'''Тілеу Айтұлы''' (1630, қазіргі [[Ақтөбе]] облысы]] – 1684, [[Сайрам]] қаласы) – би әрі батыр қолбасшы. [[Ноғай]] ұлысының билеушісі [[Мұса|Мұсаның]]ның ұрпағы, [[Мөңке би|Мөңке бидің]]дің әкесі. [[Күлтөбе|Күлтөбеде]]де [[Тәуке|Тәукені]]ні хан сайлауға, Сұпы Әжіні пір сайлауға қатысқан. Тілеудің [[Есіркеміс]], [[Алдаберді]], [[Жолдыаяқ]], [[Жақсымбет]], [[Мөңке]] есімді балалары болған. 1681 – 84 жылдары [[жоңғар|жоңғарлармен]]лармен болған [[Сайрам]] соғысына 17 мың қол жинап, қасына баласы [[Жолдыаяқ]], інісі [[Қалдыбай]] батырларды ертіп барып, соғысқан. 1684 жылы [[Сайрам]] қаласынан қорғаудағы шешуші ұрыста өзі де, баласы [[Жолдыаяқ]] та опат болды. Екеуінің сүйегі [[Қожа Ахмет Иасауи]] кесенесіне жерленген. Есімдері кесенедегі ескерткіш-тақтада жазулы. [[Түркістан]] қаласында [[Тілеу]], [[Жолдыаяқ]] батырлар атындағы көше бар. Кіші жүздегі рулы ел Тілеу есімімен аталады. “[[Тілеуқабақ]]” әні [[Айт|Айттан]]тан туған ағайынды Тілеу мен [[Қабақ|Қабаққа]]қа арналған. Тілеудің тікелей ұрпақтары: [[Қаражігіт молда Бектауұлы]], [[Мырзағұл би Шыманұлы]], [[Достан би Тәңірбергенұлы]], [[Сарышолақ]] шайыр, [[Сары Батақұлы]], [[Таразы ақын]], жазушы [[Тахауи Ахтанов]], саясаткер [[Марат Тәжин]], т.б.<ref>[[Қазақ Энциклопедиясы|"Қазақ Энциклопедиясы"]], 9 том</ref>
