Creative Commons: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
24-жол:
| footnotes =
}}
'''Creative Commons''' ({{IPA|[krɪ'eɪtɪv 'kɒmənz]}}<ref>[http://dictionary.cambridge.org/dictionary/british/common_1?q=common common adjective (USUAL) - definition in British English Dictionary & Thesaurus - Cambridge Dictionary Online]</ref><ref>[http://oxforddictionaries.com/definition/common definition of common from Oxford Dictionaries Pro]</ref><ref>[http://dictionary.reference.com/browse/common Common | Define Common at Dictionary.com]</ref>, {{IPA|['kɔmənz]}}<ref>[http://lingvo.yandex.ru/commons/с%20английского/ «commons» в переводных словарях — Яндекс.Словари]</ref>, деп оқылады – «криэ́йтивко́мэнс»<ref>[http://ru.forvo.com/search/commons/ Произношения для слова commons]</ref><ref>[http://ru.forvo.com/search/common/ Произношения для слова common]</ref>) деп оқылады, қысқарған түрі - '''CC''' ([siːsiː] — «си-си») — тегін пайдаланатын келісім шарт үлгілерін жасайтын, коммерциялық емес ұйым – еркін және еркін емес ашық лицензиялар, соның көмегімен авторлар мен құқық иегерлері өз туындыларын кең және еркін тарата алады, ал контент тұтынушылары осы туындыларды мейлінше қарапайым жәнеәрі жеңілоңай пайдалана алады.
 
Creative Commons ұйымыұйымын [[АҚШ2001 жыл]]ы [[АҚШ]]- та Қоғамдық игіліктер Орталығының қолдауымен [[2001 жылhttp://web.archive.org/web/20051224134059/http://www.centerpd.org/] ({{lang-en|Center for the Public Domain}}) [[Лоуренс ЛессиЛессиг]]г, [[Хэл Абельсон]] және [[Эрик Элдред]]пентер <ref>{{cite web|url=http://yupnet.org/boyle/archives/169#4|title=The Public Domain, James Boyle|accessdate=2010-02-05|archiveurl=http://www.webcitation.org/61LXXYC8i|archivedate=2011-08-31}}</ref> қоғамдық игілік [http://web.archive.org/web/20051224134059/http://www.centerpd.org/ Орталығының қолдауымен] ({{lang-en|Center for the Public Domain}}) негізін құрдықалады. Creative Commons-тің мақсаты туындылар санының көбеюінен, еркін таратуға заңды және, пайдалануға қолжетімді болуынантуындылар санын тұрадыкөбейту.
'''Creative Commons''' ({{IPA|[krɪ'eɪtɪv 'kɒmənz]}}<ref>[http://dictionary.cambridge.org/dictionary/british/common_1?q=common common adjective (USUAL) - definition in British English Dictionary & Thesaurus - Cambridge Dictionary Online]</ref><ref>[http://oxforddictionaries.com/definition/common definition of common from Oxford Dictionaries Pro]</ref><ref>[http://dictionary.reference.com/browse/common Common | Define Common at Dictionary.com]</ref>, {{IPA|['kɔmənz]}}<ref>[http://lingvo.yandex.ru/commons/с%20английского/ «commons» в переводных словарях — Яндекс.Словари]</ref>, деп оқылады – «криэ́йтивко́мэнс»<ref>[http://ru.forvo.com/search/commons/ Произношения для слова commons]</ref><ref>[http://ru.forvo.com/search/common/ Произношения для слова common]</ref>), қысқарған '''CC''' ([siːsiː] — «си-си») — тегін пайдаланатын келісім шарт үлгілерін жасайтын, коммерциялық емес ұйым – еркін және еркін емес ашық лицензиялар, соның көмегімен авторлар мен құқық иегерлері өз туындыларын кең және еркін тарата, ал контент тұтынушылары осы туындыларды мейлінше қарапайым және жеңіл пайдалана алады.
Ұйым [[2002 жыл]]ы<ref>{{cite web|url=http://creativecommons.org/about/history/|title=History of Creative Commons|accessdate=2009-11-08|archiveurl=http://www.webcitation.org/61LXYbT72|archivedate=2011-08-31}}</ref> тегін қолдануға бірнеше лицензияларды жасап шығарып, жариялады,. соныңСолардың көмегімен авторлар, танымал Creative Commons лицензиясындайлицензиясы сияқты, өз авторлық құқықтарын икемдітиімді басқара алатын боладыболды. Бұл лицензиялар жасаушы-авторларға олардың қандай құқықтан бас тартқылары келетінін (мысалы, автор өзінің жанкүйерлеріне өз туындыларын таратуға тиым салғысы келмейді – заң бойынша ондай тиым салу, туынды жасаларда автоматты түрде іске қосылады), ал қандай құқықты өздерімен қалдыратынын хабарлауға мүмкіндік береді ( бұл көзқарас '''«some rights reserved»''' деп аталған—аталған — '''«кейбір құқықтар сақталған»''', қалыпты жағдайға қарама-қайшы «барлық құқықтар сақталған»).
 
ЕртерекБұдан кезденбұрынырақ еркін лицензиялар деп аталатын бар болатын, компьютерлік бағдарламағабағдарламалар жәнемен техникалық іс-құжаттарға арналған лицензиялар болған (бірақ Creative Commons-тета еркін емес те лицензиялар пайда болды).
Creative Commons ұйымы [[АҚШ]] - та [[2001 жыл]]ы [[Лоуренс Лесси]]г, [[Хэл Абельсон]] және [[Эрик Элдред]]пен<ref>{{cite web|url=http://yupnet.org/boyle/archives/169#4|title=The Public Domain, James Boyle|accessdate=2010-02-05|archiveurl=http://www.webcitation.org/61LXXYC8i|archivedate=2011-08-31}}</ref> қоғамдық игілік [http://web.archive.org/web/20051224134059/http://www.centerpd.org/ Орталығының қолдауымен] ({{lang-en|Center for the Public Domain}}) негізін құрды. Creative Commons – тің мақсаты туындылар санының көбеюінен, еркін таратуға заңды және пайдалануға қолжетімді болуынан тұрады.
 
Creative Commons-тың жаңалығы олардың- олар философ, бағдарлама жасаушы Ричард Столлманның ойлаптапқанидеясын жаңалығынпайдаланды. пайдаланғанынан, лицензияға метамәліметтер қосыпақпараттықосып ақпаратты өңдеу үшін авторлық құқық туралы компьютермен және ойлап табылған жаңалықты қолдануды, заңгерлермен емес, жай қарапайым адамдармен,түсінікті белгілерімен «қысқаша түсініктеме» лицензия құрай,барынша қысқартуында. Creative Commons лицензиясы заңгерлік жағынан қарама-қарсы емес және ешбір жағдайда авторлық құқықпен күреспейді, бірақ іс-жүзінде көбірек либералды көзқарас жағынан қалыпты авторлық құқықтың шектелуіне жәнекопирайтқаоппозицияжәне копирайтқа оппозиция сияқты бәсеке тудырады.
Ұйым [[2002 жыл]]ы<ref>{{cite web|url=http://creativecommons.org/about/history/|title=History of Creative Commons|accessdate=2009-11-08|archiveurl=http://www.webcitation.org/61LXYbT72|archivedate=2011-08-31}}</ref> тегін қолдануға бірнеше лицензияларды жасап шығарып,жариялады, соның көмегімен авторлар, танымал Creative Commons лицензиясындай, өз авторлық құқықтарын икемді басқара алатын болады. Бұл лицензиялар жасаушы-авторларға олардың қандай құқықтан бас тартқылары келетінін (мысалы, автор өзінің жанкүйерлеріне өз туындыларын таратуға тиым салғысы келмейді – заң бойынша ондай тиым салу,туынды жасаларда автоматты түрде іске қосылады), ал қандай құқықты өздерімен қалдыратынын хабарлауға мүмкіндік береді ( бұл көзқарас '''«some rights reserved»''' деп аталған— '''«кейбір құқықтар сақталған»''', қалыпты жағдайға қарама-қайшы «барлық құқықтар сақталған»).
 
Creative Commons лицензиялары мәдениетте, білім беру саласында, ғылымда, билікте, мемлекеттік ұйымдарда, музыкалық бірлестіктерде және дыбыс жазушы компанияларда қолданыла бастады. Creative Commons лицензиясын интернет-жобаларда кең спектрде қолданады,қолданды: мемлекеттік ([[Ресей]]дің президентПрезидентінің сайты, АҚШ президентПрезидентінің сайты), [[энциклопедия]]лық ([[Уикипедия]]), картографиялық ([[Wikimapia]], [[OpenStreetMap]]), ғылыми рецензурлықрецензияланған журналдар сайты ([[Public Library of Science]] шығаратынжәне қатартағы жәнеда басқаларыбасқа), фотосуреттер ([[Flickr]]), видео ([[YouTube]]), және күлдіргілеркомикстер ([[xkcd]]), музыкалық (Jamendo) сайтынасайттар, сонымен қатар оффлайн дейінжобалар. БарлықБүкіл әлемде 2010 жылжылдың желтоқсанжелтоқсанындағы бойыншаесеп ең қарапайым баға бергендебойынша Creative Commons әртүрлі лицензиясы жағынан 400 миллионнан көп туынды таратыладытаратқан (онымен қоса, еркін контенттің үлесі барлық уақытта өсіп отырады және 40%ке-ға жеткен)<ref name="cc-thepowerofopen">[https://creativecommons.org/weblog/entry/28041 The Power of Open: over 400 million CC-licensed works, with increasing freedom  — Creative Commons]</ref><ref>[http://wiki.creativecommons.org/Metrics Metrics  — CC Wiki]</ref>. Лицензиялық контент бойынша іздеу [[Google]] кеңіненарқылы іздеуінжүзеге болдырадыасады<ref>[http://www.google.com/advanced_search?hl=ru Поиск по лицензированному контенту Creative Commons]</ref>. Лицензия қолданушыларға Creative Commons лицензиясын қолданушыларға заңды түрде қолдануға болатын контентбереді,контент береді (мысалы, бұдан артық блоггерларғаблоггерлер суретті орналастырарда авторлықбұдан құқықтарынкейін бұзу қажет емес, ал қоректену мекемелеріне және басқа компанияларға ұжым бойынша басқару қоғамдарынаөздерінің авторлық құқыққа музыка үшінқұқықтарын төлеубұзудың қажетқажеті емесболмайды).
Ертерек кезден еркін лицензиялар деп аталатын бар болатын, компьютерлік бағдарламаға және техникалық іс-құжаттарға арналған (бірақ Creative Commons-те еркін емес те лицензиялар пайда болды).
 
