WikiBilim: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Вики → Уики (17) using AWB
21-жол:
 
[[Сурет:Press-con.jpg|270px|right|thumb|Пресс-конференция кезі]]
'''"WikiBilim" қоғамдық қоры''' (бұдан әрі - "Қор") - қоғамдық негізде құрылған қор нысанындағы [[Қазақстан|қазақстандыққазақстан]]дық [[коммерциялық емес ұйым|коммерциялық емес заңды тұлға]]. Қор [[қазақ тілі]]ндегі ағартушылық мазмұнды дамытуды мақсат етеді<ref>[http://wikibilim.kz/view-content/8/More-Pages.html WikiBilim" қоғамдық қорының ресми сайты]</ref>. Қордың бас кеңсесі [[Алматы қаласы]]нда орналасқан. Сонымен қатар [[Астана қаласы]]нда өкілдігі бар. Қор құрылтайшылары: Муктаров Тимур Батырғалиұлы және Әшім Нартай Қасымжанұлы. Алқалы басқару органы - Қамқоршылар кеңесі. Кеңес үш адамнан тұрады (Рауан Кенжеханұлы - Кеңес төрағасы, Ғалым Жайлыбай, Бахытнұр Отарбаева). Атқарушы органы - Президент (2012 жылдың қазан айынан бастап - Нартай Әшім).
 
 
==Тарихы==
Қор [[2011 жыл]]дың мамыр айында бір топ жастардың бастамасымен құрылған болатын. Алғашқы және негізгі жобасы ретінде [[Уикипедия|ВикипедиаУикипедия ашық онлайн энциклопедиясының]] қазақ тіліндегі нұсқасын дамыту мақсат етті. Жобаға - "Қазақша ВикипедиаУикипедия" атауы берілді.
 
Қор атауы "Wiki" (ВикиУики) - қолданушылар тарапынан жасалатын контентке негізделген технологияның атауы (жылдам, тез деген мағына береді) және "Білім" сөздерінен құралған. Қор құрылтайшысы және жетекшісі - Рауан Кенжеханұлы болды.
[[File:Kazakh Wiki-logo-200000.png|thumb|right]]
== Жобалары ==
 
=== Қазақша Уикипедия ===
[[Уикипедия]] әлемдік ашық онлайн интернет энциклопедиясының қазақ тіліндегі бөлімін дамыту және насихаттау мақсатында "WikiBilim" қоғамдық қоры 2011 жылдың маусым айында "[[Қазақша Уикипедия]]" жобасын бастады. Жобаның негізгі мақсаты қазақ тілінде жазылатын энциклопедиялық мақалалардың санын және сапасын арттыру, энциклопедияға белсенді қатысушылардың санын көбейту. Уикипедия интернет энциклопедиясының аясында интеллектуалдық қауымдастық құру, тіл жанашырларының хоббиіне айналдыру. "Қазақша Уикипедия" жобасы басталмай тұрып, энциклопедияда қазақ тілі 127 орында тұр еді. Айналдырған бір жыл ішінде [[қазақ тілі]] 25-орынға көтерілді. <ref>[http://www.zakon.kz/4531776-rukovoditel-wikibilim-o-kazakhskom.html/ Руководитель «WikiBilim» о казахском языке: 25 место в Википедии ]</ref>
 
=== Жобаға қатысушы серіктестер ===
Line 43 ⟶ 42:
 
