Теофило Стивенсон: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
30-жол:
 
==Өмірбаяны==
===Боксқа қызығушылықтың басталуы===
 
Куба елінде бокспен қатар та­нымал спорттың бірі - [[бейсбол]]. Тео­филионың да көптеген за­м­ан­дастары секілді спортқа де­ген алғашқы махаббаты осы бейсбол арқылы оянды. Бірін­ші кезекте жылдамдық пен қол­дың күшін арттыратын бұл спорт түрінің Теоның кәсіби бокс­шы ретінде қалыптасуына көп пайдасын тигізгені анық. Ке­йінірек әр нәрсеге әуестенгіш ол, баскетболға да құмартты. Бі­рақ бала кезінен-ақ бойының ұзын­дығымен құрдастарынан оқ­шау­ланып тұратын Теофилио бұл са­лаға терең бойлай алмады. Оған ел басшысы [[Фидель КастроныңКастро]]ның кә­сіпқой спорт түрлерін жабуға пәр­мен беруі себеп болды.
Балалық шағын еске алғанда Сти­венсон бір тақырыпқа орал­май кетпейді. Ол жастайынан әй­гілі жазушы Джек Лондонның «Мексикалық» деп аталатын но­велласын қайталап оқуға әуес бо­лыпты. Әлгі шығармадағы латын­аме­рикалық жарлы баланың ба­сынан кешкен оқиғалары жас Теоның санасына ерекше әсер еткен. Ондағы мексикалық жас­өспірімнің еліндегі революция ісі­не ақшалай көмектесу үшін сат­қын төрешілер мен өзінен әл­деқайда үлкендермен жекпе-жек­терге шығуы кез келген оқыр­манның рухын көтеретін еді. Шебер суреткердің қолы­нан шыққан шығарманың шы­тыр­манға толы желісіне елтіген Тео­филионың намыс деген ұлы сөздің құдіретін ең алғаш ұғын­ғаны да сол кез шығар. Бір анығы - Стивенсонның бокс әле­міне қарай аяқ басуына Джек Лон­донның «Мексикалық» атты но­велласы түрткі болды.
Алғашында Теофилионың ринг­тегі жағдайы келісе қоймады. Қарсыластарынан жиі ұтылып қа­ла беретін ол. Ол дайындық жүйесін жиі бұзатын. Уақытты қызықты өткізудің жөні осы екен деп, би, сауық орындарын жиі жаға­лай­тын. Дегенмен, КСРО маманы Ан­дрей Червоненко тентектің ті­лін таба білді.
- Мен ең алғаш өткізген жиыр­ма кездесуімнің он төртінде же­ңіліс таптым. Таяқ жегенді кім ұнатсын, содан бастап өз-өзіме «ен­ді ешқашан жеңілмеймін» деп уәде бердім, - дейді даңқты бокс­шы.
Расында да, ол кейінірек же­ңіл­мейтін қарсыласқа айналды. Ке­ле-келе Теофилио рингте ер­кін ойқастайтын мықтылардың өз­дерін тықсыра бастады. Ел ішін­дегі жарыстарда қарсылас шы­датпайтын дәрежеге де жетті. Қы­рағы көз мамандар болашақ «жұл­дызды» дер кезінде байқап, құ­рама сапына қосты.
===Мюнхен Олимпиадасы===
Теоның даңқын [[1972]] жыл­ғы Мюнхен Олимпиадасы асыр­ды. Тарих бетінде қаралы Олим­пиада ретінде сақталатын бұл доданың шырқын израиль­дік спортшыларды кепілге ал­ған палестиналық лаңкестер бұз­ды. Олармен келіссөздер нә­тиже бермей, 17 адамның өмі­рі қиылғаны мәлім. Мюн­хен­дегі қайғылы оқиға күллі әлем жұртшылығын қара жамылдырды. Әйт­кенмен жарыс жалғаса б­е­ретіні хабарланды. Бокс бәсе­ке­сін тамашалауға жиналған жан­күйерлердің аңсары бірінші ке­зекте аса ауыр салмақтағы жек­пе-жектерге ауатыны белгілі. Оның үстіне ақтық бәсекеге ку­балық Теофилио Стивенсон мен америкалық Дуану Бобик шық­қан еді. Бұл екі боксшы осы Олимпиададан бір жыл бұ­рын ұйымдастырылған Пана­ме­ри­ка­лық ойындарда кездесіп, [[АҚШ]] жан­күйерлері Американың «ақ үміті» деп еркелететін Бобик жиырма жасар кубалықтан айла­сын асырып кеткен болатын. Ал бұл жолғы жекпе-жекте Бос­тан­дық ара­лынан келген жас тар­­лан қар­сыласын нокаутқа жі­­беріп, бір жыл бұрын Калиде кет­кен есе­сін қайтарды. Тео ал­ғашқы ірі жеңісіне осылайша қол жеткізді. Стивенсон Мюн­хен Олимпиадасының ал­тын жүл­­десімен қатар, ең үз­дік бокс­­шыға берілетін [[Баркер кубогі|Вэл Бар­кер кубогын]] да иеленді. Осы жер­­де айта кету керек, Баркер ку­­богы Олимпиаданы үш рет ұт­қан­дардың арасында тек Тео­фи­лиоға бұ­йырды. Ласло Папп та, Феликс Са­вон да бұл бағалы жүл­дені ие­лене алмады.