==Мақсаты және ықпалдылығы==
Creative Commons жаңалығы олардың философ Ричард Столлманның ойлаптапқан жаңалығын пайдаланғанынан, лицензияға метамәліметтер қосыпақпаратты өңдеу үшін авторлық құқық туралы компьютермен және ойлап табылған жаңалықты қолдануды, заңгерлермен емес, жай қарапайым адамдармен,түсінікті белгілерімен «қысқаша түсініктеме» лицензия құрай,барынша қысқартуында. Creative Commons лицензиясы заңгерлік жағынан қарама-қарсы емес және ешбір жағдайда авторлық құқықпен күреспейді, бірақ іс-жүзінде көбірек либералды көзқарас жағынан қалыпты авторлық құқықтың шектелуіне жәнекопирайтқаоппозиция сияқты бәсеке тудырады.
Creative Commons-тың мақсаты —авторлық— авторлық құқық ұстаушыларға кейбір құқықтарды өз қоғамдық туындыларына жалғастыруға мүмкіндік ету,беру және сол мезгілде өз соңынан басқа да құқықтарды сақтап қалу. Іс мәнісінде,Негізінде қазіргі уақытқа сәйкес әрекеттегіуақытта көптеген әлем елдеріндеелдің авторлық құқық туралы заңдардыңбарлығызаңдарына дұрыс,сәйкес мүліктік сияқты, және мүліктік емесіемес дебарлық құқықтар автоматты түрде авторларғаавторға тиесілі жатадыболады.
 
Creative CommonsкейбірCommons кейбір қоғамдық құқықтарды, көптеген елдерде заңгерлік түрде заңдармен бекітілген, топтама дайын лицензиялар тәсілімен жалғастыру мүмкіндігін жасайды. Creative Commons «Reticulum Rex» (2003 ж жыл) ресми бейнеролигінде жоспардыңжобаның жобасыжоспары туралы айтылады – «Авторлық құқық туралы таласқа дұрыс ой үлесін қосу. Авторлық құқықтың серіктесі болыпболу және қай ереже бойынша жүзеге асыруды талқылау. Авторларға, ақырындашабыт алуға қаймүмкіндік жақтан көсей тыныстануды,беретін еркін мәдениет кеңістігін жасауға»құруға көмектесу». Сонымен қоса, онда «біздің философияныфилософия құруға жәнемен жүйе құрылымында лицензия құрудың» жоспарлары бар екені туралы айтылады, (оларғанәтижесінде бұл нәтижелі– лицензия бойынша іздеуді іздеуде Google қолдайды және [[Yahoo!]] қолдаған), сонымен қатар «оқушы мен автор арасындағы, тыңдаушы мен композитордің, аудитория мен орындаушының, қоғам мен азаматтыңазаматтардың, мәдениет пен жаратушының араларындағыарасындағы кедергіні бұзу, шығармашылықшығармашылықты тудырыпқайта жандандыру және сіздің көмегіңізбен өсуді жалғастыруөсу, әрі мистер копирайт сияқты болу жоспарда. Creative Commons, копилефт-қозғалыстың алдыңғы шетінде тұрған, мейлінше бай қоғамдық игілігінигіліктерді құруды қолдауға ұмтылған, альтернативкеавторлықальтернативке авторлық құқықты «барлық құқық сақталған» деген ұстаныммен автоматты түрде мүмкіндік беретін, «кейбір құқықтар сақталған» [13] деген атқа ие, ұйым сияқтыретінде жазылғантүсіндірілген. Дэвид Берри мен Жиль Мосс Creative Commons - тіты, [[зияткерлік меншік]]ті сұрағына қызығушылық келтіретін және «жалпы меншіктің» «ақпаратты ғасырға» қайтамағыналауқайта ретіндеәсермағыналау ретінде әсер еткізетін, ұйым сияқты көрсетеді. Одан өзге, CreativeCommonsCreative «институтционалды, тәжірибелік және заңгерлік қолдаудыCommons «жеке жәнеадамдар мен топтарға, тәжірибе жасағысы келетіндерге және мәдениетті неғұрлым еркін коммуницияетуқолданамын мүмкіншілігіндеушілерге институтционалды, тәжірибелі және заңды қолдау көрсетуге мүмкіндік жасады».[14]
Creative Commons лицензиясын интернет-жобаларда кең спектрде қолданады, мемлекеттік ([[Ресей]]дің президент сайты, АҚШ президент сайты), [[энциклопедия]]лық ([[Уикипедия]]), картографиялық ([[Wikimapia]], [[OpenStreetMap]]), ғылыми рецензурлық журналдар ([[Public Library of Science]] шығаратын қатар және басқалары), фотосуреттер ([[Flickr]]), видео ([[YouTube]]) және күлдіргілер ([[xkcd]]), музыкалық (Jamendo) сайтына дейін. Барлық әлемде 2010 жыл желтоқсан бойынша ең қарапайым баға бергенде Creative Commons әртүрлі лицензиясы жағынан 400 миллионнан көп туынды таратылады (онымен, еркін контенттің үлесі барлық уақытта өсіп отырады және 40%ке жеткен)<ref name="cc-thepowerofopen">[https://creativecommons.org/weblog/entry/28041 The Power of Open: over 400 million CC-licensed works, with increasing freedom — Creative Commons]</ref><ref>[http://wiki.creativecommons.org/Metrics Metrics — CC Wiki]</ref>. Лицензиялық контент бойынша іздеу [[Google]] кеңінен іздеуін болдырады<ref>[http://www.google.com/advanced_search?hl=ru Поиск по лицензированному контенту Creative Commons]</ref>. Лицензия қолданушыларға Creative Commons заңды түрде қолдануға болатын контентбереді, (мысалы, бұдан артық блоггерларға суретті орналастырарда авторлық құқықтарын бұзу қажет емес, ал қоректену мекемелеріне және басқа компанияларға ұжым бойынша басқару қоғамдарына авторлық құқыққа музыка үшін төлеу қажет емес).
 
Creative Commons, үстем болуға даму беталысын түзеген және неғұрлым көбірек шектеу қалыптаса бастаған «мәдениетке рұқсат етуге» қарсы тұруға жұмыс жасайды. Creative Commons-тың негізін қалаушы Лоуренс ЛессингтіңЛессигтің ұйғарымынша, бұл «мәдениет, авторлардың билік иелерінің рұқсатымен ғана құра бастайтын немесе авторлардың өткен өмірі». [15]. Лессигтің пайымдауынша, дәстүрлі таратушы контенттері өз монополияларын мәдени өнімдерге күшейтуге және қолдау көрсету үшін, аты шыққанатақты музыка мен аты шыққан кино сияқты, жаңаша мәдениеттен үстем болады және Creative Commons осы шектеулерге альтернативтер бере алатын, жаңаша мәдениеттен үстем боладыалады. [16][17]
==Мақсат және ықпалдылық==
Creative Commons мақсаты —авторлық құқық ұстаушыларға кейбір құқықтарды өз қоғамдық туындыларына жалғастыруға мүмкіндік ету, және сол мезгілде өз соңынан басқа да құқықтарды сақтап қалу. Іс мәнісінде, қазіргі уақытқа сәйкес әрекеттегі көптеген әлем елдерінде авторлық құқық туралы заңдардыңбарлығы дұрыс, мүліктік сияқты, және мүліктік емесі де автоматты түрде авторларға жатады.
[[Сурет:Lessig portrait.jpg|thumb|[[Лоуренс Лессиг]]]]
Creative Commonsкейбір қоғамдық құқықтарды, көптеген елдерде заңгерлік түрде заңдармен бекітілген, топтама дайын лицензиялар тәсілімен жалғастыру мүмкіндігін жасайды. Creative Commons «Reticulum Rex» (2003 ж )ресми бейнеролигінде жоспардың жобасы туралы айтылады – «Авторлық құқық туралы таласқа дұрыс ой үлесін қосу. Авторлық құқықтың серіктесі болып және қай ереже бойынша жүзеге асыруды талқылау. Авторларға, ақырында қай жақтан көсей тыныстануды, еркін мәдениет кеңістігін жасауға» көмектесу. Сонымен қоса, «біздің философияны құруға және жүйе құрылымында лицензия құрудың»жоспарлары бар екені айтылады, (оларға бұл нәтижелі– лицензия бойынша іздеуді Google қолдайды және [[Yahoo!]]қолдаған), «оқушы мен автор арасындағы, тыңдаушы мен композитордің, аудитория мен орындаушының, қоғам мен азаматтың, мәдениет пен жаратушының араларындағы кедергіні бұзу, шығармашылық тудырып және сіздің көмегіңізбен өсуді жалғастыру, әрі мистер копирайт сияқты болу. Creative Commons, копилефт-қозғалыстың алдыңғы шетінде тұрған, мейлінше бай қоғамдық игілігін құруды қолдауға ұмтылған, альтернативкеавторлық құқықты «барлық құқық сақталған» деген ұстаныммен автоматты түрде мүмкіндік беретін, «кейбір құқықтар сақталған» [13] деген атқа ие, ұйым сияқты жазылған. Дэвид Берри мен Жиль Мосс Creative Commons - ті, [[зияткерлік меншік]]ті сұрағына қызығушылық келтіретін және «жалпы меншіктің» «ақпаратты ғасырға» қайтамағыналау ретіндеәсер еткізетін, ұйым сияқты көрсетеді.Одан өзге, CreativeCommons «институтционалды, тәжірибелік және заңгерлік қолдауды жеке және топтарға, тәжірибе жасағысы келетіндерге және мәдениетті неғұрлым еркін коммуницияету мүмкіншілігін жасады».[14]
 
Creative Commons-тың негізін салушылар, зияткерлік меншіктердің құқықтық қорғаушыларқорғаушы нысандарының кеңейтілуі (1998 ж.жылғы заң бойынша авторлық құқықтың әсер ету мерзімін ұзарту 20 жыл туралы заң сияқты) туынды меншығармашылық жаңалықпен енгізугеинновацияға кедергі келтіре алады деп сендіреді.[18]
Creative Commons, үстем болуға даму беталысын түзеген және неғұрлым көбірек шектеу қалыптаса бастаған «мәдениетке рұқсат етуге» қарсы тұруға жұмыс жасайды. Creative Commons негізін қалаушы Лоуренс Лессингтің ұйғарымынша, бұл «мәдениет, авторлардың билік иелерінің рұқсатымен ғана құра бастайтын немесе авторлардың өткен өмірі».[15] Лессигтің пайымдауынша, дәстүрлі таратушы контенттері өз монополияларын мәдени өнімдерге күшейтуге және қолдау көрсету үшін, аты шыққан музыка мен аты шыққан кино сияқты, және Creative Commons осы шектеулерге альтернативтер бере алатын, жаңаша мәдениеттен үстем болады. [16][17]
 
