Өзгерістер уақыты және отарлық мәдениет: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

 

==Шоқан Уәлиханов==

Қазақ ағартушылығына Еуропадағы ағылшын, неміс, француздардағы сияқты жалпы ортақ белгілер тән. Ең бастысы — білім мен ғылымды адамдарды бақытқа жеткізетін күш деп ұғыну. Алайда қазақ ағартушылығының өзіндік ерекшеліктері де жеткілікті. Мұның өзі Шығыс Ренессансына, тәуелсіз Қазақ хандығына және [[Ресей империясы]] құрамындағы бодан халық тағдырына қатысты.

Ағартушылық мәдениеттегі негізгі тетік — адам. Шоқан сыртқы әлемге «дала адамын» түсіндіргісі келді. Осы мақсатпен ол қазақ және қырғыз халықтарының миф-аңыздарын, салт-дәстүрін, діні мен тілін зерттейді. Шоқан жазған «''Үлкен қырғыз-қайсақ ордасының ескі аңыз әңгімелері''», «''Қазақтардағы шамандықтың іздері''», «''Қашқария туралы жазбалар''», «''Сахарадағы мұсылмандық туралы''» және т.б. ғылыми еңбектерде қазақ және басқа түрік халықтарының мәдениетіне энциклопедиялық талдау берілген.<br>