды безендіру нұсқаулығына толығымен сәйкес: (a) кіріспесінде шағын мазмұндама берілуі; (b) мазмұндық кестенің толыққандығы; (c) ішкі дәйеккөздер сәйкесінше форматталуы
3. Суреттер. Авторлық құқықты бұзбайтын және қатысты суреттермен мүмкіндігінше толықтырылған болуы.
4. Ұзындығы. Тақырыптың негізгі аспектілерін қажетсіз детальдарға бармай-ақ қамтуы

Таңдаулы мақала талаптары өңдеу

Мазмұны тұрғысынан өңдеу

  • Басты талап: мақала қарастырған тақырыпқа қатысты барлық мүмкін ақпаратты (дәйек, дәлел, пікір, қайнаркөз, сын, мақтау) қамтуы тиіс.
  • Келітірілетін барлық ақпарат нақты болуы тиіс, яғни тексерілетін болуы міндетті. Болжамдап, шамалап айтуға болмайды.
  • Алғашқы сөйлем - қарастырылатын тақырып бойынша негізгі ұғымға немесе түсінікке түсіндірме беруі керек.
  • Таңдаулы мақала - ғылыми ортада қалыптасқан көзқарасқа негізделуі керек. Көтерілетін мәселе даулы болмауы және мазмұны бейтарап болуы тиіс.
  • Мақала заманауи ғылыми еңбектерге сүйенгені абзал. Қайнаркөздердің барынша мол болғаны және беделді болғаны дұрыс.
  • Мақала әдеби қазақ тілінде, сауатты және ғылыми стилде жазылуы керек.
  • Мақалада грамматикалық және мағыналық қателер болмауы тиіс.
  • Мақала арнайы терминдер мен түсініктерді пайдалануы керек. Дегенмен маман емес оқырманға да түсіну оңай болғаны қажет.

Формасы тұрғысынан өңдеу

  • Мақаланың көлемі қарастыратын тақырыптың ауқымына қарай болуы керек. Қажет жағдайда жеке тақырыптар арнайы бөлек мақала ретінде шығарылуы қажет.
  • Мақала Уикипедия талаптарына сәйкес өңделуі (форматталуы) қажет. Яғни, уикибелгілер, интеруикилер және басқа мақалаларға сілтемелер қойылуы қажет.
  • Мақаланың құрылымы нақты және түсінікті болуы керек.
  • Мақаланың мазмұнына байланысты безендіру материалы (сурет) пайдалану керек.
  • Мақаланы өңдеу (формат) шектен тыс болмағаны дұрыс. Бұл оқуды қиындатуы мүмкін.
  • Мақала Уикипедиядағы басқа мақалаға сілтемейтін және басқа мақаладан мұнда сілтемейтін "жетім мақала" болмауы қажет.

Заң тұрғысынан өңдеу

  • Таңдаулы мақала ешбір жерден көшірілмеуі тиіс. Яғни, дайын материал авторлық құқық тұрғысынан қорғалмаған жағдайда да редакторлар өз сөзімен жазуы қажет. Алайда мақаланың мазмұны еш жерде жарияланбаған жаңа туынды (зерттеу жұмысы) болмауы керек.
  • Мақалада пайдаланылатын суреттер құқықтық тұрғыдан таза болуы қажет. Суреттер Уикипедияда пайдалануға рұқсат бермейтін басқа лицензиялармен қорғалмауы міндетті. Уикипедия мақаласында қолданылған суреттің бетінде оның авторы мен лицензиясы көрсетіледі.

Тағы қараңыз өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. Wikipedia:Compare Criteria Good v. Featured // Ағылшынша Уикипедия (GFDL лицензиясы қайнаркөз өңдемелерінің тарихы). Қазақшаға аударылған күні: 24 шілде 2013 жыл