==Автоматты қорғаудыңқорғау ұстанымұстанымдарының зияны==
Creative Commons негізін салушылар, зияткерлік меншіктердің құқықтық қорғаушылар нысандарының кеңейтілуі (1998 ж.авторлық құқықтың әсер ету мерзімін ұзарту 20 жыл туралы заң сияқты) туынды мен жаңалық енгізуге кедергі келтіре алады деп сендіреді.[18]
Creative Commons-тың «Get Creative» ресми бейнесіндевидеосында авторлық құқық заңдарыныңтуралы жөнсіззаңдардың тарапқажаман жағына қарай өзгергені жөнінде айтылады.
ЕртерекБұрынырақ АҚШ-та –таавторлықавторлық құқыққұқықтарын қорғау үшінавторүшін автор өз туындысындатуындысына авторлық құқық қорғау белгісін қоюы міндетті болатын ( АҚШ -тағы сияқты, РСФСРРКФСР-да фотосуретке түсірушінің авторлық құқығы пайда болуы үшін өз фотосуреттерінқолдануфотосуреттерін үстіртқолдануда түрдеформалдылықты сақтау талап етілгенетілді –заң (заң (негізі 1928 жылы, одан соң РКФСР РСФСР МКАК) фирманыңсуреттердің әр фотосуреттер данасында белгіфирманың суреті немесе аты-жөні, жәнебелгі немесе фотосуретшінің аты-жөні, мекен-жайжайы тұрағыболуын, сонымен қоса фотографиялық туындының жарыққа шыққан жылын көрсетуін талап етті [19] ). Қарсы болған жағдайда авторлық құқықпен қорғалмады және қоғамдық игілікке өткізілді. Видеода: «Сіз, авторлық құқыққұқықтың жұмыс жасайтынын ескертеескертіп, әлемдіоны әлемге хабардар еткіздіңізеттіңіз. Және де бұл пайдалы жұмыс болды» - деп айтылады бейнекөріністе.
 
1989 жылы АҚШ Берн конвенциясына қосылды және туындылар автоматты түрде қорғалатын болды (ал КСРО-да1992да 1992 жылы, «КСРО республикамен жәнереспубликалардың КСРОазаматтық адамзаттықзаңдар заңдарының Негіздерінегіздері» күшіне кіріпеніп,фотосуретшілерге қорғауфотосуретшілер мүмкіндігінсуреттерін жасауғақорғауға үстіртберу түрдеүшін ешнәрсеешқандай да формалдылықты қажет етілмейтінетпейтін ережелер үлгіүлгісі пайда болды [19] ). «Сіз қашан ғылыми мақаланы жазып, “сақтау” тетігін басқан мезгілде, бекітпе сырт етіп жабылыпжабылған қалды,сәттен бастап; сіз майлықтақағазға салынған бұйраелтірінің елтіріденсуретінен қаламсабыңыздыкөтергенненқаламсабыңызды көтергеннен сәттен бастап, сіздің туындыңыз, мистеркопирайттыңбастымистеркопирайттың басты немесе эпизоттық рөлде болған-болмағанына қарамастан, авторлық құқықпен қорғалады. Осылайша,кенет кімнің нені ие болу-болмауын білубілуге мүмкіндігі болмай қалды... Жаңа ережелер ешкімге ештеңе айтпайды, сіз өз туындыңызды белгілі мөлшерде пайдалануға рұқсат еткіңіз келетіні туралы, сіздің оны қалай хабарлауыңыз керегікеректігі жайлы. ештеңе айтпады»Арықарай. Видеода одан ары бейнекөріністетөмендегілер айтылады,: егер сізге қандай да бірконтенттіқолданубір қажетконтентті қолданғыңыз болсакелсе, онда заңгерлердің қызметін пайдалануыңызға тура келеді немесе құқықтық белгісіздікте боласыз. «Қорытындысында копирайт–копирайт – жұмыссыз, ал делдалдар – жоқ.». МәселеніМәселелерді шешу сапасындаүшін Creative CreativeCommonsCommons лицензиясынлицензияларын пайдалану ұсынылады.
==Автоматты қорғаудың ұстаным зияны==
Creative Commons «Get Creative» ресми бейнесінде авторлық құқық заңдарының жөнсіз тарапқа өзгергені жөнінде айтылады.
Ертерек АҚШ –таавторлық құқық қорғау үшінавтор өз туындысында авторлық құқық қорғау белгісін қоюы міндетті болатын ( АҚШ -тағы сияқты РСФСР-да фотосуретке түсірушінің авторлық құқығы пайда болуы үшін өз фотосуреттерінқолдану үстірт түрде талап етілген –заң ( негізі 1928 жылы, одан соң РСФСР МК) фирманың әр фотосуреттер данасында белгі немесе аты-жөні және фотосуретшінің мекен-жай тұрағы, сонымен қоса фотографиялық туындының жарыққа шыққан жылын көрсетуін талап етті [19] ). Қарсы болған жағдайда авторлық құқықпен қорғалмады және қоғамдық игілікке өткізілді. «Сіз, авторлық құқық жұмыс жасайтынын ескерте, әлемді хабардар еткіздіңіз. Және де бұл пайдалы жұмыс болды» - деп айтылады бейнекөріністе.
 
==Тарихы==
1989 жылы АҚШ Берн конвенциясына қосылды және туындылар автоматты түрде қорғалатын болды (ал КСРО-да1992 жылы, « республика және КСРО адамзаттық заңдарының Негіздері» күшіне кіріп,фотосуретшілерге қорғау мүмкіндігін жасауға үстірт түрде ешнәрсе қажет етілмейтін үлгі пайда болды[19] ). «Сіз қашан ғылыми мақаланы “сақтау” тетігін басқан мезгілде, бекітпе сырт етіп жабылып қалды, сіз майлықта салынған бұйра елтіріден қаламсабыңыздыкөтергеннен сәттен, сіздің туындыңыз, мистеркопирайттыңбасты немесе эпизоттық рөлде болған-болмағанына қарамастан, авторлық құқықпен қорғалады. Осылайша,кенет кімнің нені ие болу-болмауын білу мүмкіндігі болмай қалды... Жаңа ережелер ешкімге ештеңе айтпайды, сіз өз туындыңызды белгілі мөлшерде пайдалануға рұқсат еткіңіз келетіні туралы,сіздің оны қалай хабарлауыңыз керегі жайлы.»Арықарай бейнекөріністе айтылады, егер сізге қандай да бірконтенттіқолдану қажет болса, онда заңгерлердің қызметін пайдалануыңызға тура келеді немесе құқықтық белгісіздікте боласыз. «Қорытындысында копирайт– жұмыссыз, ал делдалдар – жоқ.» Мәселені шешу сапасында CreativeCommons лицензиясын пайдалану ұсынылады.
Компьютер тарихының бастапқы кезеңінде бағдарламаныңбағдарламалардың бастапқынегізгі шарткодтары белгілерібарлығына ашықбелгілі болды және әрбір программист бағдарламаны өз қажетінше өзгертіп және қателерін өзгерте алатын жағдайымүмкіндігі болды. БіртіндепКейін барлығы бастапқыбіртіндеп шартнегізгі белгілерінкодтарын жаба бастады.Закопирачиваниябағдарламасының өзарабайланысқанБұнымен дамуықатар қабаттасабағдарламаларды жүрдізаңсыз басып алу процесі жүріп отырды. Бұрын бағдарламалар авторлық құқықпен қорғалмай және, кедергісіз тегін таратылған. КейінненКөп кешікпей, АҚШ-та заңқабылданған қатарларыныңзаңдардың қабылданғаныныңкүшімен арқасында, толықтайбағдарламалардың авторлық құқықпенқұқықтары толықтай қорғалақорғалды, ал қолданушыларға енді оларды басқа тұлғалармен бөлісуге тиым салынып, бағдарламалар жабық бола бастадысалынды. Өзінің ашық хатын жариялап, Билл Гейтс те өз салымынзакопирайчиванияға енгізді. өзінің ашық хатында көрсетілген салымдарын копирайтқа енгізді. Мұның бәрі программистбағдарламашы әрі философ Ричард Столманның наразылығын келтірдітудырды. Ол, қолданушыға бастапқынегізгі шарт белгілерінкодты көруге және оны қажет кезінде өзгертуөзгертуге мүмкіндігін беретін, операциялық жүйе құру мақсатыменмақсатында 1983 жылы GNU жобасының негізінжобасын салғанжасады. Арада біраз уақыт өтеөткен соң «еркін бағдарламалық қамтамасыз ету» деген жаңа атау ойлап шығарылды және еркінЕркін бағдарламабағдарламалық қамтамасыз ету Қорықоры құрылды. 1985 жылы Ричард Столлман GNU жобасының мақсаттары мен міндеттерін баяндау мақсатындажәнемақсатында және еркін бағдарламалық қамтамасыз етудің қажет екендігін түсіндіру үшін GNU манифестінжарияладыманифестін жариялады. 1986 жылы «Еркін бағдарламалық қамтамасыз етуді анықтау » деген мақала жарыққа шықты.
 
