Жарық: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
13-жол:
== Жарық қысымы ==
'''Жарық қысымы''' – жарықтың шағылдыратын немесе жұтатын денеге түсіретін қысымы. Күн маңынан ұшып өткен кезде құйрықты жұлдыздың (кометаның) құйрығының қисаюына жарық қысымының әсері болатындығын 1619 ж. алғаш рет неміс ғалымы [[Иоганн Кеплер]] болжаған. 1873 ж. ағылшын физигі [[Джеймс Максвелл]] электрмагниттік теорияға сүйене отырып, жарық қысымының шамасын анықтады. 1899 ж. орыс физигі [[Петр Лебедев]] жарықтың қатты денелерге, кейінірек газдарға (1907 – 10) түсіретін қысымын өлшеді. Жарық қысымын жарықтың [[электрмагниттік теория]]сы мен [[кванттық теория]]сы негізінде түсіндіруге болады. Жарық қысымы әсерінен Жердің жасанды серіктерінің орбиталары аз да болса толықсиды.
Вы все ЛОХИ и УЕБАНЫ!!!
== Жарықтың сынуы ==
'''Жарықтың сынуы''' – екі ортаның шекаралық қабатына түскен [[сәуле]]нің екінші ортаға өткен бөлігінің бастапқы бағыттан ауытқуы. Жарықтың сыну заңдары былай тұжырымдалады:
# түскен сәуле, сынған сәуле және екі ортаны бөлетін шекаралық бетке жүргізілген [[перпендикуляр]] бір жазықтықта жатады. Түскен сәуле мен сынған сәуле өзара қайтымды болады;
# түсу [[бұрыш]]ы синусының ('''α''') сыну бұрышы синусына ('''φ''') қатынасы тұрақты шама болады: мұндағы '''n''' – ортаның сыну көрсеткіші. Берілген заттың вакууммен салыстырғандағы сыну көрсеткіші сол заттың [[абсолюттік сыну көрсеткіші]] деп аталады.
'''Жарықтың шағылуы''' – жарықтың екі түрлі орта шекарасына (кем дегенде біреуі мөлдір болатын) түсуі кезінде байқалатын құбылыс. Мөлдір ортадағы жарық сәулесі сыну көрсеткіші сол ортаға қарағанда өзгеше болатын екінші ортаға жеткен соң, оның біршама бөлігі сынып, басқа бағытпен таралады да, енді бір бөлігі бірінші ортаға қарай кері шағылады. Шағылған және сынған сәулелер қарқындылығының салыстырмалы шамасы жарық түскен дене бетінің тегістігіне, жарықтың құрамы мен түсу бұрышына, т.б. байланысты болады. Кейде жарық сәулесі толығымен кері шағылады.
 
== Жарықтың шашырауы ==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Жарық» бетінен алынған