Араб тілі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
|||
1-жол:
<!--
Бұл мақала араб уикипедиясындағы таңдаулы мақаланың аудармасы. Аудару жұмысы әлі жалғасуда, сондықтан мақалаға өңдеу жүргізбеуіңізді сұраймын, себебі бірнеше сағат бойы жазған зат, басқа біреудің сол аралықта жазған түзетуіне (тіпті ол бір ғана үтірден тұрса да) байланысты қақтығысқа түсіп қалуы мүмкін. Мүмкіндігінше түзетулерді таңғы және түскі уақытта енгізуіңізді сұраймын, себебі мен көбінесе уикипедияны өңдеумен кешкі уақытта айналысам. --~~~~
------------------->
{{Infobox Language|name=Arabic
|nativename=العربية
|pronunciation=/alˌʕa.raˈbij.ja/
|caption='''әл-‘Арабийя''' <br/> '''al-‘Arabiyyah'''
|image=[[Сурет:Arabic albayancalligraphy.svg|200px]]
|states=[[Алжир (мемлекет)|Алжир]], [[Бахрейн]], [[Мысыр]], [[
|speakers=422 млн. адамға жуық<ref>[http://www.scribd.com/doc/14436546/Languages-Spoken-by-More-Than-10-Million-People]</ref>
|rank=2-ші <ref>{{cite web |url=http://encarta.msn.com/media_701500404/Languages_Spoken_by_More_Than_10_Million_People.html |title=Languages Spoken by More Than 10 Million People |accessdate=2007-02-18 |publisher=Microsoft ® Encarta ® 2006}}</ref>
|familycolor=
|fam2=[[
|fam3=[[
|fam4=[[
|script=[[
|nation=
{{flag|Algeria}}<br />{{flag|Bahrain}}<br />{{flag|Comoros}}<br />{{flag|Chad}}<br />{{flag|Djibouti}}<br />{{flag|Egypt}}<br />{{flag|Eritrea}}<br />{{flag|Iraq}}<br />{{flag|Israel}}<br />{{flag|Jordan}}<br />{{flag|Kuwait}}<br />{{flag|Lebanon}}<br />{{flag|Libya}}<br />{{flag|Mauritania}}<br />{{flag|Morocco}}<br />{{flag|Oman}}<br />{{flag|Qatar}} <br />{{flag|Saudi Arabia}}<br />{{flag|Somalia}}<br />{{flag|Sudan}}<br />{{flag|Syria}}<br />{{flag|Tunisia}}<br />{{flag|United Arab Emirates}} (UAE)<br />{{flag|Yemen}}
{{flagicon|
{{flag|
|agency=[[Мысыр]]: [[
[[
[[
[[
[[
[[
[[Ливия]]: [[Жамаһириядағы Араб тілі академиясы]]<br />
[[Тунис]]: [[
[[
|iso1=ar|iso2=ara
|lc1=ara|ld1=
|ll1=none
|map=[[Сурет:Arabic speaking world.png]]<br />Араб тілінің жалғыз ресми
'''Араб тілі''' — [[семит тілдері]]нің ішіндегі сөйлеушілер саны жағынан бірінші орын алатын, әлемде 422 миллионға жуық адам сөйлесетін тіл. Араб тілі негізінен араб елдерінде және [[Түркия]], [[Сенегал]], [[Чад]], [[Эритрея]] елдерінде таралған. Араб тілі [[Құран]]ның тілі болғасын мұсылмандардың арасында қасиетті тіл саналады және кейбір құлшылықтар (мыс.: [[намаз]]) араб тілінен басқа тілде орындалмайды. Сонымен қатар араб тілі кейбір араб елдеріндегі [[христиандар]]дың діни жоралғылары орындалатын тіл. Орта ғасырлық [[иудаизм]] дініне арналған еңбектердің көбісі осы араб тілінде жазылған. [[Ислам]] дінінің таралып, мұсылмандардың көптеген елдерді билеуіне байланысты араб тілінің да мәртебесі жоғарылап, араб тілі саясат, әдебиет пен ғылымның тіліне айналды. Араб тілі [[Түрік тілі|түрік]], [[Урду тілі|урду]], [[Албан тілі|албан]], [[Малай тілі|малай]] мен [[Индонезия тілі|индонезия]] тілдеріне, кейбір африкалық тілдерге ([[хауса]], [[суахили]]), европалық тілдерге ([[Испан тілі|испан]], [[Португал тілі|португал]], [[Мальта тілі|мальта]] тілдері) көп әсер етті.
Араб тілі [[араб елдері]]нде, Эритрея, Чад пен Израиль елдерінде ресми тіл саналады. Араб тілі [[БҰҰ]]-ның алты ресми тілінің бірі боп табылады.
Араб тілі [[лексика]]лық жағынан ең өнімді тілдерге жатады. [[13 ғ.|XIII ғ.]] жазылған [[Ибн Манзур]]дың «Лисан әл-араб» кітабында 80 мыңға жуық сөздік жинақталған. Мысалға [[18 ғ.|XVIII ғ.]] жазылған [[Сэмюель Джонсон]]ның [[ағылшын тілі]] сөздігінде 42 мың сөз бар<ref>[http://johnsonsdictionaryonline.com/?page_id=7507 Johnsons Dictionary Online]</ref>.
Араб тілі 28 әріптен құралған. Бірақ кейбір тіл ғалымдары «һамза» белгісін әріп ретінде санап, араб әліппесі 29 әріптен тұрады деп санайды. Араб тілінің басқа тілдерден айырмашылығы — [[Парсы тілі|парсы]] және [[Иврит тілі|иврит]] тілдері сияқты араб жазуы оңнан солға жазылады.
== Араб тілінің атаулары ==
* '''Құранның тілі''' — мұсылмандардың қасиетті кітібы Құран араб тілінде болғасын осылай аталып кеткен.
* '''«Дад» әрпінің тілі''' — «дад» (ض) әрпі тек қана араб тілінде кездескесін, бұл тілді осылай атап кеткен. Бұған [[Әбу Таийб әл-Мутанабби]]дің сөзі мысал бола алады:
{{quotation|
Олардың мақтанышы «дад»-ты айту
|}}
== Араб тілінің классификациясы ==
== Араб тілінің пайда болуы ==
== Басқа семит тілдерінен айырмашылығы ==
== Араб диалектілерінің бірігуі ==
== Араб тілінің шарықтауы ==
== Араб тілінің құлдырау кезеңі ==
== Қайта қалпына келуі және қазіргі замандағы жағдайы ==
== Әдеби араб тілі мен диалектілер ==
== Екітілділік және оның нәтижелері ==
== Араб жазуы ==
== Араб каллиграфиясы ==
== Араб сандары ==
== Араб тілінің айтылуы ==
=== Дыбыстар ===
=== Харакаттар (әріптердің дыбысталуы) ===
=== Дауыссыз әріптер ===
== Араб тілінің ғылымдары ==
=== Наху (араб тілі грамматикасы) ===
=== Баләға (шешендік) ===
=== Уруд ===
=== Иштиқақ (сөз түрлендіру)===
=== Сарф (араб тілі морфологиясы) ===
=== Иғраб (грамматикалық талдау) ===
== Араб тілін оқыту ==
== Араб тілі диалектілері ==
== Араб жазуын қоданатын елдер ==
== Араб тілінің басқа тілдерге әсері ==
== Араб тілі Қазақстанда ==
|