Ричард Столлман жабық бағдарламаны жақтаушыларға қарсы тұратын заңгерлікзаңдық тәсіл ойлап шығарды. Ол құрал, 1989 жылы [20] жарияланған және сол өзіне қарсы күресуде авторлық құқ туралы сәтті қолданыста жүрген заң, GNU GeneralPublicLicenseт.н.копилефтік еркін лицензиясы болды. Осы лицензиялардың арқасында бағдарламалар еркінқолжетімді бола бастады. Кейін GPL өте танымал жәнеболып, көптеген жобаларда қолданыла бастады, бірақ ол бағдарламалармен бірге берілетін техникалық іс-құжаттарықұжаттар үшін емес, тек бағдарламалармен бірге қолдану үшін ғана жазылды.
==Тарих==
Компьютер тарихының бастапқы кезеңінде бағдарламаның бастапқы шарт белгілері ашық болды және әрбір программист бағдарламаны өз қажетінше өзгертіп және қателерін өзгерте алатын жағдайы болды. Біртіндеп барлығы бастапқы шарт белгілерін жаба бастады.Закопирачиваниябағдарламасының өзарабайланысқан дамуы қабаттаса жүрді. Бұрын бағдарламалар авторлық құқықпен қорғалмай және кедергісіз тегін таратылған. Кейіннен, АҚШ заң қатарларының қабылданғанының арқасында, толықтай авторлық құқықпен қорғала, ал қолданушыларға енді басқа тұлғалармен бөлісуге тиым салынып, бағдарламалар жабық бола бастады. Өзінің ашық хатын жариялап, Билл Гейтс те өз салымынзакопирайчиванияға енгізді. Мұның бәрі программист әрі философ Ричард Столманның наразылығын келтірді.Ол қолданушыға бастапқы шарт белгілерін көруге және қажет кезінде өзгерту мүмкіндігін беретін, операциялық жүйе құру мақсатымен 1983 жылы GNU жобасының негізін салған. Арада біраз уақыт өте «еркін бағдарламалық қамтамасыз ету» деген жаңа атау ойлап шығарылды және еркін бағдарлама ету Қоры құрылды. 1985 жылы Ричард Столлман GNU жобасының мақсаттары мен міндеттерін баяндау мақсатындажәне еркін бағдарламалық қамтамасыз етудің қажет екендігін түсіндіру үшін GNU манифестінжариялады.1986 жылы «Еркін бағдарламалық қамтамасыз етуді анықтау » деген мақала жарыққа шықты.
 
14 шілде 1998 жылы 14 шілдеде копилефті Open Content Licens шығарылды. 8 шілде 1999 жылы 8 шілдеде копилефті емес Open Content Licens шығарылды.
Ричард Столлман жабық бағдарламаны жақтаушыларға қарсы тұратын заңгерлік тәсіл ойлап шығарды. Ол құрал, 1989 жылы [20] жарияланған және сол өзіне қарсы күресуде авторлық құқ туралы сәтті қолданыста жүрген заң, GNU GeneralPublicLicenseт.н.копилефтік еркін лицензиясы болды. Осы лицензиялардың арқасында бағдарламалар еркін бола бастады. Кейін GPL өте танымал және көптеген жобаларда қолданыла бастады, бірақ ол бағдарламалармен бірге берілетін техникалық іс-құжаттары үшін емес, тек бағдарламалармен қолдану үшін ғана жазылды.
 
14 шілде 1998 жылы копилефті Open Content Licens шығарылды. 8 шілде 1999 жылы копилефті емес Open Content Licens шығарылды.
1999 жылы қыркүйекте мәтіндерге арналған копилефті лицензия GNU Free Documentation License шимайқолжазбасысынң алғашқы түрі шығарылды–шықты. пайдалануБұл жолкөрсеткіштерінделицензия пайдаланушы нұсқаулығында, оқулықтароқулықтарда және компьютерлік іс-құжаттарынақұжаттарда қолдануға арналған мәтіндер үшін копилефті лицензия.
 
Енді мәтіндер де еркінқолжетімді бола алады. ЖекелегендеӘсіресе, GNU Free Documentation License-ті Уикипедияда қолдана бастады. Бірақ, фотосуреттерменфотосурет, бейневидео және дыбыстармен келеліжұмыс істегенде мәселелер болдытуындады. Сонымен қоса, кейбір сыншылардың пікірі бойыншапікірінше GFDL де, OPL де оларға аздағанқолжетімді еркіндікболатындай бергеншарттардан жаймен ұстадытұрды. Сонымен біргеқатар, Creative Commons-тентан айырмашылығы , GFDL контентті жалпылай таратуда көшірмесін «мөлдіркөрінетін» пішімде беруін талап етеді, яғни, мысалы, жабық емес немесе проприетарлы.
 
==Creative Commons тарихы==
Коммерциялық емес Creative Commons ұйымұйымы 2001 жылы қоғамдықҚоғамдық игіліктер қолдау ОрталығыОрталығының (CenterforthePublicDomain) [22] негізінқолдауымен құрды2001 жылы құрылды. АрыКейін қарайCreative CreativeCommonsCommons Стэнфорд (StanfordLawSchool) заң мектебінен қолдау алыптауып, ортақ жалпықызметкерлері қызметкерлерменболғандықтан болыпStanford жәнеLaw StanfordLawSchoolCenterIntenetandSocietySchool Center Intenetand Society[22] шабытынан-ден күш алдыалып отырды. СоныменқосаСонымен қоса Гарвард құқық мектебінің жанындағы [[Berkman Center for Internet &Society]]-дің стипендиаттарстипендиаттары мен студенттері де көмектесті [23].
 
2002 ж.жылдың маусымғамаусымына қарай лицензиялицензияның ментұжырымдамасы терминологиямен концепциясытерминологиясы сайтқа берілдіұсынылды [24].
 
2002 ж.жылдың қазандақазан CreativeCommonsайында Creative Commons-ты алдын-ала құлақтандыру,анонстайтын пресс-релиз шықты. Болатын орны ретінде Санта-Клара көрсетілген. Бұл пресс-релизде компанияның жоспары туралы айтылады: «инновациялық байланыстар құқығы мен технологияларының көмегімен туындылар үшін заңгерлік бөгеулердікедергілерді төмендету» – «CreativeCommons, жасаушыларға олардың қоғамдық туындыларының авторлық құқықтарын қорғайтын аспектімен бөлісуге тегін құралдар жиынынжиынтығын береді». Мәжілісте Creative Commons-тың басшысы Лоуренс Лессинг «Біздің құралдар суретшілер мен жазушылардың мүмкіндіктерінің кейбірін немесе барлық құқықтарын жұртшылыққа қол жетерліктей тегін болуын жеңілдетеді.Егер, мысалыМысалы, егер әртіс өзінің музыкасы коммерциялық емес жағдайда қолдануықолқолдануы қол жетерліктей болғанын қаласа, немесе оның тек авторлығын көрсеткізсе, біздің құралдар осы ниетін“машинаниетін “машина оқитын” түрде білдіруіне көмектеседі. Одан кейін компьтерлеравторкомпьтерлер автор лицензиясының шартының мүмкіндіктерін, шығарма туындыларын адамдарға іздеуге және оны тарату үшін оңайлатып, анықтап және түсінетін болады». Пресс-реализде «Creative Commons, шығармашылық жәнепен инновация алдыңғы бай мұраға сүйенген жаңа пікірге негізделген деп белгіленеді. Біздің әріптестердің және бастаушылардың туындыларын қайта қарау, қайтып қолдану мен жаңа пікірді қайта өзгерту жолыменбізжолында алыпбіз иықтатұрмызалдыңғы қатарда тұрмыз. Сандық байланыс жәнепен жекедербес компьютерлер біріккен шығармашылық қызметтіңқызметпен осыбірігіп, түріненүлкен жаңажаңалық дүмпуашуға уәде етеді. Сол уақытта,зияткерлiкменшiктіңқорғаныс зияткерлiк меншiктің қорғаныс кеңеюі шығармашылық туындыны “қоғамдық игілікте” аз-азданқалдырадыаздан қалдырады – Justice Brandeis-тің –JusticeBrandeisайтуыншаайтуынша, заңмен шектелмеген көптеген шығармашылық мәліметтер “қоғамдық пайдалану үшін еркін ауа сияқты” – сол сәтте, заңды түрде көшіріп немесе туындыны өзгертуге мүмкіндік бар кезде, өсіп жатырған күрделілігісияқтыкүрделілігі сияқты авторлық құқықты түсінісуге көптен-көп қиындата береді».[22]
 
GNU General Public License-пен болашақ қанаттанғаншабыттанған Ричард Столлман[21] Creative Commons жасап шығарған және өз лицензияларын 16 қараша 2002 жылы жариялаған16 желтоқсанда жариялайды.[25] Лицензиялар мәтінге, дыбысқа, бейнелер және суреттерге қолдану үшін жасалған. ҰйымныңҰйым штабы Сан-ФранцискодаорналастыФранцискода орналасты. Орындаушы директор Creative Commons-тың атқарушы директоры Glenn Otis Brown жеткіздібылай деп мәлімдеді: «Біздің үлгі бастапқынегізгі шарткодтар белгілері жәнемен еркін бағдарламалық қамтамасыз етуденбелгіліетуден белгілі дәрежедегі қозғалыстармен қанаттанған болатын. Оларға жол табу көркемдігі, олардың авторлық құқық иелерінің келісіміне негізделген – әлдебір заң әрекетіне тәуелсіз –жәнежәне өз пайдасы мен рух бірлестігінен тұратын тамаша қоспамен дәлелденген. Бұл бағдарламалық қамтамасыз ету қозғалысының басты сабақтарының бірі – жеке қызығушылық пен қоғамдық қызығушылық екеуінің арасындағы таңдау - жалған таңдау. Егер сіз ақылмен құқықтарыңызды ақылмен қолдансаңыз, сіз онда ашықтыққаашықтан-ашық жұмыс жасай аласыз. Тарату, дұрысжәне орындалған нәрсеақылмен, ақылдыөз жәнежөнімен дұрыс.орындау». ТұлғаларБіраз қатарыадамдар жәнемен ұйымдар Creative Commons-ты өзқолдайтындарын қолдауларынбірден айтты хабарлады[23].Массачусеттехнологикалық Массачусет технологикалық институты менРайсаУниверситетімен CreativeРайса CommonsУниверситеті –тыCreative бірденCommons-ты қолдап, өз курстарын салды.
 
2003 жылы 9 қаңтарқаңтарда 2003Кори Доктороудың ж.Downand Outin the Magic Kingdom, Кори Доктороу кітабы Attribution-NoDerivs-Non Commercial 1.0[26] лицензиясымен шығарылды.
 
