Уикипедия

Мұхаммед әл-Бұхари: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{Мұсылман ғалымдары}}
<!--{{Infobox theologian|
name = Muhammad ibn Ismail al-Bukhari
| image =
| image_size =
| alt =
| caption =
| era =
| region =
| birth_name =
| birth_date = 194 AH <ref name="Biography">''S. 'Abdul-Maujood,'' "The Biography of Imam Bukharee", Maktaba Dar-us-Salam, 2005, p. 13.</ref>
| birth_place = [[Bukhara]]
| death_date = 256 AH
| death_place = Khartank, near [[Samarqand]]
| occupation = Scholar
| language =
| nationality = Persian
| period =
| tradition_movement = [[Hanafi|Hannafi'i]] and [[Ijtihad]]
| main_interests =
| notable_ideas =
| notable_works =
| spouse =
| children =
| influences = <small>[[Ahmad ibn Hanbal]]<br />[[Ali ibn al-Madini]]<br />[[Yahya ibn Ma'in]]<br /> [[Ishaq Ibn Rahwayh]]<ref name="Balushipp150To165">{{Citation| last =Ibn Rāhwayh | first =Isḥāq | publication-date =1990 | editor-last =Balūshī | editor-first =ʻAbd al-Ghafūr ʻAbd al-Ḥaqq Ḥusayn | title =Musnad Isḥāq ibn Rāhwayh | edition =1st | publisher =Tawzīʻ Maktabat al-Īmān | pages = 150–165}}</ref></small>
| influenced = <small>[[Muslim ibn al-Hajjaj]]</small>
| signature =
| signature_alt =
| signature_size =
}}
-->
==Әл-Бұхаридың толық аты-жөні мен тегі==
Имамның толық аты-жөні—Мұхаммад ибн Исмаил ибн Ибраһим ибн Муғира ибн Бардизбаһ әл-Бұхари әл-Жуғфи, күния есімі—Әбу Абдуллаһ. <ref>Сахих әл-Бұхари / Ауд. Қ. Спатай. —Алматы: «Кәусар-саяхат» ЖШС, 2009. 7-бет. ISBN 978-601-7016-05-0</ref>
Line 35 ⟶ 5:
 
==Имам Бұхари==
'''Мұхаммад бин Исмаил Әбу Абдаллах әл-Жуфи әл-Бұхари''' (810 — 870) — [[дін]]и қайраткер, каламшы ғалым. [[Бұхара]]да [[иран]] тектес әулетте дүниеге келіп, Хартанка ([[Самарқан]] қ-ның маңайы) елді мекенінде қайтыс болды. 10 жасында хадистерді ([[Пайғамбар]] туралы [[аңыз]]дар) оқып үйрене бастаған Бұхари ғажайып зерделілігімен көзге түседі.[[Хадис]]терді жасөспірім кезінде Меккеге қажылық сапарында жинап келіп, кейіннен халифаттың түкпір-түкпірін аралап (Мысыр, Ирак, Хорасан, т.б.), хадистерді жан-жақты зерттеді. Ол мыңнан астам шейхтардан хадистер тыңдаған. Бұхари [[Мұхаммад пайғамбар]] туралы айтылған ең анық (сахих) аңыздарды жинақтауды мақсат етті. Сол кездегі мұхаддистерге тән сыншылдықпен жұртшылыққа сол заманда кең тараған 600 мың хадисті, сонымен қатар хабаршылардан өзі жазып алған тағы да 200 мың хадисті зерттеуден өткізіп, олардың ішінен еш мінсіз, шыншыл деп тек 7400 хадисті іріктеп алады. Солардың “әл-Жами ас-Сахих” жинағын түзді, оны әдетте қысқаша “ас-Сахих” деп атайды. Б-дің “ас-Сахих” жинағы мұсылман әлемінде танымал “Алты (шыншыл) кітап” (“Әл-кутуб ас-ситта”) деп аталатын хадистер жинақтарының қатарына жатады. Қалған бесеуі — “Мүслим әл-Кушайри”, “Әбу Дауд ас-Сиджистани”, “Мұхаммад ат-Тирмизи”, “ән-Насан” және “Ибн Мәджи” жинақтарында Б. өз жағынан хадистерді алғаш рет сюжет (оқиғалар желісі) бойынша құрастырып, бұрын кездеспеген Пайғамбар мен сахабалардың өмірбаянына байланысты, сол сияқты тарихи, этнографиялық материалдарды ұсынды. “ас-Сахих” [[мұсылман]] елдерінде көп мәрте қайта басылды, сол сияқты ағылшын, француз, т.б. тілдерге де аударылған. [[Суннит|Сүнниттер]] үшін “ас-Сахих” [[Құран]]нан кейінгі екінші кітап болып есептеледі. 20 ғ-дың 90-жылдарында Б-дің отаны [[Өзбекстан]]да ғұлама есімі қайта жаңғырып, оның хадистер жинағы өзбек тіліне аударылып, жарық көрді. Бұхари сондай-ақ, хадистерді жеткізушілердің ғұмырнамаларынан тұратын “ат-Тарих әл-кабир” еңбегінің және Құранға түсіндірменің (“Тәфсир әл-Құран”) де авторы.<ref>“Қазақ Энциклопедиясы”, II-том</ref>
[[Сурет:AlBukhari Mausoleum.jpg|thumb|right|Мұхаммад әл-Бұхаридың [[Самарқанд]] жақтағы кесенесі, [[Өзбекстан]]]]
<ref>Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1</ref>
Line 97 ⟶ 67:
[[Санат:870 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Орталық Азия ғалымдары]]
 
[[ru:Имам аль-Бухари]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Мұхаммед_әл-Бұхари» бетінен алынған