Жоғары молекулалы қосылыстар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Bot: Migrating 60 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q81163 (translate me)
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Жоғары молекулалы қосылыстар''' немесе '''полимерлер''' ({{lang-el|πολύ-}} — көп, ''μέρος'' — бөлік, бөлігі) — молекула құрамында өзара химикалық немесе координаттық байланыстармен қосылған жүздеген, мыңдаған атомдары бар және өздеріне ғана тән қасиеттермен ерекшеленетін заттар тобы. Жоғары молекулалы қосылыстар көбіне молекулалары көп қайталанып отыратын [[Мономер|мономерлер]] тізбегінен тұрады. Олардың ішіндегі ең қарапайымы — [[Полиэтилен|полиэтилен]], оның мономері — [[Этилен, Этен, Ch2=Ch2|этилен]]. Жоғары молекулалы қосылыстар табиғи ([[БЕЛОК|белоктарақуыздар]], [[Нуклеиндік қышқылдары|нуклеин қышқылдары]], табиғи шайырлар), жасанды (табиғи полимерді химикалық реактивтермен әрекеттестіру кезінде алынатын), синтетикалық (полиэтилен, полипропилен, полистирол, полиамид, [[ФЕНОЛДАР|фенолды]] шайыр, т.б.) болып үш топқа бөлінеді. Табиғи Жоғары молекулалы қосылыстар Биосинтез барысында тірі организм клеткаларында түзіледі. Синтетикалық Жоғары молекулалы қосылыстар мономерлерді поликонденсациялау, полимерлеу арқылы алынады. Олардың тізбектері ашық, бірінен соң бірі түзу сызық бойымен орналасқан мономер бөліктерінен, тарамдалған немесе тор тәрізді Жоғары молекулалардан құралған (қ. [[Полимер|Полимерлер]]). Жоғары молекулалы қосылыстар машина жасауда, құрылыста, ауыл шаруашылығында, электртехникада, медицинада, т.б. көптеген салаларда кеңінен қолданылады. <ref name=him1>[[Химия]]: Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 11-сыныбына арналған оқулық / Ә. Темірболатова, Н. Нұрахметов, Р. Жұмаділова, С. Әлімжанова. – [[Алматы]]: «Мектеп» баспасы, [[2007]]. – 352 бет. ISBN 9965-36-092-8 </ref>
 
== Жалпы мәліметтер ==