Наурызда iCommons жобасы алдын-ала құлақтандырылды, ал 32003 шілдежылдың 20033 жылышілдесінде Финляндияға арналған лицензиясындағылицензия мағлұматтанұсқасында жұмыс басталғаны жөнінде хабарланды.[27]
2003 ж.жылғы санақ бойынша 1млн1 млн.-ға жуық лицензия пайдаланылдыпайдаланылған. [21]CreativeCommons ресмиCreative ролигіндеCommons-тың «ReticulumRex» -тересми ролигінде былай айтылған: «Creative CreativeCommonsжолCommons-тың бастағанынаіске қосылғанына бар-жоғы екі айда –ай болған жәнежоқ, міне 100 000 пионерлерпионер қозғалысқажұмысқа қосылды. Ал одан соң ең қызығы басталды. Өйткені өте жуық арада сіз, біздің өз бетімізше ешқашан жасай алмайтын армандарымызға өміржол беріп,аштыңыз CreativeCommonsқолдана- Creative Commons-ты қолдана бастадыңыз».Ары қарайОдан кейін, CreativeCommonsCreative Commons лицензиясын қолдана отырып,ешқашан бір-бірін ешқашан көрмеген екі тұлғаныңадамға дуэт жазу туралы, Массачусет технологиялық институтынан Вьетнамға курсын қалай ауыстырғаны туралы, КориДоктороуКори Доктороу өзінің кітабының Интернеттеинтернетте жүз мыңдап көшірілгеніне де қарамастан, тіптенбарлық Amazonбірінші директорыбасылымын ДжеффБейзостасатып осы кітапты кеңес еткенжібергені, барлықтіпті біріншіAmazon-ның басылымындиректоры сатыпДжефф жібергеніБейзоста туралыда дуэтінжайосы ғанакітапты жазыпкеңес алуеткені керек болғанытуралы айтылады. 2004 жылдың соңына қарай лицензияланған шығармалар саны 4.7 млн.-ға жуықжеткені лицензияланғананықталды шығармалар саналған.[21] .
2004 жылы лицензияның 2.0.лицензия версиясынұсқасы жарияланғанжарияланды. [21]
2005 жылғажылы лицензияланған шығармалар саны 20 млн.-ға жуықжетті.
2005 жылы лицензияның 2.5.лицензия версиясынұсқасы жарияланған.жарияланды [21]
2005 жылы Creative Commons жобасы ғылым аумағындааясында CreativeCommonsжобасыіске жіберілдіқосылды. [21]
2006 жылғалицензияланғанжылы лицензияланған шығармалар саны 50 млн-ға жуық болды.[21] 2007 жылғалицензияланғанжылы лицензияланған шығармалар саны 90 млн-ға жуықжетті. [21]
2007 жылы лицензия 3.0.лицензия версиясынұсқасы жарияланғанжарияланды. 2007 жылы жоба білім саласынасаласында іске жіберілдіқосылды.[21]
2008 жылғалицензияланғанжылы лицензияланған шығармалар саны 130 млн-ға жуықжетті. [21]
2008 жылы ЛоуренсЛессигЛоуренс Лессиг басқарушылық орнынқызметтен кетті тастады(СС-ның бас орындаушыатқарушы директоры), оның орнына басқарушы Джой Ито болды.
2008 жылы NineInchNailsтобыныңNineInch Nails тобының альбомы СС лицензиясы бойынша шығарылды.[21]
2009 жылғалицензияланғанжылы лицензияланған шығармалар саны 350 млн-ға жуықжетті. [21]
2009 жылы ССО құралы жарияланды.[21]
2009 жылы Уикипедия контентконтенті үшін басты лицензия ретіндеУикипедияретінде СС лицензиясына көшті.[21] CreativeCommonsұйымыGoldenNicaAwardжәнеArsElectronicaCreative Commons ұйымы Golden Nica Award және Ars Electronica сыйлықтарын алды.
 
==Creative Commons басқармасыбасшылығы==
Қазіргі уақытта Creative Commons СЕО лауазымында Catherine Casserly жұмыс жасайды. Mike Linksvayer — вице-президент, ал Diane Peters — бас кеңесші.
 
===Директорлар кеңесі===
Creative Commons ағымдағы Кеңесдиректорлар директорыкеңесінің мыналардан құраладықұрамы: HalAbelsonHal Abelson, GlennOtisBrownGlenn Otis Brown, Michael W. Carroll, CatherineCasserlyCatherine Casserly, CaterinaFakeCaterina Fake, DavisGuggenheimDavis Guggenheim, JoiIto (председательтөраға),LawrenceLessig Lawrence Lessig, LaurieRacineLaurie Racine, EricSaltzmanEric Saltzman, AnnetteThomasAnnette Thomas, MollySufferVanHouwelingMolly Suffer Van Houweling, JimmyWalesжәнеEstherWojcickiJimmy Wales және Esther Wojcicki (председательтөраға орынбасары).[28]
 
===Audit Committee===
Сонымен қоса,CreativeCommons Creative Commons-те, Audit Committee бар. Оның құрамында екі мүшесі бар: Molly Shaffer Van Houweling және Lawrence Lessig. , Audit Committee бар.[28]
 
===Демеушілер===
===Қолдау көрсету===
Creative Commons–кеCommons-ке қолдау көрсетушілер Google, Mozilla Foundation, RedHat, Университет Дьюка университеті, Ebay, Microsoft, Nike, Open Society Institute, ЦЕРН, O'ReillyMediaReilly Media және басқа да ұйымдар мен адамдартұлғалар [29].
 
Лицензиялардың бейімделген версиялары құрылған елдерде серіктес ұйымдармен бірігіп бір шектен шығартпаушылық өткізіледі. Осы ел қатарына Уикимедиа аймақтық бөлімдері жатады.
 
===Елдер бойынша оқиғалар, халықаралық филиалдар желісі және лицензиялар бейімі===
Елдер бойынша оқиғалар, халықаралық филиалдар желісі және лицензиялар бейімі Creative Commons бастапқы кезінде заңгерлік шартта АҚШ жүйесімен құрылды. АҚШ үшін жасалған және тек АҚШ заңдарына негізделген версия, бір мезгілде барлық әлем үшін «үнсіз» және «General» («жалпы») деп аталған версия болды. Мысалы, СС-BY 2.5 – те анық америкалық заңға сілтеулер болды [30].Сондықтан басқа елдерде жұмыс жасау үшін нақты ел заңының лицензиясына бейімделу талап етіледі. Берілген мәселелерді шешу үшін iCommons жобасы (InternationalCommons — халықаралық қауымдықтары) құрылған.
 
Елдер бойынша оқиғалар, халықаралық филиалдар желісі және лицензиялар бейімі Creative Commons бастапқыалғашында кезіндеАҚШ-тың заңгерлікзаң шарттажүйесі АҚШ жүйесіменшарттарына құрылды. АҚШ-қа үшінарналып жасалған және тек АҚШ-тың заңдарына негізделгеннегізделіп версия,жасалған нұсқа - бір мезгілде барлықбүкіл әлемәлемге үшінарналған «үнсіз»нұсқа болды. жәнеЛицензияның бұл нұсқасы «GeneralGeneric» («жалпы») деп аталған версия болдыаталды. Мысалы, СС-BY 2.5 – те анықнұсқасы америкалық заңға сілтеулер болдынегізделген [30]. Сондықтан басқа елдерде жұмыс жасау үшін лицензия нақты елсол заңыныңелдің лицензиясыназаңының бейімделубейімделуі талап етіледі. Берілген мәселелерді шешу үшін iCommons жобасы (InternationalCommonsInternational Commons — халықаралық қауымдықтарықауымдастық) құрылғанқұрылды.
Дегенмен лицензияның 3 версияның шығуымен 23 ақпан 2007 жылы жағдай өте маңызды өзгерді. Өзін «Generic» болып өзгерткен, жан-жақты халықаралық версия лицензиясы құрылды (ал АҚШ-қа жеке версия құрылды) «Unported» деп аталатын, АҚШ заңында одан басқа құрылмаған, ал халықаралық келіссөздерде құрылған авторлық құқықта:
 
Алайда 2007 жылы 23 ақпанда лицензияның 3 нұсқасының шығуы жағдайды түбегейлі өзгертті. Өзін «Generic» болып өзгерткен, лицензияның «Unported» деп аталатын халықаралық әмбебап нұсқасы жасалды (ал АҚШ-қа жеке нұсқа жасалды), ол АҚШ-тың заң жүйесіне негізделмеген, оның орнына авторлық құқық туралы халықаралық келіссөздерге құрылған:
Құқтардың, осыОсы лицензия бойынша берілген құқықтар және онда еске салатынескерілген шарттаркелісімнің тақырыбынегіздері Берн конвенциясының терминологияларын қолдана әдебиетті қорғау және көркем шығармалар ( редакцияда 28 қыркүйек 1979ж), Рим конвенциясы 1961 ж, авторлық құқ туралы 1996 ж. ВОИС келісім- шарттары, 1996 ж.орындау мен фонограмма туралы ВОИС келісім-шарты және (редакцияда 24 шілде 1971 ж.)
 
Осы келісім-шарттар елдер мүшелеріне артық бейкемделуге, елдер лицензияның бейімделмеген версиялармен де қалыпты жұмыс жасай алатындықтан, қатты қажеттілігі жоқ (мысалы, Ресей осыаталған барлық келісім-шарттардың мүшесі болып келедітабылады [31], сондықтан олардың лицензиямен мәселелерешқандай қиындық болмауы керек). Егер, лицензияның бейімделген версиясы қандай да болмасыннұсқасы бір нақты елде әлі болмаған болсажағдайда,CreativeCommons жай,Creative Commons лицензияның «Unported»-версия лицензиясыннұсқасын қолдануынқолдануды ұсынады. CreativeCommonsCreative Commons лицензиясы, олар белгілі юрисдикцияға («ported») «бейімделген» бе жоқ па, оған қарамастан, жалпыбүкіл әлемдік негіздерменпринциптерге әсер етуі керек.[32]
 
172011 маусымжылғы 201117 маусымдағы жылесеп бойынша юрисдикцияға арналған55арналған лицензиялицензияның версиясы55 барнұсқасы болды [33]. Барлық бейімделген лицензиялар мен жарамды лицензия туындылицензиялар шығарыптуындыны құрғандашығарғанда толығымен өзара сәйкес келеді – осындайбұндай шығарманы лицензиядағы кез- келген, сол лицензиядағы версиямен денұсқамен лицензиялауға болады.
 
===Ресей===
Негізгі мақала: Ақпараттық қоғамды дамыту институты
Ресейдегі Creative Commons тарихын қараңыз.[34]
Ресейдегі Creative Commons лицензиясын қолданатын атақты адамдар мен сайттар тізімін қараңыз.[35]
Creative Commons атауын орысшаға аударғанда «Шығармашылық қауымдастығы» [36] , «Шығармашылық бірлестік»[37], «Креативті бірлестік»[38] дегендерді білдіреді. Бірақ аударғанда нақты түрге көндікпейді және қажеттігі де жоқ –бәрі– бәрі, тіпті мемлекеттік деңгейде де [39], түпнұсқа латынша атауын келелі мәселесіз қолданады.
Ресейде Creative Commons-ті ИРИО, Уикимедиа РУ, интернетИнтернет-шығарушылар қауымдастығы[40][41][42], РесейдіңРесей пираттықпират партиясы, РАЭК[43] қолдайды.
 
