Фатима әулеті: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{Infobox formerFormer countryCountry
|native_name = الدولة الفاطمية<br>''al-Fāṭimiyyūn''
|conventional_long_name = FatimidФатимид IslamicИслам CaliphateХилафаты
|common_name = FatimidФатими CaliphateХилафасы
|continent = Afroasia
|region = the Middle East
|country = Egypt
|government_type = IslamicИслам Caliphateхилафаты
 
|event_start =
|year_start = 909
Line 16 ⟶ 15:
|event1 = Foundation of Cairo
|date_event1 = August 8, 969
 
|p1 = Abbasid Caliphate
|flag_p1 = Black flag.svg
Line 44 ⟶ 42:
|image_map_caption = The Fatimid Caliphate at its peak, c. 969.
|capital = [[Mahdia]] (909-969) <br>[[Cairo]] (969-1171)
 
|religion = [[Shia Islam]]
|currency = [[Dinar]]
Line 58 ⟶ 55:
}}
 
'''ФатимаФатими әулетіХилафасы''', әл-Фатимийун, Фатимашылар, Фатимилер – [[Тунис]] пен Египетте билік құрған шииттік араб халифаттарының әулеті (909 – 1171). Олар өздерін Мұхаммед (ғ.с.) пайғамбардың қызы Фатиманың ұрпағы деп санады. Бірақ олардың Фатима мен Әлиден тарайтындығы толық дәлелденбеген. Сондықтан сүнниттер оларды Әли мен Фатима әулетінен деп санамайды. Тіпті кейбір араб тарихшылары ол әулеттің негізін қалаушы Убайдоллах иудей еді деген пікір білдірген. Убайдоллах 909 жылы [[Әбу Абдаллах]] деген исмаилшыл [[миссионер|миссионердің]] көмегімен түрмеден шығып, 910 жылы қаңтарда Ифрикияда (Тунис) “махди”, “әділетсіздіктен құтқарушы” деген атақ иемденіп, өзін “діндарлар әмірі” – халифа деп жариялады. Әбу Абдаллахтың қол астындағы берберлер тайпасының көмегімен ол Солтүстік Африканың Тахарте, Сиджилмас, т.б. аудандарын басып алды. 911 махди Убайдоллах халық арасындағы беделі күшті бақталасы Әбу Абдаллахты өлтіртіп, 934 жылға дейін жеке дара билік құрды. 914 жылы “махди” Египетті жаулап алу әрекетін жасап, сәтсіздікке ұшырады. Мұндай сәтсіз әрекеттер 919, 935, 945, 966 ж. қайталанды. Тек 969 жылы шілдеде египеттік әскер талқандалып, фатимилік халиф Муызз Египеттің халифы деп жарияланды. Сол жылы жаңа астана – Каир қаласының негізі қаланды. Халифтың сарайы оған 973 жылы көшіп келді.<br />
*Фатима әулетінен шыққан халифтер: <br />