====Жобаның хронологиясы====
[[File:Ting Chen in Almaty.jpg|thumb|right|300px| ВикимедиаУикимедиа қорының Қамқоршылар кеңесінің Төрағасы Тин Чен Қазақ Уикипедияшыларымен бірге. Алматы, 16 маусым 2011 жыл]]
* '''Сәуір - мамыр 2011 жыл''' - [[Wikimedia Foundation Inc]]. қорымен келіссөздер басталды.
* '''16 маусым 2011 жыл''' - "Қазақша Уикипедия" жобасының тұсаукесері, баспасөз маслихаты өтті.
* Баспасөз мәслихатына ВикимедиаУикимедиа қорының Қамқоршылар кеңесінің Төрағасы Тин Чен, "Қазақ энциклопедиясы" редакциясының директоры Бауыржан Жақып, [[Қазақстан Республикасы]] [[Парламент]]інің депутаты Мұрат Әбенов, "Қазконтент" АҚ Басқарма төрағасының орынбасары А.Тутыкин қатысты.
* ВикимедиаУикимедиа қоры (Wikimedia Foundation Inc.) "WikiBilim" қоғамдық қорының бастамасын және қазақ Уикипедиясының дамуын қолдайтындығын хабарлады. ВикимедиаУикимедиа қорының сауда белгісін пайдалануға рұқсат берді.
[[File:Active editors on kazakh wikipedia.png|thumb|right|300px| Қазақ ВикипедиасындағыУикипедиясындағы белсенді редакторлардың көрсеткіші]]
* Қазақ энциклопедиясының редакциясы өзінен шығарылған барлық ақпаратты [[CC-BY-SA 3.0]] лицензиясы бойынша Уикипедияға жариялауға рұқсат берді.
*"[[Nokia]]" компаниясы Викиуики-бәйгенің демеушісі болатынын хабарлады. Ең үздік 50 редакторға ұялы телефон тапсырылады.
* '''Маусым 2011 жыл''' - Халықаралық ақпараттық технологиялар университетінің 1 және 2 курс студенттері викиуики-технологияларға қатысты оқу-тәжірибесінен өтті.
* '''4 - 7 тамыз 2011 жыл''' - [[Израиль]]дің [[Хайфа]] қаласында [[Wikimania]] - 2011 конференциясы өтті.
* '''14-17 қыркүйек 2011 жыл''' - WikiBilim қоғамдық қоры '''Digital Communications Kazakhstan 2011''' көрмесіне қатысты.
* Осы күндері Назарбаев Университетінде викиуики-жобаларға қатысты кіріспе семинар тренинг өтті. Семинардың мақсаты университеттегі викиуики-клуб құру, уикипедияның кампустағы елшілерін қалыптастыру және уики-жобаларға тілге, білім мен ғылымға ұмтылған адамдардың қауымдастығын құру.
* '''15-17 қыркүйек 2011 жыл''' - WikiBilim қоғамдық қорының өкілдері [[Польша]]ның [[Варшава|Варшава қаласында]] өткен '''Creative Commons Global Summit''' конференциясына қатысты.
* '''27 қыркүйек 2011 жыл''' - Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінде арнайы викиуики семинар өтті.
[[Сурет:Kazakh Wiki-logo-100000.png‎|thumb|Қазақ Уикипедиясындағы мақала саны 100,000-ға жеткендегі логосы]]
* '''28 қыркүйек 2011 жыл''' - Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясында "Қазақша Уикипедия" жобасы туралы презентация өтті. Оған оқу орнының ректоры Арыстанбек Мұхамедиұлы және WikiBilim қоғамдық қорының жетекшісі Рауан Кенжеханұлы қатысты.
Line 75 ⟶ 74:
 
Интернеттегі қазақтілді мазмұнды дамыту мақсатында WikiBilim қоғамдық қоры "Қазақстанның ашық кітапханасы" жобасын қолға алды. "Қазақстанның ашық кітапханасы" — 170-тен астам автордың 1700-ге жуық шығармасы орналасқан тегін әрі қазақтілді онлайн кітапхана.«Қазақстанның ашық кітапханасында» Creative Commons лицензияларының негізінде жарық көрген үлкен кітап қоры, аудио- және видеофайлдар жинақталған. Оның негізін «Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасының аясында жарық көрген туындылар құрайды. Портал қазақстандық интернет үшін кітапты онлайн оқуға және оның мәтінмен жұмыс істеуге мүмкіндік беретін бірегей қосымшасымен ерекше.
Онлайн кітапханада қазақ әдебиеті классиктерінің шығармалары шинақталған. Кітапхана қазақ әдебиеті классиктерінің шығармаларымен толығу үстінде. Атап айтсақ, Мұхтар Омарханұлы Әуезовтің 200-ге жуық шығармалары топтасқан.<ref>[http://www.azattyq.org/content/kazakhstan_online_library_ikitapkz/24721617.html/ Мұхтар Әуезов қоры]</ref>, <ref>[http://www.azattyq.org/content/kazakhstan_online_library_ikitapkz/24721617.html/ Қазақстанда онлайн кітапхана пайда болды]</ref>
 
== Өткізілген іс - шаралар ==
Line 84 ⟶ 83:
Жобаның басты мақсаты - Wikimedia қозғалысы мен Creative Commons лицензияларына негізделген ашық және еркін білімді дамыту және қалыптастыру үшін белсенді үлес қосатын түркі тілдес елдерінде желідегі тұрақты топты қалыптастыру.
 
