Қарақал: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Қарақал''', қарақұлақ ({{lang-la|Caracal caracal}}) – мысықтар тұқымдасына жататын жыртқыш аң. [[Қазақстан]]ның шөл, шөлейтті аймақтарында және тау аңғарында кездеседі. Олар осындай ауданда тіршілік етуге бейімделген. Құмды жерде жақсы жүре алады, өйткені табандары жүнді келеді, осының жәрдемімен денесі құмға батпай, сусымалы құмдардан жеңіл жүріп өте алады. Денесінің ұзындығы 65 – 82 см, құйрығының ұзындығы 25 – 30 см, салмағы 11 – 13 кг. [[Есту барабаны]] кішірек, оның алдыңғы шеті төменгі жақ байланыс ойысының артқы шетіне дейін жетеді. Құлағының сыртқы жағы түгелдей қара. Арқасы қоңыр сары, бауыры ақшыл сары. Құлағының ұшында ұзын шашағы болады. Танау сүйектері жалпақ. Жоғарғы жағында бірінші жалған азу тістері болмайды. Олар жемін түнде, кейде жазғытұрым және қыста күндіз де аулайды. Азығын көбінесе ұзақ қарауылдап жүріп, жасырынып жетіп, оған 4 – 4,5 м қалғанда, секіріп барып жармасады. Қарақал – шапшаң қозғалатын жыртқыш. Негізінен [[құмтышқандар]]ды, [[қосаяқ]]тарды, сарышұнақтарды, кейде [[кірпі]]лерді, [[жайра]]ларды, бауырымен жорғалаушыларды, жәндіктерді азық етеді, жазда суға жақын жүреді. Қарақалдар ін қазбайды, өзіне баспана ретінде жайраның, [[түлкі]]нің індерін бірнеше жыл қатарынан пайдалана береді. Буаздық мерзімі 70 күндей. Аналығы сәуір айының басында 3 – 4 күшік туады. Күшіктері тез өседі. Қазақстанда Қарақалдың [[Үстірт]]те, [[Маңғыстау облысы]]нда 10 шақты дарабасы бар деп есептеледі. Жылдан-жылға саны азаюда, сондықтан қорғауға алынып, Халықар. табиғат қорғау одағының және Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген. Қазір Қарақал Қазақстанда [[Үстірт қорығы]]нда, [[Ақтау-Бозащы]], [[Қарақия-Қарақол қорықша]]ларында өсіріледі. <ref>Қазақ Энциклопедиясы</ref><ref> Отырар. Энциклопедия. – Алматы.

«Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2 </ref>

Қарақұлақ - мысық тұқымдас сүтқоректі. Дене ұзындығы. 65-82 см, құйрығы, 25-30 см. Сілеусінге өте ұқсас, құлақтарының ұшында қара шашағы бар, құйрығы шорт қысқармаған. Жүні қысқа. Бір ұяда 2-4 баласы болады. Қояндар мен ұсақ кемірушілермен қоректенеді. ТМД аймағында Түркмен жерінде таралған. Қызыл кітапқа енгізілген түр. <ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: [[Биология]] / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – [[Павлодар]]: [[2007]] - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3</ref>

Негізгі қоректері – [[қоян]], [[зоман]] және үлкен [[құмтышқан]]дарының мол болуына байланысты. Барлық жерде аз. 1951 жылдан 1994 жылға дейін [[Маңғыстау облысы]] облысынаннан 20 қарақалдың ұсталғаны және 15-і кездескені белгілі. Бүкіл Қазақстанда, мүмкін, бар болғаны бірнеше ондаған ғана бұл жабайы мысық бар шығар. Қазірде [[Түрікменстан]]да шамамен 300-400 қарақұлақ тіршілік етеді екен.

[[Маңғыстау облысы]] облысынданда қарақалдың экологиясын, таралуын және санын зерттеу қажет.