===ТарихТарихы===
РесейдіңЕркін Бостандық мәдениетімәдениет кітабы орыс тілінде шыққаннанжарық көргеннен кейін, Ресейде жаңалықтар мен лицензиянылицензияларды орыс тіліне аударатын ccrussia.org бірлестігі дүниегеұйымы келдіқұрылды.
 
2008 ж.жылдың басында СибГрёневельдСиб Грёневельд (SybGroeneveldSyb Groeneveld) [44] Ресейдегі Creative Commons-тың елшісі болып тағайындалды.[45]
 
2010 ж.жыл 15 наурыздан бастап Ресейдегі Creative Commons-тың Ресейдегі ресми өкілі, жекеАқпараттық коммерциалыққоғамды емесдамыту ұйым,институты 7(АҚДИ) қыркүйекжәне 1998 ж.жылы 7 қыркүйекте құрылған, қоғамдықАвтономиялы ақпараткоммерциялық дамытуемес Институты (ИРИО)ұйым [46] болды.СибГрёневельд Сиб Грёневельд барлық ИРИОжұмысты істерінАҚДИ-ге өткізіп, ресейден кетіпРесейден қалдыкетеді.
 
1 мамырда ИРИОАҚДИ creativecommons.ru [48] мекен-жайыменадресі бойынша «Ресей Creative Commons Россия» сайтын ашты. Сайтта лицензияныңлицензиялардың заңгерлікзаңдық сарабысараптамалары[49], «CreativeCommonsРесейдегі Россия»Creative [35]Commons лицензияларын қолданатын атақты адамдар мен сайттарыныңсайттардың тізіміжәне «CreativeCommons Россия»тізімі [3435] тарихыжәне қолРесейдегі жетерліктейCreative Commons тарихы [34] болдыжарияланды.
 
ИРИОАҚДИ лицензиялардың Ресей заңдарына лицензиялар бейімделуімен жұмыс жасайды (адастыру таратуына қарамастан бейімделген версиялардың болмауы Ресейде лицензия қолдануға кедергі бола алмайды), бірақ осыдәл сәттеқазір CreativeCommonsCreative Commons-тың бас ұйымы, лицензияның тездетіп 4 версиясынұсқасының жылдам шығуына байланысты ешқандай бейімделген версиянұсқа шығуына рұқсат етпейді.
Creative Commons-тың заңдық күші заңгерлікбар еркін және еркін емес лицензияларының,лицензиялары РФ азаматтықАзаматтық кодексінің 1286-бабымен баппенқаралған қаралған,қарапайым лицензиялицензияланған келісімдеріненкелісімдерден ешқандай айырмашылығы болмайдыжоқ, алайда еркін лицензиялар толықлицензиялардың ерекше келісім-шартшарттары болыпболады келедінемесе немесекелісімкелісім-шарт болып мүлдем есептелмейдідепесептелмейді деп хабарлайды. СәйкесНегізінен қалайолардың даерекшелігі - философиялық мәнінде. Адамдар «жасырмайресмилендіру», «заңдастырыпзаңдастыру» әлденемесе «еркін лицензияға рұқсат беру» керек деп адамдар қатары ұсыныс жасайды, ол мүмкін емес, өйткені олароларға тиымтыйым салынған емессалынбаған. ГКМК-тің 421 бапта,-бабындағы «келісім-шарт еркіндігін» бекітубекітуші ұстанымықағидалар заңмен қаралмаған –бастысы, олар заңға қарсы келмеген тіптен осындай келісім-шарттарға рұқсат етеді – бастысы, олар заңға қарсы келмейді[50]. ТолықЖалпы, көптеген заңгерлердің көзқарастарының ұстанатыны,заңгерлер қазір әлі ГФ РК-нің әсер етуші сауатты ереже сөздігінің, CreativeCommons лицензиясының заңды күшін мойындауға міндеттілігіне мүмкіндік ету деген көзқарасты ұстанады. Олардың оппоненттеріқарсыластары CreativeCommons лицензиясының заңға жазбаша түрде лицензия келісім-шартының қаншалықты талапқа жауап беретіні, осындай лицензияның жақтарының теңестіру мәселесі жайлы пікір таластырады, сонымен қоса лицензияның Ресей заң шығару талаптарына сөзсіз сәйкес келетін шарт реттерімен, мысалы, шығармашылыққа қол сұқпау құқығы ажыратылмайтыны жайлы.[51]CreativeCommonsастыртынCreativeCommons астыртын емес қолдаушылары, келісім-шартты жазбаша түрде жасағанда заң талаптары сақталады, онда да, келісім-шарт жақтарының белгісіздіктері және азаматтық-құқық келісімдерінің басқа түрлерінде (мысалы, автомат көмегімен тауар сатылғанда), жарамдылығын мойындауға кедергі келтірмейтін [52], сонымен қоса, шығармаға қол сұқпаушылық тиымын бұзуавторғабұзу авторға өңдеуді– туынды шығармашылығын құру [50] анық құқық лицензиясының көмегімен берілгені әсер етпейді деп белгілейді.
 
2011 жылы 31 мамыр – 1 маусым 2011 ж.маусымда Мәскеудегі халықаралық [[ЮНЕСКО]] халықаралық семинарында заңгерқатысушы соттық сараптамаларысараптамалар бір ауыздан белгіледі:
<blockquote> Creative Commons лицензиялары және Желідежеліде таратылатын, нысандарды лицензиялауға ұқсас тәсілі азаматтық-құқық келісім-шарттары болып табылады және қолданыстақолданыстағы барқұқыққұқықтың аясынданегізінде жатадыболады. Оларды Ресейге ендіруендіруге және қолдануға келісім-шарттың қандай әдіспен және қандай түрмен жасау керектігін түсінуге ыңғайын табу үшін қайта қарау қажеттігі барқажет. Қазіргі сәтте әсері бар, құқықтың сол мөлшерлері, заң күшін осындай лицензиялармен мойындатуға мүмкіндік жасайды. Алайда, көптеген жайлар, осы мөлшерлерережелер мен лицензиялицензиялар құқықтық дау болып қалғантуған жағдайда сотпен түсіндіріледіталқыланады, соған орай, лицензия келісім-шартын сотқа арыз беруіне қатысты, электронды түрде жасалатын [53] құқық қолдану тәжірибесінің толық жетілгені қажеттілігіне байланысты</blockquote>.
 
ХалықаралықЗаңгер ЮНЕСКОВадим семинарынаКолосов қатынасушы,былай заңгер сарапшылар заңгер Вадим Колосовдеп жазады:
бағытталатынын<blockquote> мойындауЕркін көңілсізлицензиялар туралы сөз қозғасақ, олар бұрыннан заңға сәйкес келеді. Кейбір адамдардың Creative Commons-ты мойындамайтындары көңілге қонымсыз (Иван Засурский, Антон Носик және т.б),. Creative Commons лицензиясын Ресейде заңнан тысзаңсыз және сол тәріздісондай құралдықұралдарды біздің елімізде қолдануға болмайды деп пайымдайды. Дегенмен оларға, Ресейде де ұқсас лицензияны, толық заң түріндежүзінде қолдану туралы білу үшін заңгерлермен кеңессе жеткілікті болар еді (немесе оларды тыңдаса), байқаймын, тіптен заң шығарушы ешбір өзгеріссіз. Алайда, мысалМысал үшін, Иван Засурскийдің пікірі, оның іс-жүзінде, әр шыққан сайын сөйлеген сөзінде естуге болатын, Ресейдегі Уикипедия мүлдем заңнан тысзаңсыз, құқық көзқарасы жағынан ( берілген жағдайда – «шындығына» тең) тіптен сандырақ,дұрыс бірақемес. оның дауысы едәуір қаттырақ әрі ынталы шығады,Creative Commons ұқсас лицензияларын Ресейде қалай қолдану туралы жалықтыратын заңгерлік түсіндірулерге қарағанда.,[54] оның дауысы едәуір қаттырақ әрі ынталы шығады.
<blockquote> Еркін лицензиялар туралы қозғасақ, олар әлдеқашан заңға әбден сәйкес келеді.Адамдар өздерін Creative Commons –ті айыра білетіндей
бағытталатынын мойындау көңілсіз (Иван Засурский, Антон Носик және т.б), Creative Commons лицензиясын Ресейде заңнан тыс және сол тәрізді құралды біздің елімізде қолдануға болмайды деп пайымдайды. Дегенмен оларға, Ресейде де ұқсас лицензияны, толық заң түрінде қолдану туралы білу үшін заңгерлермен кеңессе жеткілікті болар еді (немесе оларды тыңдаса), байқаймын, тіптен заң шығарушы ешбір өзгеріссіз. Алайда, мысал үшін, Иван Засурскийдің пікірі, оның іс-жүзінде, әр шыққан сайын сөйлеген сөзінде естуге болатын, Ресейдегі Уикипедия мүлдем заңнан тыс, құқық көзқарасы жағынан ( берілген жағдайда – «шындығына» тең) тіптен сандырақ, бірақ оның дауысы едәуір қаттырақ әрі ынталы шығады,Creative Commons ұқсас лицензияларын Ресейде қалай қолдану туралы жалықтыратын заңгерлік түсіндірулерге қарағанда.[54]
– Заңгер Вадим Колосов </blockquote>.
12011 тамызжылы 20111 ж.тамызда байланысБайланыс және көпшілікбұқаралық коммуникация Министрлігінің Ресей президенті Дмитрий Медведевтың атына, врио министрі А.А.Жароковтың қолы қойылған анықтамасында,анықтамада айқыннақты құқықтық еркін лицензиялардың жоқтығы айтылған, бірақ сонымен қоса анықбылай белгілегендейді:
<blockquote>Ресей Федерациясындағы еркін лицензиялар заңсыз болып табылмайды және кеңінен қолданылады [].
–байланыс–Байланыс және көпшілікбұқаралық коммуникациясыныңкоммуникация вриоминистрі А.А.Жаров</blockquote>
 