Конференция отырысына Түркия, Азербайжан, Қырғызстан, Татарстан, Башқұрстан, Саха-Якутия елдерінің өкілдері қатысуға ниет білдірген. Сонымен қатар, конференцияға Wikimedia қорының өкілі Амир Аарони, GOOGLE компаниясының Орталық Азиядағы өкілі Тілек Мамутов және т.б. қонақтар қатысты.<ref>[http://www.egemen.kz/%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%B4%D0%B0-%D1%82%D2%AF%D1%80%D0%BA%D1%96-%D1%82%D1%96%D0%BB%D0%B4%D0%B5%D1%81-%D0%B2%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80/ Алматыда «Түркі тілдес википедиаларУикипедиялар конференциясы» аяқталды ]</ref>
 
=== «Интернеттегі қазақтілді мазмұнды дамыту және насихаттау» семинар-тренингі ===
[[File:Интернеттегі қазақтілді мазмұнды дамыту және насихаттау семинар-тренингі.jpg|thumb|300px|right|Интернеттегі қазақтілді мазмұнды дамыту және насихаттау семинар-тренингі. Алматы, 17 қыркүйек 2012 жыл]]
17 қыркүйек күні «Wikibilim» қоғамдық қоры бірнеше қазақ тілінің жанашырларының басын қосып, Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі Тіл комитетінің қолдауымен семинар-тренинг өткізді. «Интернеттегі қазақ тілді мазмұнды дамыту және насихаттау» тақырыбындағы семинар-тренингте «Wikibilim» қоғамдық қоры мен еліміздің халықаралық және Қазақстандық интернет жобалардың жетекшілері бас қосты. Жиын барысында сарапшылар [[интернет]]тегі қазақ тілінің үлесін асырып, ондағы мазмұнның сапасын арттыру жөнінде ой-пікірлерін ортаға салды. <ref>[http://www.minber.kz/2012/09/%D0%B8%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B5%D0%B3%D1%96-%D2%9B%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%82%D1%96%D0%BB%D0%B4%D1%96-%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B5%D0%BD%D1%82-%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B4/ Интернеттегі қазақтілді контент: тенденциялары проблемалары]</ref>
Мамандардың айтуынша, күн санап, қазақ тілінің аясы кеңейіп, [[ғаламтор]]да мемлекеттік тілдегі сайттар мен сөздіктер артып келеді. Солардың бірі, «Wikibilim» қоғамдық қоры қолға алған «[[Қазақ тілінің әмбебап сөздігі]]» атты жоба. Ол қазақ тілінің үлкен әдеби сөздігінің негізінде құрылып, бүгінгі күннің өзінде 120 мыңнан астам сөз бен сөз тіркестерін қамтыған. Ал, басты ерекшелігі, сөздік әдеттегідей түсіндірме беріп қана қоймай, сөздердің синонимдерін де қатар ұсынады. Семинар аясында жиналғандарға сондай-ақ, «[[Қазақстанның ашық кітапханасы]]» атты жоба таныстырылды. Оның ішінде түрлі форматтағы және сан алуан тақырыптарға негізделген 1500-ден аса шығарма, аудиокітаптар, музыка және видеофайлдар бар. Жиын соңында, қатысушыларға [[Лоуренс Лессиг]]тің «[[Еркін мәдениет]]» атты кітабының қазақша нұсқасы тарту етілді. Ол ғаламтордағы [[авторлық құқық]] мәселелерін қайта қарауға негізделген.<ref>[http://ikitap.kz/kk/content/erkin-mdeniet/ Лоуренс Лессиг.Еркін мәдениет]</ref>
 
Line 107 ⟶ 106:
Таратуға әбден лайық идеялардың қоймасы - TED конференциялары. 2012 жылдың қараша айындағы мәліметтерге қарағанда, TED конференциялары миллардтан көп қаралған.<ref>[http://www.ted.com/pages/about/ About TED]</ref> Әр жыл сайын ең ұтымды ой үшін сыйақы мөлшері 1 миллон$-ды құрайтын әлемдік маңызы бар конференцияны "WikiBilim" қоғамдық қоры қазақ тіліне аудару үстінде. Аталмыш конференциялар "Білім" арнасынан көрсетіліп жүр.<ref>[http://www.facebook.com/photo.php?fbid=484685724929667&set=a.404308026300771.95241.399643683433872&type=1&theater/ Білім арнасының фейсбуктағы парақшасы.Көрсетілім уақыты]</ref>,<ref>
[http://www.bilimtv.kz/telebagdarlama/ Таратуға тұрарлық идеялар ]</ref>
WikiBilim қоғамдық қоры Назарбаев зияткерлік мектебінде онлайн білім беру технологияларына қатысты презентация өткізді. Мұғалімдер мен оқушылар мектепте ВикипедияУикипедия клубын (Wikipedia Club) және TEDxNIS клубын құруға қызығушылық танытты.<ref>[http://wikibilim.kz/index.php/news/company-news/148-ted2013/ WikiBilim.kz.Жаңалықтар]</ref>
 
== Жоспарлар ==
 
 
== Марапаттары ==
Line 128 ⟶ 126:
* '''http://www.youtube.com/watch?v=VWTAabxeJDY''' - «WikiBilim» қорының басшысы Рауан Кенжеханұлының сұхбаты
Астана 10.04.2013 ж.
 
[[Санат:Уикипедия]]
[[Санат:Қоғамдық қорлар]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/WikiBilim» бетінен алынған