Мадагаскар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Боттың үстегені: pa:ਮੈਡਾਗਾਸਕਰ
шӨңдеу түйіні жоқ
55-жол:
 
[[Сурет:Satellite image of Madagascar in September 2003.jpg|Мадагаскар аралы.|185px|thumb|right]]
[[Мадагаскар]], Мадагаскар Республикасы — [[Үнді мұхиты]]ндағы Мадагаскар мен оған жақын ұсақ аралдарда орналасқан мемлекет.
*Халқы 16,4 млн. (2003), негізгі тұрғындары [[малагаси]]ліктер (98%).
Арал тұрғындарының жартысына жуығы жергілікті діни сенімдерді ұстанады (45%), қалғандары христиандар (40%) мен мұсылмандар (15%).
*1993 ж. қабылданған конституциясы бойынша елді [[президент]] басқарады.
*Заң шығарушы органы — екі палаталы парламент (ұлттық жиналыс пен [[Сенат]]).
*Әкімшілік жағынан 6 [[провинция]]ға бөлінеді.
*1960 жылдан БөөБҰҰ-на, 1963 жылдан Африка Бірлігі өйымынаұйымына (АБөАБҰ) мүше.
 
== Табиғаты ==
69-жол:
 
== Тарихы ==
Аралдың ежелгі және ортағасырлық тарихы аз зерттелген. Алғашқы мемлекет құрылымдар 14 ғ-да пайда болды. Бұл мемлекет [[Имерина]] деп аталды. 16 ғ-дан аралға еуропаЕуропа отаршыларотаршылары, әсіресе француздар орнығуға тырысты. 19 ғ-дың басында Имерина барлық аралды біріктіріп, Мадагаскар патшалығын құрды. 19 ғ-да Мадагаскар үшін ағылшын-француз бәсекесі күшейді. 1883 ж. Мадагаскарға француз әскерлері басып кіріп, арал үкіметі Франция протектораттығын мойындауға мәжбүр болды (1885). 1895 ж. Франция Мадагаскарға қайта шабуыл жасап (1896, тамыз) Имерина монархтарының билігін жойды (1897). Франция отаршылық жылдары Мадагаскардың адам күші мен табиғи қорын аяусыз пайдаланды. 10 млн. га шұрайлы жерлер мен орман алқаптары жергілікті халықтан тартып алынды. Мадагаскар халқының ұлт-азаттық күресі 2-дүниежүзілік соғыстан кейін өрши түсті. Нәтижесінде 1958 ж. қазан айында Мадагаскарға Франция бірлестігі аумағындағы автономия құқық еркіндігі берілді. 1960 ж. 26 маусымда Мадагаскардың тәуелсіздігі жарияланып, елдің аты байырғы халық атымен үйлестіріліп, ресми түрде [[Мальгаш]] ([[Малагасия]]) Республикасы деп аталды. 1972 ж. билік әскери-азаматтық топтардың бақылауына көшті. Олар ұсынған “Малагаси социалистік революциясының Хартиясы” атты құжат бойынша, Мадагаскар “Социалистік бағдарға” ауысып, кейбір өндіріс салалары мемл. меншікке көшірілді. 1991 ж. маусым айында аралда халық толқулары басталды. [[Оппозиция]] топтар жалпыхалықтық референдум бойынша 1992 ж. тамызда жаңа ұлттық конституция жариялады. Жаңа заңға сәйкес елдің аты Мадагаскар Республикасы болып өзгертілді.
 
== Экономикасы ==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Мадагаскар» бетінен алынған