Гватемала: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш r2.7.1) (Боттың үстегені: pa:ਗੁਆਤੇਮਾਲਾ
ш r2.7.3) (Боттың үстегені: gn:Guatemala; косметические изменения
32-жол:
|GDP_PPP_per_capita_rank = 116-шы
|sovereignty_type = [[Тәуелсіздік]]
|sovereignty_note = [[Испания|Испаниядан]]дан
|established_event1 = Date
|established_date1 = [[Қыркүйектің 15|15 қыркүйек]], [[1821]]
52-жол:
'''Гватемала''', Гватемала Республикасы — [[Орталық Америка]]да орналасқан мемлекет. Жер аумағы – 109 мың км². Халқы 10,6 млн. (1995). Астанасы — Гватемала қ. Тұрғындары, негізінен, киче-майя тайпаларына жататын үндістер мен метистер. Ресми тілі — [[испан тілі]]. Тұрғындары католиктер, бұған қоса протестанттар да кездеседі. Елді президент басқарады. Заң шығарушы органы — бір палаталы Ұлттық конгресс.
Жерінің көпшілік бөлігі таулы-қыратты. Кен байлықтарына (хром, марганец, алтын, күміс, т.б.) бай. Климаты субэкваторлық, мусондық. Тау жоталарында орт. температура 15 — 20°С, жазық жерлерде 23 — 27°С. Жауын-шашынның орташа мөлш. 500 — 1000 мм, тау бөктерлерінде 3500 мм-ге дейін жетеді. Жерінің 50%-ін қалың орман алып жатыр.
Қазіргі Гватемала аумағын ерте заманда үндіс тайпалары қоныстанған. Орта ғасырларда майя тайпасының жоғары дамыған мәдениеті болған. Елді 1524 — 24 жылдары испан отаршылары басып алды. Ұлт-азаттық қозғалысы нәтижесінде 1821 ж. 15 қыркүйекте Гаусс тәуелсіз мемлекет болып жарияланды. 19 ғ-дың аяқ кезінен елге Америка капиталы үстемдік жүргізді. 1957 ж. аграрлық реформалар барысында көптеген кәсіпорындар мемлекет меншігіне алынды. 1954 — 85 жылдар аралығында Гватемалада жиі-жиі әскери төңкерістер болып, бірнеше үкімет ауысты. Ұлттық революциялық бірлік ұйымы мен үкімет әскерлері арасындағы 30 жылға созылған қарулы қақтығыстар 1996 ж. желтоқсан айында тоқтатылды.
Гватемала — артта қалған аграрлы ел. Тұрғындардың 65%-і а.ш-нда еңбек етеді. Негізгі өнімдері — [[кофе]], [[қант]] қамысы, [[мақта]], [[банан]]. Кен байлықтарының көптігіне қарамастан, оны өндіру нашар дамыған. Халық тұтынатын тауарлар шет елден әкелінеді. Ел экономикасына шет ел капиталы үстемдік жүргізеді. Жұмыссыздық өте жоғары деңгейде (40%). Гватемала — БҰҰ, Латын Америкасы елдері экон. одағы, т.б. көптеген халықар. ұйымдарға мүше. Негізгі сауда серіктестері: АҚШ, Орт. Америка елдері, Жапония, Германия, Мексика.
 
60-жол:
{{Pacific Ocean}}
{{WTO}}
{{Link FA|bs}}
 
[[Санат:Гватемала|*]]
Line 66 ⟶ 65:
[[Санат:Орталық Америка елдері]]
[[Санат:Испан тілді елдер]]
 
{{Link FA|bs}}
 
[[ace:Guatemala]]
Line 121 ⟶ 122:
[[gd:Guatamala]]
[[gl:Guatemala]]
[[gn:Guatemala]]
[[gv:Yn Ghuatemaley]]
[[hak:Kûa-thi-mâ-là]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Гватемала» бетінен алынған