Христиандық: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш r2.7.3) (Боттың үстегені: wuu:基督教
бейтарап емес
1-жол:
{{cleanup}}
[[Сурет:2000-летие христианства. Блок России.jpg| thumb|left|2000-летие христианства.]]
[[Сурет:All-Saints.jpg| thumb|[[«Святые»]] ]]
Line 7 ⟶ 8:
''Христиандық'' - атауын өзінің шәкірттерімен бірге діннің негізін қалаган [[Иса|Иисус Христос]] есімінен алады. Христиандық дін ілімі Қасиетті Жазу - [[Көне және Жаңа Өсиет]]терге негізделген. Христиандық б.д.д. I ғ. [[Рим империя|Рим империясының қүрамында]] шиеленіскен экономикалық, саяси, қоғамдық-психологиялық, әлеуметгік және этникалық теңсіздік жағдайында, езгіде болған [[Палестина]]да пайда болды. Мүнымен радикалды-антиримдік көңіл-күйлер және империялық қүдіреттілікке қарсы наразылықтар байланысты. ӀӀ-ӀӀӀ ғғ. христиандық қауымдастықтарда [[сенатор]]лық және әскери салт аттылар атағы пайда бола бастады. Қауымдастықта ақсүйек және білімді адамдардың болуы радикализмді жойып, римдік билікпен бітісуге әкелді. Бүл үрдістің дамуына орай рим билеушілері христиандарды қуғын-сүргінге үшыратудан енді бүл дінге қолдау көрсетуге көшті, тіпті IV ғ. христиандықты [[Рим империясы]]ның мемлекеттік дініне айналдыруға дейін барды.
Идеялық, ғибадат, институңионалды түрғьща христиандық жоқ жерден пайда болған жоқ. [[Рим]] политеизмі, египеттік [[Осирис]] және [[Исида]] ғибадаты, иран митраизмі, грекгік [[Кибена]] және [[Аттис]] ғибадаты және т.б., христиандар ой елегінен өткізбеуі мүмкін емес діни-мәдени орта қалыптастырды. Алайда, христиаңдықгың қалыптасуында [[иудаизм]], өзінің [[монотеизм]], [[мессиандық]], [[эсхатология]] және т.б. идеяларымен ерекше рөл атқарды. Ол иудеохристиандық [[секта]] ретінде пайда болды. Мүның бәрі христиандық осыған дейін бар діни-мәдени мәліметгерді тек пайдаланып қойды деген сөз емес, ол керісінше, жаңа діни кешен қалыптастырды.
 
== Құран кәрімде мәсіһшілер жайлы ==
'''Аудармасы Халифа Алтай бойынша:'''
 
''әл-Бақара сүресінде'': </br>
"Яғқұп (Ғ.С.) қа өлім келген сәтте, балаларына: «Неменеге құлшылық қыласыңдар?»,- дегенде, барма едіңдер? Сонда олар: «Сенің Тәңіріңе, аталарыңның Тәңіріне: Ыбырайым, Ысмайыл, Ысхақтың бір-ақ Тәңіріне құлшылық қыламыз. Сондай-ақ Соған бой ұсынамыз» деген еді. (2:133)
 
Міне солар бір үммет еді, өтіп кетті. Олардың еңбектері өздеріне, сендердің еңбектерің өздеріңе, сендер олардың істегендерінен сұралмайсыңдар. (2:134)
 
Олар: «Яһуди немесе Христиан болыңдар, тура жолда боласыңдар» деді. (Мұхаммед Ғ.С.) олай емес, Ыбырайым (Ғ.С.) ның тұп-тура жолындамыз, ол ортақ қосушылардан емес еді» де. (2:135)
 
Және оларға: «Біз Аллаға, бізге түсірілген Құранға әрі Ыбырайым, Ысмайыл, Ысхақ, Яғқұп (Ғ.С.) тарға, ұрпақтарына тағы Мұса, Ғиса (Ғ.С.) ға берілген нәрселерге сондай-ақ Раббылары тарапынан өзге пайғамбарларға берілген нәрселерге иман келтіріп әрі олардың араларын айырмаймыз. (Бәріне де сенеміз) және біздер Ол Аллаға ғана бой ұсынушымыз» деңдер. (2:136)"
 
