Қазы би: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш {{Суретсіз мақала}} үлгісін үстедім
ш wikify, replaced: Қазак → Қазақ, казақ → қазақ using AWB
1-жол:
'''Қазы Сырымұлы''' 1770-1772 жылдары туылып, 90 жастан асқанда қайтыс болғанға ұқсайды. Ол қазіргі [[Батыс Қазақстан облысы|Батыс Қазақстан облысының]]ның [[Жымпиты]] ауданына қарасты [[Сарыой ауылдық округі|Сарыой ауылында]] туған. Тегі - [[Кіші жүз|Кіші жүздің]]дің [[Байбақты]] атасынан, оның ішінде Әйтімбет, одан Шолан. Шоланнан Түркеш, Дат. Даттан [[Сырым Датұлы|Сырым батыр]]. Сырымнан Қазы, Жүсіп болып таралады.
Қазы Сырым сынды әрі батыр, әрі шешен әке жанында жүріп, тәлім алады. Талай айтыс-тартыстарға қатысады. Сөйтіп әкесіне қолқанат боп өседі. 1802 жылы Сырым [[Хиуа хандығы|Хиуа хандығының]]ның қастандығынан қаза болғанда Қазының 32-33 жастардағы жігіт кезі екен. [[Шекті]] руының Ұрышта деген ақыны:
 
:''"...Кебеже қарын, кең құрсақ''
65-жол:
:'' Мал - көріс емес пе?''
:'' Инабат ердің азығы емес пе?''
:'' Инабатты ер - елдің қазығы емес пе?''
- депті.
81-жол:
 
===4===
Қазының інісі Мұхтар [[Орта жүз|Орта жүзде]]де ме, әлде [[Кіші жүз|Кіші жүздің]]дің бір шетінде ме, әкім болып тұрады. Өзі өте тәкаппар, елге сүйкімсіз дегенді естіп Қайырлы деген би оны іздеп барыпты. Түс мезгілі екен. Үйіне кіріп барса, Мұхтар төрде мамық жастық жастанып, әйеліне аяғын сипатып жатыр екен. Қайырлымен басын көтеріп амандасыпты. Әрі-бері отырған соң әйелі ақ құйып береді. Қайырлы ақтан ауыз тиіп, аяғын жерге қойып, бата беруге қолын жайып:
 
:'' - Арғы атаң сенің Дат еді,''
96-жол:
:'' Сенен ел билейтін әкім шықпас,''
:'' Одан да елге қайт!''
:'' Аумин, аллаһу акпар!''
 
деп бетін сипап, тұрып жүре беріпті.
106-жол:
==Қанатты Қазы==
Қазы ерлігімен бірге шешен болған кісі. Ол топқа келгенде "томсарып отырмай, аяқ-қолымызды көсіле сермеп, шешіле сөйлеп отырайық" деп қолын сермей сөйлеп кетеді екен, сондықтан оны ел "қанатты Қазы" деп те атаған.
Бір жолы Жәңгір хан мен Баймағамбет Сұлтан ақылдасып, екі ел ішіндегі дау-жанжалды талқылау үшін Қоңыр дегеннің аулында бас қосады. Бергі жақтан Қазы, Байнақ, [[Айтуар Үсенұлы|Айтуар биді]] ертіп Баймағамбет барады, арғы жақтан қасына [[Беріш]] Балқы, [[Шеркеш]] Бекпенбет, ноғай-казаққазақ Шомбал билерін ертіп Жәңгір келеді. Жәңгірдің [[Исатай Тайманұлы|Исатай]], [[Махамбет Өтемісұлы|Махамбетпен]] дүрдараз болып жүрген кезі екен. Хан оларды жиынға шақырмайды және сыртынан жамандап отырады. Оны Қазы ішінен жақтырмайды. Қоңыр ауылы Баймағамбетке қарайды екен, сондықтан Баймағамбет:
:- Ал, Жәңгір! Сен менің жеріме аяқ басқан қонақсың, сондықтан осы мәжілісті сен баста! - дейді.
:- Сөз бізге берілетін болса, сөзді біздің Балқы биге беремін, Балқы, сен баста! - дейді Жәңгір.
191-жол:
:''Алдыңа арым жібермен,''
:''Үш таңбалы Майлыбай,''
:''Тұқымым бітіп қырылмай...''<ref>Даланың дара ділмарлары.-Алматы: ЖШС "ҚазакстанҚазақстан" баспа үйі", 2001, - 592 бет. ISBN 5-7667-5647</ref>
 
==Пайдаланған әдебиет==
 
<references/>
 
{{stub}}
{{wikify}}
 
{{Суретсіз мақала}}
 
[[Санат:Тұлғалар]]
 
 
{{stub}}
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Қазы_би» бетінен алынған