Бата: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
BolatbekBot (талқылау | үлесі) ш Болгария елді мекені |
ш BolatbekBot (талқылауы) өңдемелерінен BekusBot соңғы нұсқасына қайтарды |
||
1-жол:
[[Сурет:Kazakhs people.jpg|thumb|[[Қазақ|Қазақтың]] Батамен бірге ғұмыр кешіп келе жатқан ұлттық рәмізі]]
'''Бата'''<ref>Жантану атауларының түсіндірме сөздігі. — Алматы: "Сөздік-Словарь", 2006. - 384 бет. ISBN 9965-409-98-6</ref><ref>“Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6 </ref>, бата беру — [[адал]] [[ниет]], жақсы [[тілек]] білдірудің ұлттық [[Дәстүр|дәстүрі]]. [[Дастарқан]] басында, түрлі [[жиын]]-тойларда, т.б. адам өмірінде кездесер ірілі-ұсақты қуаныштар кезінде [[той]], қуаныш иесіне арнап қол жайып, бата береді. Сондай-ақ, қиын [[сапар]], алыс жолға аттанған азаматына ақ жол тілейтін халқымыздың ежелден келе жатқан, кең таралған дәстүрлерінің бірі. Бата беретіндер, көбіне, көпті көрген [[ақсақал|ақсақалдар]] мен [[кемеңгер]] де дуалы ауызды [[би|билер]] болып келеді. Бата қысылғанда — қуат, қиналғанда—[[медет]] беріп, әрбір іс-әрекетіңе даңғыл жол ашып, бәле-жаладан қорғайды деп есептелген. Бата көзі тірілерге ғана емес, аруақтарға да жасалған. Батасыз, тілексіз өмір болмайды. “Батамен ер көгереді, жаңбырмен жер көгереді” деп халқымыз текке айтпаған. Батаның да қисыны, айтылатын, айтылмайтын жері болады, [[қуаныш]] пен тойдың ретіне қарай, соған лайық Бата тілегі болады.<ref>“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9</ref>
Бата қазақ фольклорының дербес, шағын жанры ретінде қарастырылады. Ұйқасты, ырғақты болып келетін, тұрақты образдарға негізделетін бата халқымыздың жақсылық пен жамандык, адалдық пен арамдық, обал-сауап турасындағы моральдық-этикалық түсініктерінің айғағы іспетті.<br />
Мағыналық тұрғыда екі түрге бөлінеді: ақ (оң) бата (алғыс), теріс бата (қарғыс). Қазақ халкының бата сөз үлгілеріне [[Радлов Василий Васильевич|В.Радлов]], [[Уәлиханов|Ш.Уәлиханов]], [[ВАСИЛЬЕВ Александр Васильевич|А. Васильев]], [[Потанин Григорий Николаевич|Г. Потанин]], т.б. зерттеушілер назар аударып, жинап жариялаған.
Кейін батаға Ислам дінінің
әсері тиген. Осы күнгі бата отбасына [[амандық]], молшылық, жастарға өмір, бақыт, білім
тілеу мазмұнында болып келеді.<ref>Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1</ref>
== Пайдаланылған әдебиеттер ==
== Сыртқы сілтемелер ==▼
<references/>
*[http://www.info-tses.kz/red/article.php?article=47395 Бата беру жайында]
{{Stub: Қазақ әдебиеті}}
{{wikify}}
[[Санат:Әдебиет]]
[[Санат:Дін]]
[[Санат:Ислам]]
|