Арада екі жыл өткенде бокс­тан әлем чемпионаты Кубада ұйым­дастырылды. Стивенсон дү­бірлі додада тағы да топ жарып, өзі­нің кездейсоқ чемпион емес­тігін дәлелдеп берді. Ол өз елінде өт­кен жарыстың алтын жүлдесі үшін таласта америкалық Марвин Стин­сонды ұтты.
===Монреаль Олимпиадасы===
[[1976]] жылғы Монреаль Олим­пиа­дасына келген кубалық бокс­шылардың арасында аса ауыр салмақтағы Теофилио Сти­венсонның орны бөлек еді. Ол Монреальда тіптен керемет өнер көрсетті. Теоға лайықты қар­сылас табылмады. Оның осы жарыстағы үш қарсыласын но­каутпен ұтуына бас-аяғы се­гіз минут қана қажет болды. Фи­налда Стивенсон румын бокс­шысы Симонмен жұдырық тү­йіс­тірді. Монреаль рингінде Сти­венсонның зіл батпан соқ­қы­ларына ұзағырақ шыдаған да осы жігіт болатын. Бірақ оның өзі үшінші раундта нокаутқа түс­ті. Дегенмен кездесуге куә бол­ғандар кубалыққа қарсы жек­пе-жек­те аяғына дейін шы­да­ғанына қуан­ған Симонның б­а­лаша секіргенін ай­тады.
Араға екі жыл салып, Бел­град­та жалауын көтерген әлем чем­пионаты да Стивенсонның же­­ңісімен аяқталды. Кубалық алып­­тың ауыр соққыларына бір­де-бір қарсылас шыдас бер­меді. Бұл екі дүркін Олимпиада чем­пио­ны атан­ған Стивенсонның әлем­­дік бі­ріншілікті екінші рет ұтуы еді.
===Басқа ірі додалар===
Алда [[1980]] жылғы Мәскеу Олим­­пиа­дасы тұрды. Бай­рақты до­даға кеңестер елінің қат­ты да­йындалғаны белгілі. Әрине, бокс мамандарының ойында бір кез­­дері өздері үйреткен ку­­­балық бокс­­шыларды жүлде жа­­ғынан басып озу жоспары бол­­ды. Ең ауыр сал­мақта КСРО намысын әйгілі боксшы Петр Заев қорғады. Десек те бұл олимпиадалық ойындар да ку­балық боксшылардың ғаламат жеңісімен аяқталды. Бостандық ара­лынан келген шеберлердiң се­гізі бірдей финалға жолдама же­ңіп алды және олардың ал­тауы алтын жүлдеге қол жет­кізді. Олардың ішінде, әрине Тео­филио Стивенсонның үш дүр­кін Олимпиада чемпионы ата­ғын әперген жеңісі ерекше еді. Мәскеу Олимпиадасының финалында ол ринг иесі Петр Заевпен кездесті. Бұл жекпе-жектің қорытындысына бірқатар кеңестік бапкерлер наразылық білдірді. КСРО Олимпиада комитетінің басшысы Виталий Смирнов тіпті Халықаралық Олим­­пиада комитетінің пре­зиденті Хуан Антонио Са­ма­ранчқа төрешілердің әділетсіз шешім қабылдағанын жеткізді. Олардың пікірінше, жекпе-жек тең дәрежеде өткен. Бі­рақ көпшіліктің ойынша, бұл бәсекеде кубалық шебер қар­сыласынан басым болған. Сөз ре­тіне орай айтып өтейік, кеңестік бокс­шылардың ішінде тек Игорь Вы­соцкий ғана Стивенсонды екі рет ұтқан.
[[1984]] жылғы Лос-Анджелес Олимпиадасына Стивенсон сол кездегі саясаттың кесірінен бара алмады. Коммунистік идеология құрсауындағы КСРО-мен бірге еке­нін білдірген Куба АҚШ-тағы до­даға қатысудан бас тартты. Әйтпегенде кім біледі, Стивенсон төрт дүркін Олимпиада чемпионы атанар ма еді? Өйткені ол осы Олим­пиаданың қарсаңында да бабында болатын. Онысын ке­йінірек, 1986 жылы АҚШ-та өткен әлем чемпионатында дә­лелдеп, жеңімпаз атанды. Осы же­ңісінен соң Стивенсон XX ға­сырдағы Латын Америкасы мен Ка­риб аймағының көрнекті бес тұл­ғасының қатарына енді.