Алакөл (көл): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
53-жол:
Жалпы, [[Алакөл]] - емдік қасиеті өте мол ағынсыз су қоймасы. Мұндағы Арқаның қуаң даласындағы құрғақ ауа теңіз бетіндегі дымқыл ауамен араласып жағасындағы адамға жағымды әсер береді. Көл суы да минералды ресурстарға, йодқа, тұзға, химиялық элементтерге бай болғандықтан, судың денсаулыққа пайдасы меицинада дәлелденген. Бір замандарда [[Жібек жолы|Жібек жолының]] керуендері де көл жағасын басып өткендіктен, оның суы мен ауасы ұзақ жолдан науқас меңдеген адамдардың денсаулығын құр аттай қылып, емдеп жіберетіндігі ерте кезден байқалған. Кеңес кезінде Алакөлде Ғарышкерлер үйі жұмыс істеді. Онда тек кеңестік ғарышкерлер ғана емес, басқа капиталистік алпауыт елдердің де көктен оралған ұшқыштары бойындағы радиациядан осы көлде демалу арқылы арылатын. Көл жағасы құстар мен өсімдік дүниесіне бай.
Алакөл фитопланктоны құрамында балдырдың 58 түрі, зоопланктонның 80 түрі бар. Балыққа бай (алабұға, шармай, көксерке, көкбас, сазан т.б.). Аққу, қаз, үйрек, балықшы, бірқазан т.б. құстар, қамыс арасында теңбіл мысық, өзен сағаларында ондатр кездеседі. Жағалауы – шабындық және жайылым. Алакөл – ағынсыз тұзды көл. ХІІ және ХІХ ғасырлар арасында оның бірнеше атауы болған: Түрге - Нұр ( моңғол тілінен аударғанда «көпір-көл»), Алақтакөл, Алатеңіз, Алақта. Жоңғар қақпасының аузында, Жоңғар Алатауы мен Тарбағатай тауларының арасында тербеліп жатқан Алакөл суының емдік қасиеті туралы көпшілік біле бермейді.
==Алакөл сөзінің мағынасы==
«Алакөл» атауының шығуы жайындағы мәселелер жөнінде ғалым Ғ.Қонқашбаевтың айтуынша, ол «Ұлы көл» немесе «таулы көл» деген мағына беретін ежелгі түрік және монғол сөздерінің Ала+кол деген қосындысынан шыққан. Сонымен қатар бұл көлдердегі судың түсі алғаш рет қарағанда ерекше болып келеді. Мысалы, Алакөл - бұлыңғыр және қара көк түсті, Сасықкөл - көгілдір, Қоржынкөл - сұрғылт, Қылытұз - сары. Осыдан келе сыртқы пішіні, орналасуы, көлемі, судың түсі әртүрлі болғандықтан жергілікті тұрғындардың көлдің атауын Алакөл деп атауға себеп болды, мұндағы Ала сөзі «әртүрлі» дегенді білдіреді.
==Аңыз==
Кезінде жорықтан қайтып келе жатқан [[Шыңғыс хан]] жараланып, қансыраған әскерін осы Алакөлдің суына айлап жатып, шомылдарып емдеген екен. Оған негіз бар. Судың тұздылығы өз алдына, жеті пайызын йод құрайды. Денедегі қотыр, жарақаттардың аузы тез тартылып, екі-үш күн шомылғаннан кейін жоқ болып кететіні сондықтан болса керек. Кеңес үкіметі кезінде ғарыштан оралған ғарышкерлерді бірден Алакөлдің жағасына әкеліп, демалдыратын болған. Сол үшін Алакөлдің шығыс жағалауында ғарышкерлерге арналған денсаулықты қалпына келтіру орталығы салынған болатын. Алакөлдің суы ғана емес, қара балшығы да ем. Оны тізеге, белге және басқа да буындарға жағып, сүйекті сырқырататын суықты алады. Алакөлдің жағалауынан мамонттармен бірге өмір сүріп, бүгінгі күнге дейін жеткен реликт шағаласын көруге болады. Бұл қарабас шағалалар тек осы Алакөлде ғана сақталып қалған. Латынша «Relіct» деген сөздің мағынасы, ежелден бері тіршілік етіп, бүгінге дейін жеткен, табиғатта кездесетін жануарлар мен өсімдіктер дегенді білдіреді. Демек, ең ежелгі құстың тұқымын сақтап қалған Алакөлдің суында ерекше қасиет бар.
 
Алакөл жайлы жазылған ресми деректер осылай дейді. Бұған алып қосар ештеңе жоқ. Өйткені осы көлдің жағасында туып-өскен жан болған соң, көл жайлы, оның емдік қасиетінің молдығы жөніндегі пікірлерге жүз пайыз қосылуға болады. Дегенмен әлі де осы Алакөлдің емдік қасиеті мол көл екендігі жөнінде отандық ақпарат құралдары толыққанды, кең түрде жұртшылыққа таныстыру үшін мағлұматтар беріп жатқан жоқ. Сондай-ақ туристік фирмалардың Алакөл жөніндегі жарнамалары да мардымсыз. Шындығы керек, Алакөл алматылықтар жиі барып демалатын қырғыздың [[Ыстықкөл|Ыстықкөлінен]] әлдеқайда артық екені белгілі. Біріншіден, жаз айларында суы Ыстықкөлден жылы. Екіншіден, барған адам тек суға түсіп, күнге күйіп қайтпайды, өзіне ем алып қайтады. Үшіншіден, үлкен қаржы-қаражатты керек етпейді. Жағалаудағы демалыс үйлерінің құны және күнделікті 3 мезгіл тамағын қосқанда бар – жоғы 2500-5000 теңгенің арасы болады.
== Пайдаланылған әдебиеттер ==
<references/>
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Алакөл_(көл)» бетінен алынған