''Ниса сүресі'': </br>
"(Мұхаммед Ғ.С.) Кітап иелері сенен көктен бір кітап түсіруіңді сұрайды. Расында олар Мұса (Ғ.С.) дан одан да зорғыны сұраған. Сонда олар: “Алланы бізге ашық көрсет!”,-дегенде, олардың кесірлері себепті найзағай түсті. Сонсоң оларға ашық дәлелдер келгеннен кейін де, олар бұзауды тәңір жасап алды. Сонда соларды да кештік. Сондай-ақ Мұса (Ғ.С.) ға ашық мұғжиза бердік. (4:153)
 
Олардың уәделері себепті үстеріне Тұр тауын көтердік. Және оларға: “Қақпадан сәжде қылып кіріңдер” дедік. Тағы оларға: “Сенбі күні шектен шықпаңдар!”,- дедік. Сөйтіп олардан ауыр серт алдық. (4:154)
 
Дегенмен олардың серттерін бұзулары, Алланың аяттарына қарсы шығулары, пайғамбарларды жазықсыз өлтірулері және жүректеріміз перделі деулері себепті Алла, әрине олардың қарсылықтары салдарынан жүректерін мөрлеген. Сондықтан өте азы ғана иман келтіреді. (4:155)
 
Және олардың (Ғиса Ғ.С.ға) қарсы шығулары әрі Мәриямға зор жала жапсырған сөздері себепті, (4:156)
 
Тағы да; Алланың елшісі, Мәриям ұлы Ғиса Мәсихты өлтірдік!,- дегендіктері негізінде олар оны өлтірмеді де, аспады. Бірақ оларға ұқсатылды (Олар Ғисаға ұқсатылған біреуді өлтірді.) Расында, ол жайында қайшылықтағылар, әрине одан күдіктенуде. Олардың оған байланысты мәліметтері жоқ. Бірақ күмәннің ғана соңында. Олар оны анық өлтірмеді. (4:157)
 
Олай емес, Алла оны өз тарапына көтерді. Алла(Т.) өте үстем, хикмет иесі. (4:158)
 
Кітап иелері, Ғиса(Ғ.С) ға өлуінен бұрын әлбетте иман келтіреді. Және қиямет күнінде ол оларға куә болады. (4:159)"
 
''әл-Мәйдә сүресі'':
 
"(Мұхаммед Ғ.С.) оларға айт: “Алладан өзге сендерге пайда, зиян келтіре алмайтынға құлшылық қыласыңдар ма?” Негізінде Алла, әр нәрсені естуші, білуші. (5:76)
 
(Мұхаммед Ғ.С.): “Әй Кітап иелері! Діндеріңде орынсыз шектен шықпаңдар және бұрыңғы нақ жолдан адасқан әрі көптерді адастырған сондай-ақ тегіс жолдан азған қауымның әуесіне ілеспеңдер.” де. (5:77)
 
Сондай Израил ұрпақтарынан қарсы болғандарға, Дауыт және Мәриям ұлы Ғиса (Ғ.С.) ның тілі арқылы лағынет етілген. Ол қарсы келулері, шектен шығуларының салдарынан. (5:78)
 
Олар бір-бірлерін істеген жамандықтарынан тыймайтын болған. Расында олардың істегендері нендей жаман. (5:79)"
 
== Ғаламдық мәселелер ==
[[Сурет:Meister der Braunschweig-Magdeburger Schule 001.jpg| thumb|Благовещение ]]
Жаһандану процестері және қазіргі заманның аса маңызды әлеуметтік ғаламдық мәселелерінің (әлеуметтік алшақтық, кедейлік, адамдардың рухани мәдениетінің төмен деңгейде қалып қоюы және т.с.с.) христиандықпен тығыз байланыста қарастырылуы.
Қазіргі әлемге өмір қайшылықтарын өршіту, бүқаралық қарабайыр мәдениетті тарату, адамгершіліктен безу, адамды бірыңғай стандартталған өндіріске тарту тән. Бүгінде жер шары халықтарының басым бөлігі шексіз сіңірі шыққан кедейлік жағдайында өмір сүруде. Осының барлыгы адамдардың тар прагматикалық әдістерге үмтылуына алып келеді.
Әлемдік даму ерекшеліктерін ғаламдық мәселелердің пайда болуымен байланыстыратын христиан діндарлары бүгінгі таңда адам тіпті, дандайсып, өз мүмкіндіктерін өзге табиғатқа қарсы қояды, сөйтіп өзін табиғаттың билеушісі санап, әртүрлі эксперименттер жасап, бүл әрекеттің қаншалықты зиянды салдары боларын ойланбайды дейді.<ref> Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007.
ISBN 9965-32-491-3 </ref>
 
== Пайдаланған әдебиет ==
<references/>
 
{{Stub}}
{{wikify}}