Электр тогы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
{{redirect|Ток}}
[[File:ЭҚК.jpg|thumb|1-сурет. Токтың пайда болуы мен өткізгіш бойымен ағуы]]'''Электр тогы''' (Э.т) – [[Электр_Қозғаушы_Күш|электр қозғаушы күштің]] әсерінен [[Заряд|зарядтарының]] ([[Заряд|зарядталған]] бөлшектер немесе [[Дене|дене]]) бағытталған қозғалысы. ▼
▲Токтың пайда болуы мен өткізгіш бойымен ағуы]]'''Электр тогы''' (Э.т) – [[Электр_Қозғаушы_Күш|электр қозғаушы күштің]] әсерінен [[Заряд|зарядтарының]] ([[Заряд|зарядталған]] бөлшектер немесе [[Дене|дене]]) бағытталған қозғалысы.
Бұл зарядталған бөлшектер: [[Өткізгіштер|өткізгіштерде]] — [[электрон]]дар, [[электролиттер]]де —[[ион]]дар ([[катион]]дар мен [[анион]]дар), [[газ]]да —иондар мен электрондар, арнайы жағдайдағы [[вакуум]]да — электрондар, [[жартылай өткізгіштер]]де —электрондар мен [[кемтік]]тер (электронды-кемтіктік өтімділік) болып табылады.
Line 13 ⟶ 11:
* '''Тұрақты ток''' — уақыт бойынша бағыты және шамасы нашар өзгереді.
[[Сурет:AC wave Positive direction.gif | thumb | right |2-сурет. Айнымалы ток тербелісі]] [[Сурет:1-сурет.jpg | thumb | right |
* '''Айнымалы ток''' — бағыты мен шамасы периодты түрде өзгеріп отыратын электр тогы. Ал техникада айнымалы ток деп ток күші мен кернеудің период ішіндегі орташа мәні нөлге тең болатын периодты ток түсіндіріледі. Айнымалы ток байланыс құрылғыларында (радио, теледидар, телефон т.б.) кеңінен қолданылады.
[[Ток күші]] (және [[кернеу]]) өзгерісі қайталанатын уақыттың (секундтпен берілген) ең қысқа аралығы [[период]] (<big>''Т''</big>) деп аталады (
Э. т. физ. табиғатына қарай [[Өткізгіштік|өткізгіштік]] Э. т. ([[Электр өрісі|электр өрісінің]] әсерінен [[Өткізгіштер|өткізгіште]] не [[Шалаөткізгіштер|шала өткізгіште]] пайда болатын ток тасушылардың реттелген қозғалысы), [[Конвекция|конвекциялық]] Э. т. ([[Электр_Өткізгіштік|электрлік өткізгіштігі]] болмайтын ортадағы не вакуумдағы зарядталған бөлшектер мен денелердің қозғалысы), [[Поляризация|поляризациялық]] Э. т. ([[Диэлектрик|диэлектриктегі]] [[Поляризация|поляризациялық]] өзгеруі нәтижесінде ондағы байланысқан зарядталған бөлшектердің қозғалысы) болып бөлінеді. Э. т-ның өлшеуішіне ток күші және ток тығыздығы алынады. Э. т. [[Магнит_өрісі|магнит өрісінің]] көзі болып есептеледі. Магнит өрісін қарастырған жағдайда Э. т.: макроскопиялық ток (өткізгіштік және конвекц. Э. т.), молекулалық ток (ортаны құрайтын [[Атом|атом]], [[Молекула|молекула]] және иондардағы электрондардың қозғалысына сәйкес келетін микротоктар; ығысу тогы) болып ажыратылады.
| |||