'''Creative Commons лицензиясы''' – құқық иегеріиесі мен қолданушы арасындағы жазбаша түрінделицензиялартүріндегі лицензиялар келісімі. Электронды түр келісім-шарттың жазбаша түрдегі жеке оқиғасы болғандықтан [55] [56] , CreativeCommons лицензиясы Ресей заң шығарушылардың, міндетті жазба түрінде болу талаптарына сәйкес келеді. Туындыны Интернетке орналастыру сол немесе басқа жағдайда,CreativeCommonsқұқық иегері жағынан,қолданушы акцепт жасайтын [57], оферта шамалайды. CreativeCommonsCreative Commons лицензиясы– бұллицензиясы әрдайым– бұл екі жақты келісім-шарт ( ары қарай қолданушылардың туындыларын таратқанда, келесі қолданушылардың туынды авторымен автоматты түрде келісім-шарт жасалады) [58], бірақ еш уақытта «шектелмеген тұлғалар шеңберіне біржақты рұқсат» жиі БАҚ–қаБАҚ-қа хабарланбайды.CreativeCommons Creative Commons лицензиясының шарттарын бұзған жағдайдағыжағдайда даудауды шешу реті қағаз түрінде, лицензия келісім-шартын қалыпты жағдайда жасағандай болады. Басты айырмашылық сотта ретпеннақты дәлелдеуде болады, бұл бірақ, тек CreativeCommonsCreative Commons-тың ғана ерекшелікерекшелігі емес, азаматтықсондай-құқықтық жайында ақ Интернет желісіжелісіндегі арқылыазаматтық-құқықтық жайындағы шарт жасаушылардың бәріне ортақ. [51]
 
===Азаматтық кодексткекодекстегі түзетулер===
CreativeCommonsCreative Commons лицензияларының еркін жасырын түрде еместігінеекендігіне қарамастан, соңғы кезде осы лицензияларды қолдануға рұқсат сұрай келген ашық хаттар қатары жазылған. 302009 желтоқсанжылы 200930 ж.желтоқсанда интернетИнтернет-баспалардыңбаспалар Ассоциациясы сайтында Уикимедиа РУ мен РГБ өкілдері қол қойған, Мемлекеттік Думаға жолданған Ашық хатхаты жарияланды. Кейінірек оларға басқа да адамдар қатары қосылды.
 
Хаттың бірінші бөлімінде «Еркін лицензияны мүліктік құқыққа өткізуді заңгерлік айналымға енгізіп және бекіту (ұқсас CreativeCommons), яғни қайта шақырусыз лицензияларды тарату құқықтарына өткізу және/немесеқайта өңдеуге,аударма және т.б. туындыларды, тұлғалардың шектелмеген шеңберіндегі бұл құқтарын авторларға қайтарып беруге мүмкіндік жасауы» ұсынылады.[42]
 
12010 қыркүйекжылы 20101 ж.қыркүйекте Уикимедиа РУ РФ Азаматтық кодексінің төртінші бөлігін жетілдірудетолықтыру Ұсынысмақсатында көрсеттіұсыныс жасады, оның бірінші бөлімінде « Еркін лицензияларды заң шығарушымен бекіту» : « заңгерлік айналымға және авторлар құқықтарын қайта шақырусыз өз туындыларын тұлғалардың шектелмеген шеңберіндегіеркіншеңберіндегі еркін лицензия шартында заңды түрде бекітіп, қолдану құқын беруге мүмкіндік беруді кіргізуді қажет деп есептейміз (ұқсасCreative CreativeCommonsCommons, GNU, FDL және т.б. ) ». [59] [60] 28 қазан.қазанда Ресей ФедерациялықФедерациясы Президентінің Мемлекеттік-құқық басқаруыбасқармасы бұл ұсыныстарға көңіл қоятынын айтып, жауап берді [61].
 
62010 желтоқсанжылы 20106 ж.желтоқсанда Ресей ФедерациясыныңФедерациясы Азаматтық кодексінің VII бөлімінде жобаның өзгерістері жарияланды [62] [63], 1233-бапта Уикимедиа РУ-дың —1233 баптаұсыныстары ескеріліп, «ерекшеқұқықтыңерекше құқықтың жарлығы» 6 ескерілгенбөлімді ұсынысынақосып қосымша 6 бөлімдітолықтыру қосуұсынылды:
<blockquote> Құқық иегері жұрт алдында ашық түрде жасалуы мүмкін, яғни анықталмағантұлғаларанықталмаған шеңберінехабарлаутұлғалар шеңберіне хабарлау арқылы, кез-келген адамға өзіне тиесілі зияткерлік қызметінің белгілі жағдай мен көрсетілген мерзіміндегі нәтижесінің мүмкіншілігін ақысыз пайдалану туралы арыз беру. Осы мерзім ішінде кез-келген тұлға бұл нәтижені көрсетілген жағдайда қолдануына құқылы. Арызда құқық иегерінің көрсету мерзімі болмаған жағдайда, бұл мерзім бес жылдан тұрады деп есептеледі. Әсер ету мерзімінде арыз қайта шақырылмаған болса, ал онда қаралған жағдайлар өзгертілінбейді.[64]
ГК РФ ММ 1233 бапқа Жоба-бабын түзету жобасы </blockquote>.
ЖобаЖобаға енгізілген түзетулер, ешқандай зиян әкелмегендіктен, қызығушылық көрсетушілерментанытушылар оны оң қабылдандықабылдады [65], ал жалғыз пайдасы кері шақыру құқығымен түсініксіз шешімде жасалуы мүмкін болар еді, дегенмен лицензияны кеңінен қолданудың бастауына «белгі» болып қызмет көрсетер еді.16 қараша 2010 жылы 16 қарашада РФ Президентіне жазушылар мен қалам қызметкерлеріненқаламгерлер Ашық хат жарияланған болатын:
<blockquote> Құрметті Дмитрий Анатольевич! Біз сізгесізден кітаптар қарақшылығының ресмилендірілген дамуын тоқтатутоқтатуды өтінішімізбен бұрыламызөтінеміз... Заңға«Еркін Экономиканың инновациялықдамуы жолындағы әкімшілік тосқауылын алып тастаулицензия» түрінде,кез-келген баяндаудың ашылуы үшін,заң шығарушыға мүлде шайып кететінсияқты жаңалық енгізуұсынылады.«Еркіненгізуді лицензия» сияқтысұраймыз... БөгдеБасқалардың зияткерлік меншіктіңменшікті еркін өкімінеқолдануға вектор қойылады. [66]
– Жазушылар мен қалам қызметкерлеріненқаламгерлердің РФ Президентіне Ашық хатхаты </blockquote>.
 
Хатты 20 желтоқсанда Степашин қолдады [67].
 
202010 желтоқсанжылы 201020 ж.желтоқсанда болған РФ президентіндегіПрезиденті жанындағы кеңесшілер отырысындакодификацияотырысында Жеке құқық Орталығы ұсынған кодификация және азаматтық заң шығарушылар жетілдірілуі бойынша, жеке құқық Орталығы ұсынған РФ Азаматтық кодексі,кодексіне түзетулер түзетулердіенгізу толықтай мақұлдаған болатын.[68]
 
2010 ж.жылы желтоқсанның аяғында келісілген ГильдиибағытыГильдии бағыты Ресей продюсерлері, қарақшылыққа қарсы аудиошолулар туындыларының (РАПО) құқықтық қорғау Ресейлік ұйымдары және ФГУП «Киноконцерн“Мосфильм ”Киноконцерн“Мосфильм”» [69] алынды. Толықтай еркін лицензияға арналған мәтінде, еркін лицензия туралы тармақ құқық иегерлері қызығушылығына экономикалық жөнге келмейтін шығын әкелуі мүмкін және өзгертулерді тоқтату қажеттігі хабарланады. Жоба,ГК РФ 1233 бап. алтыншы тармағына, құқық иегеріне кез-келген тұлғаларға оған тәуелді зияткерлік қызметінің нәтижесін нақтылы шарттарда және көрсетілген мерзімде пайдалануға жұрт алдында ашық хабарлау құқығы қарастырылғанқосымша толықтырулар ұсынады.
Берілген шаманы енгізу құқық иегерлеріне қолайсыз салдарлар әкелуі, өйткені ол алаяқтық мақсаттардақолданылуы мүмкін....Сондай-ақ, қаралған шаманы енгізу қаупі , лицензия (құқық иегерінің рұқсатынсыз) беру туралы информацияны заңсыз орналастыруғажауапкершiлiккөзделмеген,ал мұндай лицензияларды пайдаланушылар айрықша құқықты бұзу жауапкершiлiгімүмкiндiгiнен, адал сатып алушының мәртебесін бүркене,бой жасыратын болады.
239-жол:
 
==Украина==
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 2.0, Attribution 3.0 және Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 лицензиялары украин тіліне аударылған. Ресми сайты [88] қолданыста және уикиде беттер [89] бар. Украина Creative Commons Украина - Creative Commons[90] филиалдарының ресми тізіміне жатадыенген.
Украина заңдарына түзетулер қабылдауғаенгізуге жетугеәрекет әрекеттержасалған болдыболатын, бірақ оларол орындалмады [91]. ЭЦПЭлектронды сандық қолтаңбаның болу міндеттілігі Украинада лицензияны қолдануға кедергі болып табылады [92]. CreativeБолашақ CommonsУкраина қолдауынқарақшылар болашақпартиясы ҚарақшыCreative УкраинаCommons-ты партиясықолдайтынын баяндайдыжариялады [93].
 
==Қазақстан==
«WikiBilim» қоғамдық қоры Қазақстандағы Creative Commons лицензияларын дамытушы коммерциялық емес ұйым болып табылады.
Қарақшы партиясы Creative Commons белсенді алға жылжытады [94].
Қор 2011 жылдан бастап Creative Commons лицензиясының негізінде жұмыс істейтін «Қазақстанның ашық кітапханасы» атты жобасын жүзеге асырды. Аталған онлайн кітапханада 3500-ден астам әдеби шығарма, 200-ден астам автор, 150 аудиокітап және толық жатқан видео, аудио материалдар қамтылған. Сондай-ақ кітапханажа қазақ тілінің онлайн сөздігі жұмыс істейді.
 
