Жарма ауданы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Жер аум. 22,6 мың км2км². Тұрғыны 49,1 мың адам, орташа тығызд. 1 км2км²-ге 2,1 адамнан келеді (2009). Аудандағы 87 елді мекен 1 қалалық, 8 кенттік және 16 ауылдық округке біріктірілген. Аудан орт. – Георгиевка а. Жері таулы және шоқылы болып келеді. Ауданның солт.-шығысында Қалба жотасы орналасқан. Абс. биікт. 500 – 865 м болатын Асқарлы, Сарыжал, Қарауылтөбе, Жуантөбе, Барақтықан, Ақбиік, Қарамұрын шоқылары бар. Оңт.-шығысында абс. биікт. 780 – 1090 м. Сарыжал, Қандығатай, Жұмағұл, Қарғалы, Желдіқара, Қаратақыр, Әулиешоқы, Семетей, Мұсасерек шоқылары орналасқан. Шар өз-нің жоғ. алабын және аудан жерінің батысы мен солт.-батысын Еңірекей, Қызылбиік, Сабал, Белтерек, Қаратау, Қасымбел, Маятас, Арқат және Қарағайлы таулары қамтыған. Кен байлықтарынан алтын, кобальт, никель, қалайы, вольфрам, құрылыс материалдары, т.б. бар. Климаты тым континенттік. Қаңтардағы орташа ауа темп-расы –16 – 18°С, шілдеде 20 – 21°С. Жылдық жауын-шашынның орташа мөлш. 200 – 300 мм. Жер беті суын ауданның шығыс жағында – [[Шар]] мен Қызылсу өзендері құраса, оңт-нде Шардың сол саласы – Жарма өз. мен Зайсан көліне құятын Көкпекті мен Ащысу өзендері құрайды. Көлдер ауданның тек батыс жағында кездеседі. Ірілері: Қазылжан, Балықшы көлдері, Шолақтерек, Ақсор, Тұздыкөл, Ащыкөл, Қарасор. [[Шар өзені|Шар өзенде]] Ақжол мен Бөке кенттерін сумен қамтамасыз ету үшін [[Шар бөгені]] салынған. Аудан жерінде негізінен қара, қызғылт қоңыр және боз топырақтар тараған. Онда бұта аралас селеу, көде, бетеге, жусан өседі. Өзен бойларында көптеп тоғайлар кездеседі. Жануарлардан қасқыр, түлкі, қоян, биік тауларда арқар, сарышұнақ, суыр, көлдер мен өзен бойларында қаз, үйрек, шағала, аққу, далалы жерлерде бозторғай, безгелдек, бұлдырық, дала бүркіті мекендейді. А. ш-на пайдаланылатын жерінің аум. 2,17 млн. га (2008), жыртылған жері 26,5 мың га, шабындығы 128,2 мың га, жайылымы 1,97 млн. га. Аудан жерімен «Түрксіб» т. ж. мен респ. маңызы бар Алматы – Семей автомоб. жолы өтеді.