Өрік: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Өрік – жарық, жылу сүйгіш дақыл, жеңіл ауа, ылғал өткізгіш топырақтарда жақсы өседі, ал сазды, тұзды жерлер Өрік өсіруге жарамсыз келеді. Құрғақшылыққа төзімді. Тікпе көшеттері отырғызылған бақтар 3 – 4 жылдан кейін өнім бере бастайды, 40 – 50 және одан да көп жыл өмір сүреді. Әр түбінен 15 – 20 (7 жылдық ағаш), 60 – 100 кг (15 – 20 жылдық ағаш) жеміс алынады. Жемісі [[шілде]] айында піседі, салмағы 20 – 70 г. Жемісінің құрамында 4 – 20% қант, алма және лимон, т.б. қышқылдары, 10%-дай каротин, 0,4 – 1,3% пектин заттары, ал тұқымында 29 – 58% май болады. Жемісінің өзін, кептірілген және өңделген күйінде (шырын, тосап) пайдаланады. Өрік ағашын егісті желден қорғайтын орман алқабында отырғызады және шабдалымен телу үшін өсіріледі. Өріктің мәдени сорттарын көбейту тәсілі – ұластыру. Негізгі отырғызу тәсілі тік бұрышты, қатар аралығы 6 – 8 м, қатар іші 5 – 6 м. Отырғызғаннан кейін жас ағаштардың бөрікбасын қалыптастыру үшін шырпу (қысқарту, сирету) жұмыстарын жүргізіп, 3 – 4 жылда бір рет органик және минералдық тыңайтқыштар енгізіп тұру қажет.<br />[[Сурет:Apricot Blossom. Japan.jpg|thumb|left| Японияда. ]]

[[Сурет:Apricot Blossom. North Bergen, NJ.jpg|thumb|left|Өріктің жауыннын кейінгі гүлдері. ]]

Мұның бұрынғы [[СССРКСРО]]-да 4 түрі бар: [[Сибирь]] өрігі, [[монғол өрігі]], [[қара өрік]] және кәдімгі өрік. Өріктердің кептірілген жемістері (өрік, [[құрағы]], шапталы) және консервісі тамаққа жұмсалады. Өріктің негізгі сорттары: «[[Қызылбет]]», «[[Амброзия]]», «[[Луиза]]», «[[Шалах]]», «[[Хосровшам]]», «[[Хурмаи]]», «[[Бұхара]]», «[[Товарищ]]», «[[Ансу]]» және т. б.

Өрік ағашының өнімі – пайдалы [[тәтті]] жемістердің бірі. Өрік [[қантқа]],[[органикалық қышқылдарға]], [[ферменттерге]], [[өзектерге]], [[илік]], [[азотты]] және [[пектинді]] заттарға, [[С]], [[В1]],[[ Р]], [[РР]] дәрумендеріне, [[каротинге]], [[флавоноидтарға]], сонымен қатар минералды заттар мен микроэлементтерге бай. Кептірілген өріктің құрамында калий мен қант көп болады.

* К. Аяпов