Құр айғай бақырған...

«Құр айғай бақырған...» - Абайдың 1896 ж. жазған өлеңі. Әрқайсысы 4 тармақты 2 шумақтан тұрады. Шығармада ірі-ірі төрт ой айтылған. Олар: бақырғанның бәрі ән емес, өнерден мақұрым қалу сән емес, надандар жан емес, еңбексіз бос жүру жөн емес. Яғни ән - өнер, бұл өнерден хабарсыз болу - надандық, өнер жолында ізденбеу - еңбексіздік, еңбексіздік - арамтамақтық. Абай енді сүйген, ән - туғаннан өлгенге дейінгі адамның өмір серігі, кеңіл күйінің сәулесі, жақсы ән - жан азығы деп білген. Абайды әнге үйір қауым қоршаған. Олардың ішінде биік талғам-тұшымы жоқ, бақырып, барқырап тепей беретін «әншілер» де жүрген. Өлең 6-7 буынды шалыс ұйқас түріңде өрнектелген. Алғаш рет Мүрсейіт қолжазбаларының негізіңде ақынның 1933 ж. жарық көрген «Тандамалы өлеңдерінде» жарияланды. Өлең ешқаңдай текстологиялық өзгерістерге ұшырамаған. Өлең ағылшын, азербайжан, башқұрт, қарақалпақ, қырғыз, қытай, орыс, өзбек, татар, тәжік, түрікмен т. б. тілдерге аударылған.[1]

Өлең өңдеу

Құр айғай бақырған

Құлаққа ән бе екен?

Өнерсіз шатылған

Кісіге сән бе екен?


Өңкей надан антұрған,

Қанша айтса, жан ба екен?

Бос жүріп құр қалған

Өміріңе кән бе екен?

Дереккөздер өңдеу

  1. Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9