Инвазия

Инвазия (лат. invasio «басып кіру, енгізу») - адам, жануар немесе өсімдік ағзаларына табиғаты жануарлардан болып келетін (қарапайым ішек құрттары, бунақденелілер) паразиттердің енуі және олардың өзара әрекеттестіктерінің әрі қарай дамуы. Мысалы, жусан жапырақты ойраншөп (отаны АҚШ) 1920-30 жылдары Қаратеңіз порттары арқылы Солтүстік Кавказға әкелінген, ал 1960 жылдары ол Қиыр Шығыста пайда болды. Сондай-ақ Колорадо қоңызының таралуы да инвазияға мысал болып табылады.^[1]^[2]^[3] Инвазия белсенді болуы мүмкін, егер паразит организмге зақымдалған және зақымдалмаған тері арқылы шабуыл жасаған кезде және селқос болуы мүмкін, егер паразит ағзаға сумен, тамақпен енеді.

Жануар-эндопаразиттер (гельминтоздар - ішек құрт инвазиясы, акариаздар, миаздар - бөгелектер тудыратын жануарлар аурулары) және шыбындар тудырған аурулар, барлығы инвазияға жатады. Инвазияның алдын алу үшін бірқатар санитарлық-гигиеналық шараларды сақтау қажет.

Бұл терминнің жәндік-эктопаразиттер тудыратын ауруларға (педикулез немесе фтириаз сияқтылар) қатысты қолданылатын-қолданылмайтындығы анық емес. Эпидемиология мен паразитологияның көптеген ескі оқулықтарында гетеротрофты протисттер тудырған барлық аурулар (протозоалы инвазиялар: безгек, трипаносомоздар және т.б.) инвазиялар ретінде жіктеледі.

Тағы қараңыз өңдеу

Әдебиет өңдеу

Лысенко А. Я. Инвазия // Большая медицинская энциклопедия, 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия. — Т. 9.

Дереккөздер өңдеу

↑ О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. ISBN 9965-752-06-0
↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Экология және табиғат қорғау / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5
↑ Патологиялық анотомия терминдерінің орысша – латынша – қазақша түсініктеме сөздігі.- Ақтөбе. ISBN 9965-437-40-8

Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[1] О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. ISBN 9965-752-06-0

[2] Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Экология және табиғат қорғау / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5

[3] Патологиялық анотомия терминдерінің орысша – латынша – қазақша түсініктеме сөздігі.- Ақтөбе. ISBN 9965-437-40-8

[1]

[2]

[3]