Алтынтөбе мыс кен орны


Алтынтөбе мыс кен орныҚарағанды облысы, Бұқар жырау ауданында орналасқан. 1940 жылдан 1951 жылға дейін бірнеше рет зерттеліп, 19751976 жылдары барланған.

Алтынтөбе мыс кен орны
Ел Қазақстан
АймақҚарағанды облысы

Геологиялық құрылымы өңдеу

Орта девонның андезиттерінен, андезитті-базальтты порфириттерінен, туфтарынан, фамен-турнаның кремнийлі-көмірлі сазды әктастарынан түзілген. Ащысу синклиналінің сол орамына сәйкес келеді. Андезитті порфириттерге ұштасып жатқан әктастардағы линза және қабат пішінді көлбеу келген солтүстік-шығыс оралымдағы Орталық және Батыс кен жүлгелері айырмаланған. Кентасы жүлгелі-желілі келеді. Тотықты, аралас, ілкі (сульфидті) кентастар ажыратылған.

Минералдары өңдеу

Кентас минералдары: тотықты-малахит, азурит, аширит, теонрит, куприт; аралас халькозин, борнит; ілкі-халькопирит, пирит, галенит, сфалерит. Кентастар жақсы байытылады.

Мыс туралы дерек өңдеу

Бұл минералдың тазалығы мен түс тереңдігі соншалықты, өзіне кереметтей ұқсайтын изумруд асыл тасынан тек арнайы маман ғана ажыратуы мүмкін. Аңыз бойынша, кен орнын XVIII ғасырдың екінші жартысында бухара саудагері Ашир ашып, алғашында табысын изумруд деп есептеген. Кейінгі талдаулардың дәлелі бұл тастың изумрудтай қатты емес, тек сыртқы ұқсастығы бар. Ал біраздан кейін неміс минерологы Абраам Готтлиб Вернер екі тастың таңқаларлық қасиеті үшін минералға «мыс изумруд» атауын қойды. Аширит-диоптаз – зергерлік өндеуге іс жүзінде жарамсыз болып табылатын таза коллекциялық тас. Бірақ, бұған қарамастан, жер жүзінде өте сирек кездесетін минерал болғандықтан коллекционерлер үшін үлкен құндылықтар қатарына жатады. [1][2]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақстан Республикасының табиғаты, 7 том;
  2. Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5