Арқалық (қала): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш r2.7.3) (Боттың үстегені: ckb:ئارقالق
ш clean up, replaced: обласы → облысы (3) using AWB
49-жол:
}}
 
'''Арқалық қаласы''' — Орталық Қазақстандағы қала. Ол бұрынырақ [[Торғай облысы|Торғай облысының]]ның орталығы болған. Қазіргі кезде ол Қостанай облысы Арқалық ауданының орталығы. Қаланың негізі [[1956]] жылы салынды, қала статусына [[1965]] жылы ие болды.
Арқалық қаласынан облыс орталығы Қостанай қаласына дейінгі қашықтық — 480 км, Астана қаласына дейінгі қашықтық — 670 км.
 
57-жол:
 
== Тарих ==
Арқалық геологтерді 1956 қалай поселкеге және құрылысшылар негізделген. Ол өз тууімен (алюминиды өндіріске арналған шикізат) бокситтердің шоғырларының соғыстан кейін жылдарында ашуға бүл жерде міндетті. 17 мамыр 1956 СОКП және жеке жолға орналастырған ССРОның министрлардың кеңесінің ОКы бірлескен қаулымен қабылданды: «Бокситтердің Амангелді туған жерлерін базасында Торғай боксит кеніштері пайдалануға құрыстырып енгізу». Арқалық қаласы [[1960]] бүкіл одақтық екпінді комсомол құрылыспен жариялап, жинағы ССРОдан жастар мұнда ағып кете бастады. [[1965]] Арқалыққа қаланың мәртебесін алды, [[1971]] Торғай обласыныңоблысының қайта жасалынғаны орталық болды.
 
Қала [[1980]] өз құлпыра гүлдеуіне жетті: радиобөлшектердің, ет комбинаты, сүт зауыт, элеватор, керамика фабрикасы, тігін фабрикасы, зауыттары бұл жерде жұмыс істеді. Авиамотор зауытының құрылысы, (ТБРУ) Торғай боксит руда басқармасы басталған ССРОға 20% боксит кеніне дейін тапты. Бірақ, оның экономикасы Қазақстанның басқа өлкелері, өйткені өнеркәсіптік өндірістің жетістіктері, мешеуленнің Торғай обласыныңоблысының экономикасы неткенмендер аграрлық бағыт 90%ке болды. Облыс республикалық бюджетте дотациялары үнемі талап етті, сондықтан [[1988]] ол маусымда жойылып, оның аумағы Қостанай және Ақмола облыстарының арасындағы бөлген. Мысалы, областық орталық болуға басылған қалалардан областық радиостанцияның инфрақұрылымының бөлігі апарып, перспективалы өнеркәсіптік объекттердің қатары қатырылды.
Арқалықтың [[1989]] белсенді тұрғындарына Торғай облысы [[1990]] жылдың тамызындағы республиканың басқаруына арқасында үндеуіне қайта құрастырылған Торғай обласыныңоблысының қалпына келтіруі бойынша оргкомитет құрастырылып,Арқалық жаңадан облыстық орталық болған болды.
<ref name=source1> [[Қазақ энциклопедиясы]] I том</ref>
 
== Географиялық орналасқан жері ==
106-жол:
 
{{Қазақстан қалалары}}
 
 
{{Суретсіз мақала}}
 
[[Санат:Қазақстан қалалары]]