2012 жылы қыркүйекте қоғамдық қор Лоуренс Лессигтің «Free Culture» («Еркін мәдениет») кітабын қазақ тіліне аударып, жарыққа шығарды.
Бұдан бұрын Creative Commons лицензияларын Қазақстанның қарақшылар партиясы жүзеге асырған болатын.
==Қырғызстан==
Қырғызстанда Creative Commons лицензиясына заңгерліклицензияларына сараптамасоттық жүргізілді. Қырғызстанда Creative Commons лицензиясын қолдану мүмкіндіктері жайлы есеп беруберуді «КаликоваИнтернет эндсаясатының АссошиэйтсАзаматтық бастамасы» компаниясыныңҚоғамдық заңгерлерімен,қорының Қоғамдық қор тапсырысымен «ИнтернетКаликова саясатыныңэнд Азаматтық ынтасыАссошиэйтс» тапсырысыменкомпаниясының заңгерлері дайындалғандайындады [96]. Сонымен қоса, тәуелсіз сараптамашы, бұрынғы патенттік үйретуші А.Вандаевтың [97], қорытындысы жарияланғанжарияланды. Екі құжаттың нәтижелері бір-біріне толықтай қарама-қарсы [98].
== Creative Commons лицензиялары мен құралдары ==
ЛицензияныңЛицензиялардыңың толықтайтолық түсініктемелерісипаттамасы, олардың ортақ ерекшеліктері менжәне олардыңоларды пайдаланатын жоба тізімдеріжобалардың тізімі жеке бетте орналасқан.
Creative Commons лицензиялары мен құралдарын қолданушыларпайдаланатын жобасыжобалар
 
==Ағымдағы Лицензиялар==
==Жұмыс жасауды қойғандар==
Creative Commons BSD, GPL және LGPL бағдарлама қамсыздандыру лицензиялары үшін метамәлім қолайлы қабығын берді.
 
Қазіргі сәтте бұл лицензиялар жұмыс жасамайды, басқа бетке ауыстырып жіберуге болады. [бір мағыналы емес]
Creative Commons лицензиялары мен құралдарын қолданушылар жобасы
===Мемлекеттік сайттар мен халықаралық ұйымдар=== [127] [128]
• Ресей Президентінің сайты
• Башқұртстан Президентінің веб-сайты
• Волгоград облысының ресми порталы
• Свердловск облысыныңоблысы губернаторгубернаторының сайты
• Роснано
• АҚШ Президентінің сайты
Line 267 ⟶ 264:
• Корей Президентінің сайты
• Мексика Президентінің сайты
• Нидерланд мемлекеттікМемлекеттік порталы
• Британ кітапханасы
• ЦЕРН
• ЮНЕСКО
===Білім беру мекемелері, энциклопедия және білім беру мәліметтеріматериалдары===
«Public Library of Science» ғылыми журналы
• МГИМО
МГУММУ
• Флорида университеті
• Мичигана Университеті
Line 281 ⟶ 278:
• Уикия
• Массачусет технологиялық институты
ТООЖШС Қазақ энциклопедиясы [129]
• Europeana
• Уики оқулық
Line 300 ⟶ 297:
• Антон Меркуров
• Компьюлента
• Глобальные Голоса
• Бүкіл әлемдік дауыстар
===КөріністерСуреттер===
• Уикисклад
• РИА жаңалықтар
Line 332 ⟶ 329:
• Google Кітаптар
• Libri Vox (аудио кітаптар)
===Видеолар===
===Бейнекөріністер===
• YouTube
• Vimeo
Line 338 ⟶ 335:
• Al Jazeera
• TED
• Голос Америки
• Америка дауысы
• Blender Foundation
• Star Wreck
Line 365 ⟶ 362:
• Ричард Столман [134]
 
==ПІКІРЛЕР==
==ПІКІР==
Бағалау
 
Line 371 ⟶ 368:
– Сергей Плутаренко, РАЭК
 
Құдайға шүкір, Creative Commons лицензиялары әлемге бағдарлама өнімдерін ешқашан озбырлық қылған жоқ. Creative Commons – революциялық ешнәрсе өздеріне жүктемейтін, мәнісінде, қолданыстағы құқық мөлшерлеріне апаратын, қызықты, әдемі смайликтер жүйесі, пикторгамма және билеп жүрген адамтәрізділер. [135]
– НП ППП директоры Дмитрий Соколов
 
===СынауСын===
АғымдағыCreative Commons өзінің пайда болған бір жылжылдың ішіндеішіндеіс жүзінде ешқандай Creative Commons іс-жүзінде сыналуынсынға кездестірмедіұшырамады. Дегенмен қазір көбейіп келеді. Creative Commons екі жақтан сынайды.
 
===Атрибуция талаптары===
Creative Commons-тың негізгі 6 лицензиясы туындылардың авторы туралы ақпарат беруді талап етеді [136].
Барлық 6 ағымдағы Creative Commons негізгі лицензиялары туындыларға ыңғайсыздық келтіретін, басқа туындылармен көптеген мөлшерде тіке әлде жанама құрылған[137], ақпарат авторлығын көрсету талабын қояды [136].
 
===Әдеттегі қателіктер===
Еркін ПО лагері жақтаушыларының сыны көбінесе лицензияның негізгі жүйесінің талаптарының болмайтынын белгілейді. Мысалы CreativeCommons әр түрлі лицензиялары, контентті коммерцияда пайдалануға және туынды жұмыстарын құруына рұқсат етуі әлде етпеуі мүмкін, бірақ Creative Commons , ең жақсы таза «Барлық құқық сақталынған» сияқты, ондай лицензияларды бірдей қолдайды. Лицензиялар ішінде, әртүрлі құқықтарға байланысты, дамушы ел болып келеді ме және өзгерту болмаған жағдайда, кез-келген тарату жұмыстарына тиым салатын [138]сияқты бұрын ұсынылды. Сонымен барлық лицензиялар аты Creative Commons - тан басталады, осыдан, кейбір қолданушылар және тіпті құқық иегерлері де бір ғана Creative Commons лицензиясы болады екен деп есептейді [139] және өз жұмыстарын осы тәрізді болмаған лицензия астынан шығарады. Сонымен көбі еркін емес CC BY-NC-SA және CC DY-NC-ND [140] жобалайды. Кейбірі содан Creative Commons-ты «Open Sours» және еркін туындыларға теңестіреді.
 
Мәселе тереңдетіле түседі, нақты лицензия көрсетілмеген [141], өзге тетіктер арасынан лицензия тетігін көрсету үшін Creative Commons ұсынады – оның лицензиясын пайдаланғанда оның СС сайтында тек сілтеу түрінде көрсетіледі.
Line 417 ⟶ 415:
'''Якобсен Катцерға қарсы (АҚШ,2008 – 2010 )'''
 
Темір жол үлгілерімен әуесқойланған Роберт Якобсен, үлгідегі темір жолмен бір мезгілде көптеген поездар қозғалысын бақылау үшін ашық бағдарламалық қамтамасыз ету ойлап шығарды және Artistic License еркін лицензиясы астынан жариялады. 2008 жылы ол Мэтью Катцер , Кевин Рассел және KAM Industries компаниясына, Якобсеннің өз бағдарламалық қамтамасыз ету жұмысын, жабық кодпен ұқсас тапсырмаларды орындауға және лицензия талабына сай, қандай да бір қосымша ақпарат көрсетпей, пайдаланғандары үшін, қарсы арыз берді. Сот бірінші сатысында, қаралып отырған лицензия – бұл тараптар арасындағы шарт жасау және құқықтық қорғау бұзылғанда авторлық-құқық қорғау емес, шарт жасау аясында қарастырылуы керек деген қаулы шығарды. Шығармашылық туындыға қатысты лицензия талабын сот негізсіз ұлғайтылған, автордың бастапқы ерекше құқынан шықпайтын деп шешті. Жауап берушілердің әрекетіне байланысты пайда болған, арызданушының нақты шығыны көрсетілмегендігінен, сот арызданушының талабын қанағаттандырудан бас тартты. Бұл шешіммен АҚШ-тың федералдық округ бойынша Шағымдану сотына шағым арыз берілді. Шағымдану кезінде Creative Commons атынан «amicus curiae» шығып, аудан сотының шешімінен бас тартуын сұрап сөз сөйледі. Шағымдану соты істі авторлық құқық заңнамасы аясында қаралуы мүмкін деп қаулы шығарды және оны аудан сотына қайтарып берді. Одан өзге, туындыларды еркін лицензия шартымен лицензиялау, құқыққа қатысты шығып қалатын экономикалық құрастыру жоқтығын білдірмейді. Туындыларды көпшілікке ашық шарттағы лицензиямен құру және тарату салмақты , оған қоса экономикалық та артықшылық береді және олар әдеттегі лицензиялық төлемдер аясынан көп шығып кетеді. Мысалға, бағдарлама авторы өз бағдарламасының базар үлесін, оның құрамдар бөлігін ақысыз беріп, көбейте алады. Ұқсас программист немесе компания өзінің локильді өсуіне немесе ашық бағдарламалық қамтамасыз етуді дамыта және қолдай, халықаралық атақ үшін жұмыс істей алады. Өнімнің жақсаруына қандайда бір сарапшы тездете әрі ақысыз қосыла алады, мүмкін, тіпті құқық иесіне белгісіз біреу.
 
... Artistic License анық тұжырымдауы, экономикалық құқықты көпшілікке ашық лицензия сияқты қолданғанда, қорғау шартын қамтамасыз етеді. Бұл шарттар құқықты өзгерту және бағдарлама пакеті мен файлға кірістірілген таратуды реттейді. Құқық иегерінің айқындыққа талабы және модификация кодының тарихы ашық жобаның беттеріне келушілерді тартуға, және бұл құқық иегерінің маңызды экономикалық мақсатта заңмен қорғалуы тиістілігін жобаның келесі пайдаланушыларына хабарлауға тікелей қызмет етеді. Осындай ақпарат тарату басқаруының көмегімен құқық иегері ашық шығармашылық жобаға қатынасушылардан барлық жасалынған басқалай өзгерістермен бастапқы құқық иегеріне жетіп, талап ете тартады және барлық қалғандары үшін, құқық иегері өз программасын қолданғанда хабарлау алады және бағдарламаның келесі версияларын құрғанда пайдалануы мүмкін болатын өзгелердің білімін тартады. Экономикалық құрама мойындау, еркін лицензиялар жайлы сот тәжірибесі облысында маңызды прецедент болды. Істің соңы тараптар келісімімен реттелетін болды. [150].
Line 426 ⟶ 424:
{{reflist|2}}
 
[[Санат:Ауторлық Авторлық құқық]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Creative_Commons» бетінен алынған