Шөже Қаржаубайұлы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
ш clean up, replaced: Ақмола облысы → Ақмола облысы using AWB
1-жол:
'''Шөже Қаржаубайұлы ''' ([[1808]], қазіргі [[Ақмола облысы]] облысы [[Қызылту]] ауданы –[[1895]], сонда) – халық [[ақын|ақыны]]ы. Қазіргі [[Нұра]] ауданның жерінде кедей шаруа отбасында туған. Өлең шығару дарыны жас кезінен-ақ байқалған, бала кезінде аурудын салдарынан зағип болып калған. [[Айтыс]]тарға қатысқанда қалыптасқан әлеуметтік-[[философия]] көзқарастары болды. Адамгершілікке жат кеселді кемшіліктерді әшкерелейді ([[Кемпірбай]], [[Тезекбай]], [[Жәмшібай]], [[Келдібай]], Балта, [[Орынбай]], [[Серәлі]], [[Шортанбай]] және басқаларымен айтысқан). Үлкен айтыстарда 17 рет жеңіп шыққан. <ref> Абай. Энциклопедия. – Алматы: «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясының]]ның» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9</ref> Өзінің асқан шешендігімен, суырыпсалма төкпелігімен, көкейкесті мәселелерді козғауымен және ауылдағы ат төбеліндей бай-шоңжарлардың екі жүзді зұлымдығы мен парақорлығын жұрт алдында батыл аяусыз әшкерелеуімен кеңінен танымал болған. Асқақ жыршы, лирикалық, эпикалық дастандарды шебер орындаушы болған. [[Абай|Абаймен]]мен кездесіп, халық эпостарын, әндері мен аңыздарын білетіндігімен оған зор ықпал жасаған. [[Уәлиханов Шоқан Шыңғысұлы|Ш. Уәлиханов]] 1864 ж. 5 наурызда өзінің [[Омбы|Омбыдағы]]дағы пәтерінде Шөже орындаған «Қозы Көрпеш — Баян сұлу» дастанының ең тандаулы нұсқаларының бірін жазып алып, Шөженің ақындық шеберлігіне жоғары баға берген.
<ref>Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5</ref>
 
Оның бір топ өлеңдері (“Дәукейге”, “Домбыра шыққан тыңқылдан”, “Бәйтікті мақтағаны”, т.б.) жеке адамдарды көтере дәріптеп, мақтауға құрылған. Сонымен қатар Шөже тоғышарлық пен парақорлықты, өмірдің жағымсыз жақтарын батыл сынға алды. <ref>“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
 
Оның бір топ өлеңдері (“Дәукейге”, “Домбыра шыққан тыңқылдан”, “Бәйтікті мақтағаны”, т.б.) жеке адамдарды көтере дәріптеп, мақтауға құрылған. Сонымен қатар Шөже тоғышарлық пен парақорлықты, өмірдің жағымсыз жақтарын батыл сынға алды. <ref>“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
ISBN 5-89800-123-9</ref>
 
 
Аталары Қуандық, Шөженің әкесі құлдықта, шешесі күңдікте өткен адамдар, өзі де жасынан жетім қалып, бай босағасында малайлықта күн кешкен. Сондықтан Шөжемен айтысқа түскен ақындар ата-тегіне мін тағып оның кемтар соқырлығын бетіне басқан. «Дүржан үйінде» өлеңінде Шөже өз өмірі туралы едәуір мәлімет береді. Жасынан жетім өсіп қорасан ауруынан көзі кеткенін айтады.
Line 39 ⟶ 37:
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
 
{{stub}}
{{wikify}}
 
{{Суретсіз мақала}}
 
[[Санат:Қазақ ақындары]]
[[Санат:Тұлғалар]]
 
 
{{stub}}