Министрлік: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Боттың үстегені: be:Міністэрства
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[File:Ministry of foreign affairs Astana.jpg|thumb|350px|Қазақстан Республикасының Сыртқы Істер Министрлігі]]
 
'''Министрлік''' (латынша ministro – қызмет етемін, басқарамын) - мемлекетті басқарудың орталық орғаныорганы. [[Еуропа]]да 16-17 ғасырда пайда болды. Александр 1 таққа отырысымен [[Ресей]]де де министрлік құрылды. [[1802]] жылғы Манифест бойынша министрле лауазымы белгіленді. (ішкі істер, юстиция, финанс, коммерсия, халық ағарту, соғыс-құрлық күштері және сыртқы істер) Коллегиялар министрлерге берілді.<ref name="source1">“Қазақ Совет Энциклопедиясы”, VI том</ref> <br />
Министрлер Сенат пен Министрлер комитеті құрамына кірді. Сонымен қатар патшаға жеке баяндама жасауға құқықты болды. Сперанский дайындаған Министрлер туралы жалпы ережелер 1811 жылдың 25 маусымында күшіне еңді. Министрлікті министр басқарады, оның орынбасары болады. Министр жанынан кеңесші орган –министр кеңесі құрылды. Министрліктер бөлімінің бастықтары соның құрамына кіреді. [[1861]] жылға дейін [[Ресей]]де 9 министрлік жұмыс істеді. [[1917]] жылы ол 12 болды. Ұлы Октябрь революциясы помещиктік-буржуазиялық [[Ресей]] министрліктерін жойды.
 
11-жол:
Оны [[КСРО]] жоғарғы Советі тағайындайды. Министр Министрлікке тапсырылған жұмыс үшін дара жауап береді. Ол Министрлік компетенциясы шеңберінде [[КСРО]] заңдары мен Министрлік Советінің қаулыларына, жарлықтарына сүйене отырып бұйрықтар шығарады. Нұсқаулар береді. Негізгі маңызды мәселерді қарап шешу үшін Министрліктер коллегиясы құрылады. Коллегия құрамын Министрліктер Советі бекітеді. Өзінің құрамына кіретін кәсіпорындары мен ұйымдар мекемелер арасындағы шаруашылық дауларын қарау үшін Министрлік арбитраж құрылады. Қазақстан ССР-не одақтық-республикалық мына Министрліктер бар: ішкі істер, жоғары және арнаулы оқу орындары, геология , дайындау денсаулық сақтау, сыртқы істер, мәдениет, жеңіл өнеркәсібі, ағаш және ағаш өңдеу өнеркәсібі, су шаруашылығы, монтаждау және арнаулы құрылыс жұмыстары, мұнай-химия өнеркәсібі, құрылыс материалдар өнеркәсібі, балық шаруашылығы, ауыл шаруашылық құрылыс, сауда, көмір өнеркәсібі, финанс, [[түсті металлургия]], [[қара металлургия]], [[энергетика]] және [[электролендіру]], [[юстиция]]. Қазақстан ССР-нің республикалық Министрліктер мынаулар: автомобиль жолдары, автомобиль транспорты, халық тұрмыс қажетін өтеу, коммуналдық шаруашылық, жергілікті өнеркәсібі, әлеуметтік қамсыздандыру. Социалисттік елдердегі Министрліктерді жоғарғы өкімет органдар құрады. Ол өкімет органын құрады және өзін тағайындаған жоғары өкімет орган алдында жауап береді.
Буржуазиялық мемлекеттерде Министрліктер мемлекеттік басқарудың жеке саласында басшылық етіп, қызмет атқарады.<ref name="source2">Қазақстан Республикасының мемлекеттік билік органдары. Анықтамаламық: Екінші шығарылым./Қазақстан Республикасы Президентінің Мұрағаты. – Жауапты редактор: В.Н. Шепель; Алматы: “Эдельвейс” Баспа үйі: 2007. ISBN 9965-602-37-9</ref><ref name="source3">Қазақ КСР мемлекеттік мекемелері. Анықтамалық. Қазақ АКСР Әлеуметгік-мәдени құрылыс басқармасы органдары, әкімшілік-саяси органдары және әділет соты органдары (1920— 1936 жж.) 2-т.</ref>
 
==ҚР Министрліктері==
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі
ҚР Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі
ҚР Iшкi iстер министрлігі
ҚР Денсаулық сақтау министрлігі
ҚР Сыртқы істер министрлігі
ҚР Қорғаныс министрлігі
ҚР Бiлiм және ғылым министрлігі
ҚР Қоршаған ортаны қорғау министрлігі
ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі
ҚР Көлiк және коммуникация министрлігі
ҚР Қаржы министрлігі
ҚР Төтенше жағдайлар министрлігі
ҚР Экономикалық даму және сауда министрлігі
ҚР Әдiлет министрлігі
ҚР Мұнай және газ министрлігі
ҚР Экономикалық интеграция істері жөніндегі министрлігі
 
==Пайдаланылған әдебиет==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Министрлік» бетінен алынған