|
[[Сурет:FoodWeb.jpg|thumb| alt=A.| ''[['''Биоценоз]]'''''.]]
Биоценоз (био... және {{lang-el|koіns}} — жалпы) — [[тіршілік]] жағдайлары азды-көпті біркелкі орта өңірін мекендейтін [[Жануарлар|жануарлардыңжануарлар]]дың, [[өсімдіктер]] мен микроорганизмдердің жиынтығы<ref> ҚазакҚазақ тілі терминдерінің салалык ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, [[профессор]], [[Қазақстан Республикасы]] Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайышов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет.
ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
</ref>; [[құрлық|ҚұрлықтыңҚұрлық]]тың немесе судың белгілі бір бөлігін мекендейтін, сондай-ақ, өзара және тіршілік ортасының табиғат жағдайына бейімделген [[жануарлар]], [[өсімдіктер]], [[саңырауқұлақтар]], [[микроорганизмдер]] жиынтығы; тірі ағзалар бірлестігі.<ref name="name">Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3</ref>
Биоценоз терминін неміс гидробиологы [[К. Мебиус]] ұсынған (1877).
Биоценоз — [[биогеоценоз]] құрайтын организмдер жиынтығы. Олар тіршілік үшін күрес, табиғи сұрыпталу, т.б. [[эволюция]] факторларының нәтижесінде қалыптасады. [['''Биоценоз]]''' барлық организмдердің белгілі бір жер көлеміндегі биологиялық жиынтығы мен биологиялық өнімділігі және олардың құрылымы арқылы сипатталады. Биоценоздың [[кеңістік]] құрылымы бірдей емес түрлердің кеңістікте бір-біріне сәйкес орналасуын (мысалы, орман қабаттары), түрлік құрылымы бүкіл организмдердің түрлік құрамын және олардың құрамындағы жеке түрлердің сан мөлшерін, ал, қоректік құрылымы қоректік тізбектердің ерекшеліктерін білдіреді.<ref> Биология: Жалпы білім беретін мектептің, 9-сыныбына арналған оқулық, 2-басылымы, өңделген/ М. Гильманов, А. Соловьева, Л. Әбшенова. - Алматы: Атамұра, 2009. ISBN 9965-34-927-4 </ref> Табиғаттағы [[зат алмасу]] процесіне байланысты Биоценоздағы организмдерді 3 топқа бөледі:
# [[продуценттер]] (өндірушілер);
# [[консументтер]] (тұтынушылар);
# [[редуценттер]] (ыдыратушылар).
Табиғи байлықты тиімді, ұқыпты пайдалану үшін Биоценозды жан-жақты зерттеудің маңызы зор. <ref name="source1">Қазақ Энциклопедиясы</ref><ref>О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова
Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік.
Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. ISBN 9965-752-06-0 </ref>
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
{{wikify}}
[[Санат:Биология]]
[[Санат:Геология]]
[[ar:جماعة حيوية]]
| 