Апулия: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Жаңа бетте: {{Әкімшілік бірлік |Түс1 = |Қазақша атауы = Апулия |Шынайы атауы = Puglia |Елтаңба = Region...
 
Өңдеу түйіні жоқ
67-жол:
|Түсініктемелер =
}}
 
'''Апу́лия''' (от {{lang-grc|Ἀπουλία}}; {{lang-it|Puglia}} {{IPA|[ˈpuʎːa]}}, [пулʲја], {{lang-nap|Pùglia}}, {{lang-roa-tara|Pugghie}}) — [[Италия]] ауданы.
 
== Физико-географиялық сипаттамасы ==
Апулия — Италияның ең шығыс қаласы: Салентодағы Отранто мүйісі жуық шамамен [[Албания]] жағалауынан 80 км қашықтықта орналасқан - бұл елдің ең шығыс нүктесі.
 
Аудан [[Адриатикалық теңіз|Адриатикалық]] пен [[Ион теңізі|Ион]] теңіздерімен жуылады және континентальді аудандардың ішіндегі ең ұзын жағалау сызығына ие. Құрлық шекаралары [[Форторе]] және [[Брандано]] өзендері маңынан өтеді.
 
Ландшафты 53,3%-ға жазық дала, 45,3%-ға дөңді және тек 1,5%-ға таулар алып жатыр. Ең биік таулары [[Монти-Дауни]], [[Корнаккия]] ({{langi|it| Monte Cornacchia}}) шыңымен 1152 м. және [[Кальве]] ({{langi|it|Monte Calvo}}) биіктігі 1055 м..
[[Сурет:Map_of_region_of_Apulia,_Italy,_with_provinces-ru.svg|left|thumb|300px|Апулия провинциялары]]
 
Апулия ауданы келесі провинцияларды қосады :
* [[Бари (провинция)|Бари]]
* [[Барлетта-Андрия-Трани (провинция)|Барлетта-Андрия-Трани]]
* [[Бриндизи (провинция)|Бриндизи]]
* [[Лечче (провинция)|Лечче]]
* [[Таранто (провинция)|Таранто]]
* [[Фоджа (провинция)|Фоджа]]
Осыған қоса, [[Саленто]], [[Гаргано (тарихи облыс)|Гаргано]], [[Терра-ди-Бари]], [[Тавольере-делла-Апулия]], [[Арко-Иконико-арантино]] және [[Субаппенино-Дауно]] тарихи-географиялық аймаққа бөлінеді
[[Сурет:Territori pugliesi.JPG|thumb|left|Тарихи облыстар]]
 
=== Аудан қалалары ===
* [[Аветрана]]
* [[Бари]]
* [[Лечче]]
* [[Таранто]]
* [[Фоджа]]
[[Сурет:Vieste.architiello.jpg|right|thumb|Апулия пейзажы]]
 
== Тарихы ==
"Апулия" аты [[Авзондар|апулдардың]] құрметіне қойылған. Италияның оңтүстік-шығысындағы тарихи-административті облыс, Рим империясы кезіндегі дәстүрлі түрдегі нан пісіруменен айналысқан. [[Ежелгі Грекия|Ежелгі гректер]] оны ''[[Япигия]]'' ({{lang-grc|Ἰαπιγία}}, [[Дедал]]дың [[Япиг]] баласының немесе [[япигтер]] тайпасы құрметіне) деп атаған. Жақсы жайылымдарымен, құнарлы жерлерімен және жүн өнімдерімен танымал болған. Аңыз бойынша, ауданның жергілікті тұрғындары [[мессаптар]] ([[салентидер]]) және [[апулдар]] ([[педикулдер]]) одан кейін [[давндар]] болған, осыдан Апулияның поэзиялық аты - ''[[Давния]]'', және [[Троя|трояндықтар]]. Римдіктер аудан тұрғындарын ырымшыл және қонақжайлы адамдар деп санаған. Басты қалалары [[Луцерия]], [[Венузия]], [[Канузий]], [[Аускул]], [[Арпы]], [[Сипонт]], [[Гердония]] және [[Теан Апулийский]]. [[Брундизий]], [[Тарент]], [[Бари]] және [[Гидрун]] порттары гректермен салынған. Ең үлкен өзені - [[Ауфид]] (қазір [[Офанто]]). Апулия арқылы [[Аппиев жолы|Аппиев]] және [[Траян жолы|Траян]] жолдары өткен. [[Пундық соғыстар|Екінші пундық соғыс]] кезінде Аппулия [[Ганнибал]]дың жағына өтіп кетті, кейін мұнда өткен [[Канндағы соғыста|Канндағы соғыста]] римдіктер жеңіліс табады. [[Диоклетиан]] кезінде Апулия провинцияға айналған болатын.
 
