Шөл құзғыны
Шөл Құзғын( Corvus ruficollis) - дене мөлшері құзғыннан кішірек (700-800 г), басы, төсі және ішінара жонының қауырсындануы шоколад түстес қоңыр реңкті құс. Шөл құзғын дене мөлшері бойынша қара қарғаға жақын, дегенмен шоколад түстес қоңыр реңкті және құзғынға тән белгілер - құйрығының сына тәрізді аяқталуы және тұмсық астында "сақалының" болуымен қара қарғадан ерекшелінеді. Шөл құзғынның дауысы құзғынның дөрекі "круы" мен қара қарға мен ала қарғаның қарқылы аралығына сай келеді. Қазастанның бүкіл шөл зонасында, Торғайдың сағасына дейін орын тебеді. Негізінде сексеуіл және тораңғы ағаштары бар құмдауыт алапта ұялайды. Алайда біз Бетпақдаланың мүлде ормансыз және жазықтағы орталық үлескілерден шөл құзғынының ұясын көруге тура келді. Шөл құзғын ол жерде электр берілетін бағаналар немесе триангуляциялық белгілерге (геодезиялық құрылыс) ұясын орналастырады. Салындыдағы 5-6 шұбар жұмыртқаларды негізінде аналығы үш аптаға жуық басады. Ал балапандарды ата-енелері ұяда бір айдан астам уақыт қоректендіріп, ұядан ұшқан соң тағы ұзақ жемдейді. Олардың ұясынан жас дала тасбақасының сауытын тауып алуға болады. Шөл құзғындар балапандарын дала тасбақасымен де қоректендіреді.
Дереккөздер өңдеу
Құстар. А.Ф.Ковшарь, В.А. Ковшарь