== Экономикасы ==
 
Апулияның [[ЖІӨ]] көрсеткіші 4,6 %. Бұл - 68976,4 млн еуро. Адам басына шаққандағы ЖІӨ 16943,4 еуро.
 
Шарашылық бойынша аудандар ішінде Апулия 1-ші орынға ие. Зәйтүн жинау және зәйтүн майын өндіру жағынан да 1-ші орында. Апулия зығыр дәнінің 65 % және темекінің 22 %-ын береді
Экономикалық тұрғыдан белсенді халықтың 27 %-ы өндірісте жұмыс істейді.
 
Кроме традиционных отраслей, связанных с переработкой с.-х. продукции, получили развитие нефтепереработка ([[Бари]], [[Бриндизи]]), [[нефтехимия]], [[металлургия]] ([[Таранто]]), с.-х. машиностроение, швейная, текстильная, резиновая (шинный завод в Бари) промышленность. В Таранто (2-й по значению военно-морской порт Италии) имеются [[судоверфь|судоверфи]] и [[арсенал]].
 
== Сілтемелер ==
{{commonscat|Apulia}}
* {{ВТ-ЭСБЕ|Апулия}}
* [http://www.italynews.ru/encyclopedia_18.html Апулия] интернет-газетіндегі Италия туралы ақпараттар
* [http://www.regione.puglia.it Регион Апулия] Апулия ауданының.
{{italy-geo-stub}}
 
{{Италия аймақтары}}
 
[[Санат:Италияның тарихи аудандары]]
[[Санат:Апулия|*]]
 
{{Link FA|hu}}
{{Link FA|it}}
 
[[an:Pulla]]
[[ar:بوليا]]
[[bcl:Apulia]]
[[be:Апулія]]
[[be-x-old:Апулія]]
[[bg:Пулия]]
[[br:Puglia]]
[[bs:Apulija]]
[[ca:Pulla]]
[[ceb:Apulia]]
[[co:Puglia]]
[[cs:Apulie]]
[[cv:Апули]]
[[cy:Puglia]]
[[da:Apulien]]
[[de:Apulien]]
[[el:Απουλία]]
[[en:Apulia]]
[[eo:Apulio]]
[[es:Apulia]]
[[et:Apuulia]]
[[eu:Apulia]]
[[fa:آپولیا]]
[[fi:Apulia]]
[[fr:Pouilles]]
[[frp:Poulye]]
[[fur:Pulie]]
[[fy:Apulje]]
[[ga:Puglia]]
[[gl:Puglia]]
[[he:פוליה]]
[[hr:Apulija]]
[[hu:Puglia]]
[[ia:Apulia]]
[[id:Puglia]]
[[io:Puglia]]
[[is:Apúlía]]
[[it:Puglia]]
[[ja:プッリャ州]]
[[jv:Puglia]]
[[ka:აპულია]]
[[ki:Puglia]]
[[ko:풀리아 주]]
[[kw:Apuli]]
[[la:Apulia]]
[[lad:Puglia]]
[[lij:Puggia]]
[[lmo:Püja]]
[[lt:Apulija]]
[[lv:Apūlija]]
[[mr:पुलीया]]
[[ms:Apulia]]
[[nap:Pùglia]]
[[nl:Apulië]]
[[nn:Puglia]]
[[no:Puglia]]
[[oc:Polha]]
[[os:Апули]]
[[pam:Apulia]]
[[pl:Apulia]]
[[pms:Pulia]]
[[pnb:صوبہ اپولیا]]
[[pt:Apúlia]]
[[ro:Apulia]]
[[roa-rup:Puglia]]
[[roa-tara:Pùgghie]]
[[ru:Апулия]]
[[scn:Pugghia]]
[[sco:Apulie]]
[[sh:Apulija]]
[[simple:Apulia]]
[[sk:Apúlia]]
[[sl:Apulija]]
[[sq:Pulia]]
[[sr:Апулија]]
[[sv:Apulien]]
[[sw:Puglia]]
[[th:แคว้นปูลยา]]
[[tr:Puglia]]
[[uk:Апулія]]
[[ur:پلیہ]]
[[vec:Puia]]
[[vi:Apulia]]
[[war:Apulia]]
[[zh:普利亚]]
[[zh-min-nan:Puglia]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Апулия» бетінен алынған